Rodzaje i wybór dywanów

Przejdź do następnych akapitów:

• Funkcje i główne cechy dywanów
• Rodzaje dywanów
• Dopasowanie do pomieszczeń i wnętrz
• Wskazówki dotyczące wyboru i użytkowania dywanu

Funkcje i główne cechy dywanów

Dywany cenione są głownie za to, że:

• sprawiają, że wnętrza są bardziej przytulne,

• wyciszają pomieszczenia,

• chronią podłogę przed przedwczesnym zniszczeniem – zwłaszcza w miejscach najbardziej narażonych na uszkodzenie,

• stanowią uzupełnienie aranżacji wnętrza,

• oferują bogactwo kolorów, wzorów, wielkości, kształtów,

• tworzone są z rożnych rodzajów materiałów i mają różne typy runa.

O czym pamiętać, wybierając dywan?

• w miejscach narażonych na wilgoć, rozlewanie płynów i innych zabrudzeń warto zastosować dywany, które nie chłoną wilgoci, plam lub są wodoodporne,

• dla osób bardzo wrażliwych lub alergików wskazane jest używanie dywanów antystatycznych i odpornych na wilgoć,

• sprawdźmy czy dywany będą dostatecznie łatwe w czyszczeniu – szczególnie jeśli mamy w domu małe dzieci lub zwierzęta gubiące sierść,

• uwzględniamy też to, czy na dywanie będą stały ciężkie stoliki, krzesła albo meble na kółkach. Warto upewnić się, że powierzchnia dywanu jest odpowiednio wytrzymała i odporna na odkształcenia,

• do miejsc szczególnie nasłonecznionych nie wybierajmy dywanów, które nie są odporne na blaknięcie.

Rodzaje dywanów

Zanim się zdecydujemy na zakupienie dywanu, warto poznać materiały, z jakich wykonane są poszczególne dywany, ich najważniejsze cechy, właściwości, style i sposoby wykończenia.

Rozróżniamy:

1. Ze względu na materiał

Najważniejszy podział to rozróżnienie dywanów z materiałów naturalnych oraz sztucznych.

a) Dywany z włókien naturalnych

Dywany wełniane

Wśród nich istnieje zróżnicowanie z uwagi na to, z jakiego zwierzęcia (owce, wielbłądy) i z jakiego jego wieku oraz z jakiego regionu wełna pochodzi. Cenione są zwłaszcza dywany z wełny z pierwszego strzyżenia czy też z owiec nowozelandzkich, a także wszystkie posiadające certyfikat Woolmark.

Zalety: wełniane dywany są miękkie, grube, często tkane ręcznie. Raczej się nie odkształcają i mają dobre właściwości wyciszające. Chłoną wilgoć z otoczenia, a po przesuszeniu ponownie ją oddają, tworząc tym samym sprzyjający mikroklimat. Są antyelektrostatyczne, trwałe, o różnych splotach, długościach i gęstościach włosia, są też wielobarwne, o różnych wzorach stylach i kształtach.

Wady: są średnio odporne na zabrudzenia wchłaniają kurz, mogą alergizować. Nie są łatwe w czyszczeniu, odporne na grzyby, bakterie, mole. Pod wpływem słońca barwy mogą blaknąć. Nie są to też dywany tanie.

Dywany z bawełny

Zalety: mogą mieć różnorodne i trwałe barwy w różnych, także soczystych, odcieniach. Cieńsze dywany bawełniane można często prać w pralce. Nie elektryzują się, nie powodują uczuleń, stosunkowo łatwo się je czyści. Ponadto dobrze izolują, nie wchłaniają zapachów i nadają się do pokojów dziecinnych. Ich zaletą jest także to, że są dość tanie.

Wady: są mniej trwałe od wełnianych, mogą się mechacić.

Dywany z jedwabiu

Zalety: są lekkie i szlachetne. Mogą występować w rozmaitych kolorach, a do tego są odporne na blaknięcie i odbarwianie się. Dywany jedwabne dobrze izolują daną powierzchnię. Zazwyczaj są odporne na zabrudzenia i stanowią wyjątkowo elegancją i trwałą ozdobę.

Wady: są dość drogie, nie zawsze są odporne na insekty i grzyby.

Dywany z sizal

Zalety: są antyalergiczne, antystatyczne, wytrzymałe, praktyczne, łatwe do utrzymania w czystości. Nie ulegają odkształceniom, stanowią naturalny regulator wilgotności powietrza. Sprawdzają się w różnych stylach aranżacyjnych. Występują różnych kolorach.

Wady: są płaskie, bez runa, szorstkie, niezbyt miłe w dotyku.

Dywany z juty

Zalety: oryginalne, zwykle ręcznie plecione, odporne na zabrudzenia, nie chłoną kurzu, są przyjazne dla alergików, trwałe, pasują do różnych typów wnętrz.

Wady: mają surowy wygląd, niewiele wzorów i kolorów.

Dywany ze skóry (cielęcej, bydlęcej, koziej, baraniej, a także egzotyczne np. zebry, pantery, lamparta, geparda, jaguara)

Zalety: dobrze izolują, są przyjemne, przytulne, unikalne, dekoracyjne, tworzą niezwykłą atmosferę.

