Przejdź do głównej treści

Jak rozpoznać i szybko zwalczać choroby drzew owocowych?

Drzewka owocowe mogą stanowić wyzwanie, szczególnie jeśli atakują je różne choroby. Sprawdź, co często jest powodem zniszczeń w sadach oraz ogródkach i jakimi objawami charakteryzują się dane schorzenia. Poznaj sposoby zwalczania chorób, które mogą powodować zamieranie drzew.

Spis treści :

drzewkodrzewkodrzewkodrzewko

Najczęstsze choroby drzew owocowych

Choroby drzewek owocowych są zagrożeniem dla jakości zbiorów. Mogą także znacznie wpłynąć na kondycję roślin i ich długoterminowego rozwoju. Częstymi infekcjami, które atakują drzewka owocowe, są choroby grzybicze i bakteryjne. Mogą prowadzić do usychania pędów, deformacji liści czy ich przedwczesnego opadania z drzew. Niektóre zakażenia powodują zamieranie drzew, porażając zarówno konar, jak i dojrzewające plony. Powszechne, chociaż mniej znane są także choroby wirusowe.

Aby uniknąć chorowania Twoich okazów, zadbaj przede wszystkim o odpowiednią profilaktykę. Powinieneś regularnie monitorować stan kory, jak i liści, aby mieć pewność, że nic nie zaatakowały roślin i możesz liczyć na zdrowe plony. Jeśli zauważysz pierwsze objawy schorzenia – reaguj. Dzięki temu zapobiegniesz rozprzestrzenianiu się choroby na resztę drzew w swoim ogrodzie.

Choroby grzybowe – co atakuje sady?

Parch

Jest często spotykaną chorobą wśród sadów śliw, jabłoni i gruszy. Jest to choroba grzybowa, która atakuje głównie wiosną i latem. Panują wtedy dobre warunki do jej rozwoju — jest wilgotno i ciepło. Dlatego też coraz więcej ogrodników decyduje się na sadzenie odmian odpornych na tę chorobę np. Złotą Renetę lub Rosette.

Czym objawia się taka choroba? Efekty zakażenia widać szybko – będą to drobne plamki, które później łączą się w jedną dużą brunatną plamę. Powoduje ona kruszenie się liści i ich opadanie na ziemię. Parch powoduje także pękanie owoców. Prowadzi to do osłabienia drzew i zmniejszenia plonów.

Mączniak

Drugą chorobą, która również występuje na jabłoniach, jest mączniak. Rozwija się on zarówno na pędach, liściach, jak i samych owocach. Charakterystycznymi objawami tej choroby są białe lub szare naloty na powierzchni rośliny. Od niego schorzenie ma swoją nazwę. Nalot przypomina bowiem drobny, mączysty pył, który hamuje rozwój drzewka.

Rdza

Rdza gruszy i jabłoni lubi wilgotne środowisko, w którym rozwija się na drzewkach. Jej zarodniki przenoszone są przez wiatr lub wodę. Powoduje pomarańczowe plamy na liściach, a pod nimi brązowe gąbczaste narośle. Może powodować porażenie owoców, niszcząc tym cały plon.

Dziurkowatości liści drzew pestkowych

Można ją zaobserwować na wiśniach i czereśniach, które są popularnymi roślinami w Polsce, ale także na brzoskwiniach i nektarynach. Osłabia rośliny, zmniejszając ich odporność na warunki pogodowe m.in. mróz. Rozpoznasz ją po charakterystycznych dziurkach powstających na skutek wykruszania się tkanki.

Kędzierzawość liści brzoskwini

Jest niebezpieczną i szybko rozwijającą się chorobą drzew moreli i brzoskwini. Patogen atakuje zarówno korę, pędy, jak i pąki drzewa. Z początku porażone liście zmieniają swój kolor – stają się żółte, a później czerwone. Mogą także zwijać się i opadać nawet latem. Z pewnością zauważysz suche poskręcane liście, które ciemnieją bez powodu. Choroba ta może spowodować zamieranie młodych okazów drzew.

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych

Dotyczy ona drzew pestkowych, głównie więc czereśni, brzoskwiń czy śliw. W przeciwieństwie do kędzierzawości zgnilizna zaczyna niszczyć roślinę od pąków i kwiatów. Zamierają i brunatnieją, a ostatecznie spadają z drzew. Choroba przenika do gałęzi i pnia, a następnie atakuje owoce, które dojrzewają. Patogen wywołuje czarne plamy na plonach.

Rak kory 

Jest to łatwe do zauważenia schorzenie, które występuje na wszystkich drzewach owocowych. Może prowadzić do zamierania roślin, dlatego warto reagować już przy pierwszych objawach. Rozpoznasz go po widocznych pęknięć na pniach i konarach. Wydziela się z nich pomarańczowa ciecz.

drzewkodrzewkodrzewkodrzewko

Choroby bakteryjne

Rak bakteryjny drzew owocowych 

Porażenie następuje częściej na roślinach pestkowych. Powoduje brązowienie nadziemnych części drzewek i zamierania ich. Charakteryzuje się wydzielaną z gałęzi i pędów bursztynową cieczą.

