Jak dobrać kable do instalacji elektrycznej? Podpowiadamy

Instalacja elektryczna w domu – jakie przewody i jak je dobrać?

Przy zaopatrzeniu domu w prąd niezbędna jest wiedza z zakresu elektryki oraz projektowania. Dlatego jest to zadanie dla profesjonalistów posiadających odpowiednie uprawnienia budowlane. W praktyce proces ten ma 5 etapów:

• ustalenie wartości zapotrzebowania na moc,

• określenie obwodów rozdzielczych i ich rozmieszczenia,

• dobór odpowiednich przewodów i kabli,

• zabezpieczenie instalacji,

• sprawdzenie zabezpieczeń.

Istotny jest zwłaszcza trzeci punkt, ponieważ ma najwięcej wspólnego z praktyką budowlaną i warto wiedzieć, jakie niespodzianki na nas czekają podczas tworzenia sieci energetycznej w domu. Na przykład, źle dobrane przewody mogą spowodować poważne utrudnienia w sprawnym działaniu całej instalacji.

Gdy znamy już wyliczone przez projektanta na podstawie zapotrzebowania przekroje kabli, możemy zastanowić się jaki kabel do instalacji elektrycznej będzie odpowiedni.

Sprawdź również: Kanały instalacyjne – rodzaje i właściwości

Jak dobrać kable do instalacji elektrycznej? Na to warto zwracać uwagę

Przy dobieraniu odpowiedniego okablowania musimy rozpatrzyć 5 czynników.

• Długotrwała obciążalność prądowa przewodu, czyli jak długo może przesyłać on napięcie. Dokładne wyliczenia znajdziemy w treści Polskich Norm, a dokładniej normy PN-HD 60364. Dopuszczalna obciążalność prądowa przewodu została podzielona między innymi na sposób ułożenia przewodu. Im bardziej termoizolacyjne otoczenie przewodu, tym cięższe warunki jego pracy, w konsekwencji, mniejszy dopuszczalny prąd roboczy długotrwały. Wiąże się to z temperaturą pracy kabla, którą należy dobrać, biorąc pod uwagę również kolejne kryterium.

• Dopuszczalne napięcie w warunkach zwarcia instalacji, czyli odporność na nagły wzrost napięcia. Zarówno dla pracy długotrwałej, jak i takich zdarzeń, należy wziąć pod uwagę maksymalną temperaturę pracy w zależności od izolacji. Odpowiednie wartości i przekroje kabli elektrycznych znajdziemy w tabelach zawartych w normach. Jednocześnie niezbędne będzie ustalenie, dla jakich temperatur i obciążeń powinien zadziałać bezpiecznik, który rozładuje instalację i uchroni nas przed fatalnym w skutkach przegrzaniem kabli.

• Dopuszczalne maksymalne spadki napięcia w instalacji, czyli czy podczas obniżenia przepływu wartości przesyłu nie spadną poniżej poziomu wynikającego z zapotrzebowania instalacji. Jest to przypadek znacznie częstszy od nagłych skoków napięcia. Zgodnie z zasadami elektrotechniki, im większe są przekroje przewodów, tym większa konduktywność, a tym samym mniejszy spadek napięcia. Dla konkretnego zapotrzebowania naszej sieci potrzebne będą dokładne wyliczenia z użyciem zawartych w normach wzorów.

• Ochrona przeciwporażeniowa, czyli upewnienie się, że praca oraz korzystanie z instalacji nie będzie wiązało się z zagrożeniem zdrowia. Ma to bezpośredni związek z kolejnym warunkiem.

• Wytrzymałość mechaniczna przewodów, czyli jak odporny na uszkodzenia, szarpnięcia, uderzenia, zalanie i inne szkody jest wybrany przez nas kabel. Tutaj ważne jest miejsce, w którym będzie biegł przewód. Dla instalacji prowadzonej pod ziemią i w ścianach wartość tego parametru będzie inna niż dla tej narażonej na warunki atmosferyczne czy kabli biegnących w listwach. Kluczowy będzie w tym wypadku materiał, z którego wykonana jest izolacja oraz jej szerokość.

Jak dobrać kable do instalacji elektrycznej według oznaczeń?

Aby określić, jak dobrać kable do instalacji elektrycznej, warto wiedzieć, jak czytać ich oznaczenia. Znaczenie mają zarówno kolory kabli jak i symbole literowe. W przypadku kolorów wskazują one na cechy przewodów.

• Jeśli przewód ma kolor niebieski, jest on neutralny. W przypadku kolorów czarnych, szarych oraz brązowych — masz do czynienia z przewodami fazowymi. Kolor żółto-zielony oznacza przewody ochronne.

• Te same cechy mogą być określone za pomocą symboli literowych. Przewody neutralne oznaczone są literą „L”, przewody fazowe literą „N”, a na ochronnych zobaczysz oznaczenie „PE”.
  Rodzaje przewodów można odróżniać także ze względu na materiał powłoki, materiał i budowę żyły, a także budowę przewodu. Przy tych cechach znajdziesz symbole literowe lub, w niewielu przypadkach, liczbowe.

• W przypadku materiału powłoki istnieją trzy podstawowe oznaczenia; Y — powłoka polwinitowa, Gs — powłoka z gumy silikonowej oraz H — powłoka bezhalogenowa. Brak oznaczenia to powłoka wykonana z miedzi.

• Jeśli szukasz symboli wskazujących na materiał żyły, literą „A” oznaczone jest aluminium, natomiast litera „F” wskazywać będzie na miedź.

• Budowa żyły wyróżnia się następującymi oznaczeniami: „L” - wielodrutowe oraz „D” - wielodrutowe. Połączenie liter może oznaczać żyłę ocynkowaną lub linkę giętką.

• Budowa przewodu ma najwięcej możliwych oznaczeń. Te najbardziej podstawowe to: „c” - polwinit ciepłoodporny, „d” – izolacja wzmocniona oraz „r” - izolacja z wydłużonymi rowkami na powierzchni.

• Kolejną kategorią jest materiał osłony. Brak oznaczenia wskazuje na to, że osłony w przewodzie nie ma. Jeśli znajdziesz oznaczenie „g”, będzie to guma, „y” to polwinit, a „c” odzież włóknista.

Odczytywanie oznaczeń kabli nie jest prostą sztuką, zwłaszcza że liczy się także kolejność symboli literowych. Warto jednak znać te podstawowe oznaczenia, aby dokonywać zakupów z większą świadomością oraz pewnością siebie.

Przeczytaj także: Mrugające światła w domu? Sprawdzamy możliwe przyczyny

Jak dobrać kable do instalacji elektrycznej – problemy

Prawidłowy dobór przewodu dla wykonywanej instalacji elektrycznej jest niezwykle ważny, ponieważ biegnący w przewodach prąd jest niebezpieczny. Jest to zadanie dla specjalisty, możemy jednak na własną rękę stwierdzić, czy okablowanie jest sprawne oraz jakie mogą być przyczyny problemu. Jeżeli kable są zbyt cienkie, może wystąpić np. przygaszanie światła w chwili włączania pozostałych urządzeń. Nie wolno ignorować tych sygnałów, ponieważ oznacza to zbyt duże obciążenie dla instalacji, co może doprowadzić do pożaru na skutek palących się przewodów.

Warto też poznać wartości oraz zapotrzebowanie na kable z powodów ekonomicznych, ponieważ zbyt gruby kabel to duży koszt, który w całościowym projekcie budowlanym może przesadnie obciążyć budżet.