Wady: są drogie, trudno dostępne, wymagają solidnej i trwałej obróbki (wyprawienia), niezbyt trwałe, często są zszywane i łączone (tzw. patchworkowe).

b) Dywany z tworzyw sztucznych

Z włókien polipropylenowych (oznaczanych PP, a dodatkowo HS, HSF, BCF)

Często są uszlachetniane dla poprawy ich właściwości i wyglądu. Specjalne odmiany dywanów polipropylenowych to heat-set (HS) i heat-set frise (HSF) z ulepszonego tworzywa PP, zwiększającego wysokość runa i upodabniającego go do wełny. W odmianie BCF zwiększana jest optyczna gęstość dywanu (zmiana sposobu skręcania włókien).

Zalety: dobrze przewodzą ciepło. Nadają się na ogrzewane podłogi, są odporne na ścieranie, pleśń, wilgoć, bakterie i owady. Są chętnie wybierane, bo wyglądem przypominają dywany z wełny, mogą być wielobarwne, nie tracą kolorów, są trwałe, odporne na chemikalia, plamienie i zabrudzenia. Nie są palne – topią się, ograniczając rozprzestrzenianie pożaru. Można stosować na zewnątrz (tarasy, balkony, schody), są odporne, wytrzymałe i niezbyt drogie.

Wady: są dość szorstkie w dotyku.

Dywany z włókien poliamidowych (PA), zwanych nylonowymi

Zalety: są bardzo wytrzymałe, odporne na ścieranie, plamy, brudzenie oraz czynniki biologiczne: pleśń, bakterie, grzyby czy owady. Mają bardzo różnorodne i głębokie kolory, łatwo je czyścić, nadają się dla alergików. Są niedrogie.

Wady: mają skłonność do elektryzowania się, ich kolory z czasem mogą blaknąć.

Dywany akrylowe (AKR)

Zalety: stanowią dobrą izolację termiczną, są przyjemne w dotyku, mają trwałe kolory, nie tracą ich nawet przy dużym nasłonecznieniu, w którym nie blakną. Są gęste, mają często wysokie runo, przypominają wełniane, z tą różnicą, że posiadać mogą połysk. Są łatwe w czyszczeniu, odporne na czynniki biologiczne, nie elektryzują się.

Wady: nie nadają się przy stosowaniu ogrzewania podłogowego.

Dywany poliestrowe

Zalety: są miękkie, przyjemne w dotyku, wyglądają naturalnie. Posiadają sporą wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne oraz ugniatanie, długo zachowują świeży wygląd i kolory. Nie są drogie.

Wadą może być nieco sztuczny połysk włosia w niektórych egzemplarzach.

Dywany wiskozowe, które powstają z włókien uzyskiwanych przy obróbce celulozy

Zalety: są lekkie, odporne na kurz oraz brud. Są nieco podobne do jedwabiu, z lekkim połyskiem, eleganckie. Posiadają bardzo wyraziste kolory, są delikatne, przyjemne w dotyku i niedrogie.

Wady: są podatne na wycieranie się i niszczenie materiału, mogą sprawiać wrażenie mokrych i śliskich.

2. Ze względu na typ i długość włosia rozróżniamy:

• dywany płasko tkane, np. kilimy, najczęściej z surowców naturalnych o płaskim dwustronnym splocie,

• dywany gładkie z krótkim włosem nie wyższym niż 3 cm, najbardziej uniwersalne, jednostronne,

• strzyżone ze zróżnicowaną wysokością włosia tworzącą wzory, tzw. typu „carving”,

• shaggy – dywany o bardzo długim włosie – około 10 cm – puszyste, miękkie, wykonywane zwykle z włókien sztucznych. Ich odmianę stanowią dywany typu „shaggy cut & loop” z wyciętymi wzorami w długim runie,

• dywany bez włosia, np. skórzane czy typu sizal, wykonywane zarówno z surowców naturalnych, jak i sztucznych.

 3. Z uwagi na wielkość, kształt i wykończenie wyróżniamy:

• dywany o kształcie prostokątnym, najczęściej spotykane, typowe rozmiary są określane wg nich,

• w kształcie kwadratu,

• owalne, ostatnio coraz chętniej stosowane,

• okrągłe,

• do sporych powierzchni pokojowych, przedpokojowych i innych o większych rozmiarach,

• małe miejscowe dywaniki, w tym łazienkowe, kuchenne, dziecinne, dekoracyjne.

Wszelkie dywany mogą być wykończone zwykłym zabezpieczającym obszyciem lub też mieć wykończenie z dekoracjami, np. z frędzli i taśm.

4. Ze względu na styl i charakter dywanu:

• dywany nomadzkie – tworzą ciepły, rustykalny nastrój. Zwykle są tkane ręcznie, mają sporo niedoskonałości, co zwiększa ich urok,

• dywany ludowe z elementami właściwymi dla kultur regionalnych, tworzone ręczne lub maszynowo,

• dywany rzemieślnicze i przemysłowe – znacznie dokładniej wykonane, tworzone maszynowo, masowo. Są najbardziej popularne, posiadają ogromne bogactwo wzorów, kolorów i odmian,

• dywany tematyczne np. do pokojów dziecięcych z kolorowymi, bajkowymi wzorami.

