Uprawa i właściwości rumianku pospolitego

Wymagania i uprawa rumianku

Rumianek należy do rodziny astrowatych. W stanie dzikim pojawił się w Europie i Azji, potem pojawił się też w Ameryce i Australii. Rumianek uprawiany jest w Polsce jako roślina lecznicza, obecnie najczęściej występują uprawy poliploidu, dającego o około 50% wyższe plony. Rumianek często spotykany jest na polach zbóż czy roślin okopowych. Jest rośliną jednoroczną, kwitnącą od maja do lipca.

Rumianek pospolity dobrze rośnie na glebach piaszczystych, a także gliniastych. Najbardziej lubi gleby świeżo uprawiane, żyzne, przepuszczalne z domieszką piasku, o niskiej zawartości wapnia. Służą mu miejsca dobrze nasłonecznione, stanowiska od strony południowej czy południowo-zachodniej. Na okres zimy cała roślina zamiera.

Rozmnażanie rumianku odbywa się jedynie poprzez nasiona. Zbieramy je jesienią, w październiku lub listopadzie. Wówczas możemy je od razu wysiać do gleby albo przechować i zrobić to wczesną wiosną. Najobfitsze zbiory rumianku wysiewanego jesienią osiąga się po śnieżnej zimie i wilgotnej wiośnie – nasiona mają wówczas najlepsze warunki kiełkowania.

Rumianek osiąga około 60 cm wysokości, a jego niektóre odmiany uprawne – nawet do 80 cm. Posiada wznoszące się, mocno rozgałęzione pędy porośnięte liśćmi ułożonymi skrętolegle. Kwiaty pojawiają się na wierzchołkach pędów już w końcu maja, kwitnienie trwa do sierpnia. Na przełomie lipca i sierpnia na roślinie zawiązują się stopniowo owoce zawierające liczne nasiona. Jedna roślina wytwarza około 500 nasion. Ich szczególną cechą jest to, że są bardzo trwałe, gdyż w glebie zachowują zdolność kiełkowania nawet do 11 lat.

Cała naziemna część rośliny posiada charakterystyczny zapach. Jako surowiec leczniczy wykorzystywane są głównie koszyczki kwiatowe. Zbieramy w tym celu świeże kwiaty, systematycznie w okresie od czerwca do sierpnia. Najlepiej robić to w słoneczne, ciepłe dni. Potem poddajemy je suszeniu, rozkładając cienkimi warstwami w suchym miejscu. Wysuszone przechowujemy w szczelnie zamkniętych pudełkach.

Przeczytaj także: Kozieradka - uprawa i zastosowanie

Właściwości rumianku

Szczególnie cenione i wykorzystywane są właściwości i działanie rumianku:

- przeciwzapalne, zewnętrznie do przemywania ran, owrzodzeń, łagodzenia zapalenia skóry, wewnętrznie – na nieżyty żołądka, jelit, drogi moczowe, rodne,

- rozkurczowe, wspomagające funkcjonowanie wewnętrznych narządów układu pokarmowego i innych,

- wiatropędne, na bóle i wzdęcia,

- przeciwalergiczne,

- bakterio- i grzybobójcze,

- uspokajające.

W koszyczkach rumianku zawarte są olejki eteryczne, a w nich tak cenne składniki jak chamazulen, bisabolol czy spiroeter. W zielu rumianka obecne są też flawonoidy, pochodne kumarynowe, terpeny, kwasy organiczne, cholina, śluzy i sole mineralne. Są to naturalne składniki bardzo cenione w medycynie oraz w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. W medycynie i kosmetyce rumianek stosowany jest najczęściej jako olejek rumiankowy o nazwie handlowej Azulan.

Zobacz również: Bratki – sadzenie, uprawa i pielęgnacja kwiatów

Zastosowanie rumianku

Rumianek wchodzi w skład bardzo wielu gotowych preparatów leczniczych oraz środków higienicznych i kosmetycznych. Stosowany jest w leczeniu zewnętrznym oraz przyjmowany wewnętrznie, głównie dla uspokojenia czy też złagodzenia objawów stanów zapalnych, a także po przyjmowaniu silnych leków, np. antybiotyków.

Bardzo pomocny okazuje się też zwykły, przyrządzony w domu napar z rumianku. Wystarczy zalać 1 łyżkę suszonych kwiatów szklanką wrzątku, trzymać pod przykryciem 10 minut i odcedzić. Otrzymany napar może nam posłużyć:

- do łagodzenia bólów brzucha przy zaburzeniach trawienia, pijemy zioła do czasu uzyskania poprawy,

- przy podenerwowaniu i w przypadku kłopotów ze snem,

- do płukania chorego gardła,

- do przemywania zmęczonych oczu.

- napar łagodzi zapalenie spojówek, gdy użyjemy go do przemywania lub jako kompres,

- łagodzi podrażnienia skóry, rumień i alergie skórne,

- wzmacnia cebulki włosów, przeciwdziała ich wypadaniu, rozjaśnia kolor,

- służy pielęgnacji wrażliwej cery, nadaje się na maseczki, okłady, do kąpieli.