Zaraza ogniowa – oparzenie

Jest jedną z niebezpiecznych chorób, które mogą zaatakować jabłonie czy grusze. Rozwija się na zdrowych pędach i zaraża poprzez zainfekowane kwiaty, które brunatnieją i pozostają na drzewie. Infekcja powoduje niszczenie owoców, które często są nabrzmiałe i gniją. Zarodniki patogenu zimują w porażonych odnogach, czekając na kolejny okres wegetacyjny.

Zakażenia wirusowe

Szarka śliwy

Wirus ten występuje również na innych drzewach pestkowych np. brzoskwiniach i morelach, powodując kolorowe smugi na liściach. Często ewoluują one w wydatne bruzdy o ciemnej barwie. Szarka sprawia, że owoce smakują pleśnią. Niestety nie ma lekarstwa na tę chorobę. Drzewo należy usunąć, aby nie mogło zarazić innych w otoczeniu.

Mozaika

Atakuje jabłonie, śliwy i inne drzewa owocowe. Na ich liściach pojawiają się plamy, które zlokalizowane są wzdłuż głównych nerwów. Tworzą w ten sposób mozaikowy wzór o różnych barwach na ich powierzchni. Liście takie opadają w końcu z drzew, a owoce nie rozwijają się prawidłowo lub wcale.

Zwalczanie chorób drzew owocowych

Współcześnie powstaje coraz więcej skutecznych środków zarówno na grzybicze, jak i bakteryjne choroby. Jeśli zauważysz wczesne objawy zakażenia, możesz zdecydować się na domowe sposoby walki z nim. Jeśli jednak choroba się rozprzestrzeniła – sięgnij po profesjonalne środki i pomoc. Dzięki temu masz szansę na uratowanie swoich plonów i drzewek owocowych.

Wiele odmian jabłoni czy grusz jest naturalnie odporna na rdzę. Jeśli więc decydujesz się na amatorską uprawę – warto sięgnąć po te bezpieczne gatunki. Ułatwi Ci to prace i zaoszczędzi wiele czasu.

Zarażone liście i pędy, które spadną lub usuniesz z drzew, należy zutylizować, aby nie rozprzestrzeniać choroby. Odcięte gałęzie czy korę możesz także zniszczyć za pomocą rozdrabniarki.

Na jesień, jeszcze przed przymrozkami należy pobielić wapniem pnie zasadzonych drzewek. Będzie to chroniło je przed chorobami oraz atakiem szkodników.

Opryski, które pomogą zapobiegać chorobom

Podstawą profilaktyki i pielęgnacji drzew są opryski. Możesz korzystać z naturalnych lub chemicznych metod grzybobójczych i bakteriobójczych.

Domowymi sposobami na opryski, działające w szczególności na rdzę, są wywary z ciepłej wody i sody oczyszczonej, czosnku lub cebuli. Ekologiczne preparaty zrobisz także ze skrzypu polnego, pokrzywy czy krwawnika pospolitego. Profilaktycznie powinieneś wykonywać je przynajmniej raz na dwa tygodnie w okresie wegetacyjnym, zaczynając od wczesnej wiosny. Wilgotne i gorące okresy są czasem, gdy rośliny są szczególnie narażone na zakażenie.

Dobrą alternatywą przeciw chorobom grzybowym drzew owocowych są gotowe preparaty. Powstają maści ogrodnicze czy mieszanki ekologiczne do roztworów, w których będziesz mieć pewność, że zostało zaproponowane dobre stężenie i proporcje produktów. Wykorzystaj je do oprysków wykonywanych specjalnymi pompkami, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia swojego sadu.

Na mączniaka i parch jabłoni skuteczne będą preparaty ze skrzypu polnego lub z różnych związków chemicznych. Nie są one inwazyjne na rośliny, a skutecznie zniszczą patogeny chorób.

drzewkodrzewkodrzewkodrzewko

Pielęgnacja kwiatów i pąków drzew owocowych

Zapobieganie chorobom i ich skuteczne zwalczanie bywa męczące. Będzie wymagać cierpliwości i poświecenia czasu na prawidłowe rozpoznanie w przypadku braku wiedzy. Kluczowe jednak będą dobrane środki działania i ich regularne powtarzanie. Szczególnie w przypadku zaawansowanych infekcji.

Dla zdrowych drzew i plonów istotna jest również świadoma i regularna pielęgnacja w sezonie. Pamiętaj o opryskach i usuwaniu zniszczonych pędów lub gałęzi, dzięki czemu zmniejszysz ryzyko chorób. Monitoruj stan kory i liści, które jako pierwsze zasygnalizują, że coś jest nie tak. Poświęć czas na opiekę nad ogrodem, a odwdzięczy się obfitymi i zdrowymi plonami.

Data Publikacji: 31.05.2024