• dywany ekskluzywne – tworzone na specjalne potrzeby i zamówienia.

Dopasowanie do pomieszczeń i wnętrz

Wybór wzoru, koloru i sposobu umieszczenia dywanów zależy od naszego gustu oraz ulubionego stylu. Warto jednak poznać pewne ogólne wskazówki i zalecenie natury praktycznej. I tak:

• w przedpokoju najczęściej gromadzi się sporo piachu, błota i wilgoci z zewnątrz. Dywan w tym miejscu powinien być wytrzymały na przetarcia, najlepiej z krótkim włosiem, wykonany np. z polipropylenu czy poliestru,

• do kuchni i łazienki warto wybrać dywan czy dywaniki wytrzymałe, odporne na wilgoć, plamy, grzyby i bakterie. Najlepiej, żeby były o bardzo krótkim włosie i antypoślizgowym spodzie. Nie jest tu polecana wełna, jedynie włókna sztuczne, które są odporniejsze i znacznie łatwiejsze w utrzymaniu w czystości,

• pokój dzienny, salon – zwykle to miejsca reprezentacyjne, ale też często użytkowane. Dywan umieszczony w nich powinien być wytrzymały, odporny na plamy i zabrudzenia, a jednocześnie bardzo estetyczny, miły w dotyku i przyjazny dla otoczenia. Polecane są tu takie materiały jak wełna, wiskoza, jedwab, skóra czy polipropylen. Długość włosia może być średnia, krótka, długa, a także ozdobnie zróżnicowana,

• w sypialni dywany powinny być miękkie, delikatne, przytulne, np. o długim włosie (shaggy). Mogą być to tylko niewielkie dywaniki przy łóżku albo pokrywające większe powierzchnie sypialni. Jako materiał na dywan dobrze sprawdzi się tu naturalna wełna, a dla osób ze skłonnościami do alergii może to być akryl, wiskoza lub inne sztuczne dywany, najlepiej dobrej jakości i w wersji heat-set,

• do pokoju dziecięcego warto wybrać dywany wytrzymałe, odporne na wycieranie, zabrudzenia, ale równocześnie miękkie, przyjemne w dotyku i łatwe do utrzymania w czystości. Przyjazne dla dzieci cechy mają dywany bawełniane, ale trzeba się liczyć z koniecznością dość częstej ich wymiany. Mimo że są atrakcyjne i wyposażone w tematyczne wzory, higienicznie są niezbyt wytrzymałe. Bardziej praktyczne będą włókna sztuczne dobrej jakości, np. poliestrowe i inne typu heat-set.

Z oznaczeń na metce możemy dowiedzieć się na przykład, czy:

• dywan nadaje się do prania chemicznego,

• jest odporny na zabrudzenia i plamy,

• może być prany na mokro,

• chłonie wodę,

• cechuje się podwyższoną wytrzymałością,

• jego powierzchnia pyli, co jest ważne dla alergików,

• można na nim stosować meble na kółkach,

• jest odporny na mole i inne insekty.

Poza wymiarami i kształtem warto zwrócić uwagę także na wagę dywanu, która współdecyduje o jego stabilności.

Istotne mogą być też gęstości dywanów. Są one bardzo zróżnicowane, np. najmniejsze przy dywanach typu shaggy (z włóknami grubymi), największe zaś przy dywanach jedwabnych, których poszczególne nici są bardzo cienkie i lekkie. Wartość gęstości jest określana jako ilość pęczków włosów na 1 m kwadratowym dywanu. Wynosi ona średnio od 100 do 500 tysięcy, a w dywanach jedwabnych – 2 miliony pęczków.

Wskazówki dotyczące wyboru i użytkowania dywanu

Zastosowanie specjalnych podkładek pod dywan może nie tylko zwiększyć jego trwałość, ale także nasz komfort użytkowania. Dywan nie przesuwa się po podłodze, przez co bezpieczniej się po nim chodzi. Zwiększa także zakres tłumienia dźwięków.

Co kilka miesięcy warto jest obracać dywan o 180 stopni. Pozwoli to na jego bardziej równomierne zużywanie się z każdej strony. Przeciwdziała to także nierównomiernemu płowieniu w miejscach narażonych na działanie promieni słońca.

Układając dywan po raz pierwszy, najlepiej położyć go zgodnie z kierunkiem ułożenia włosia w stronę źródła światła lub okna. Znacznie lepiej prezentują się wówczas kolory dywanu.

Łatwiej jest zamaskować plamy, zabrudzenia czy inne ślady intensywnego użytkowania na dywanie wzorzystym. Wiele zabrudzeń będzie mniej widocznych na dywanach ciemniejszych niż na jasnych i jednolitych.

Dywan z wyrazistym centralnym wzorem często wymusza symetryczne ustawienie mebli, co może ograniczać nieco swobodę aranżacji.

Data publikacji: 07.02.2016