Wszystko o berberysach
Krzewy to nieodłączny element naszych ogrodów. W sklepach mamy do wyboru wiele ich rodzajów i gatunków. Jednym z ciekawszych są berberysy, które coraz częściej pojawiają się na działkach. Roślinę tą możemy także spotkać pod nazwą kwaśnica, ze względu na kwaśny smak jej owoców.
Uprawa berberysów
Berberysy (Berberis) to krzewy należące do rodziny berberysowatych. Istnieje wiele gatunków i odmian tej rośliny. Różnią się one nie tylko nazwą, ale i pokrojem, kolorem, wielkością liści. Są to krzewy bardzo uniwersalne, dobrze wyglądają w skupisku innych roślin lub samodzielnie. Odmiany o pokroju szpalerowym możemy traktować jako żywopłot. Ze względu na swoje różne kolory liści świetnie komponują się z innymi roślinami, mogą także tworzyć dla nich ciekawe tło. Z tej racji, że radzą sobie w różnych warunkach, możemy posadzić je w wielu miejscach w naszym ogrodzie. Berberysy rosną zarówno w słońcu, jak i w miejscach lekko zacienionych. Nie mają dużych wymagań glebowych, potrzebują lekko kwaśniej, przepuszczalnej gleby, umiarkowanie wilgotnej. Ważne, że ich system korzeniowy pomoże znieść im także okresowe susze. Dzięki temu możemy posadzić je na skalniakach i miejscach, gdzie występuje dość sucha gleba. Oczywiście poziom odporności na niekorzystne warunki środowiska zależy od odmiany oraz od tego, czy krzewy są zimozielone, czy też nie. Odporność na mrozy wykazuje berberys pospolity oraz koreański, natomiast mniejszą odpornością charakteryzują się gatunki zimozielone. Gatunki o liściach sezonowych mają dość małe wymagania glebowe w porównaniu do tych, które nie zrzucają liści.
Berberysy sadzimy jak inne krzewy w naszym ogrodzie, jednocześnie uważając na występujące ciernie. Podczas wkładania krzewu do wykopanego dołka należy zaopatrzyć się w grube rękawice, które zapobiegną pokłuciu. Po wyjęciu rośliny z doniczki warto nieco rozluźnić bryłę korzeniową, by ta potem mogła łatwiej się rozrastać. Następnie sadzimy berberys, zasypujemy ziemią i udeptujemy ziemię wokół krzewu. Na koniec obficie podlewamy, nie zapomnijmy o powtórzeniu tej czynności za kilka dni. Przesadzanie tej rośliny jest zwykle dość łatwe ze względu na dużą ilość cienkich korzeni.
Krzewy te możemy także przycinać, aby nadać im zamierzony kształt. Znoszą to bardzo dobrze, dlatego świetnie sprawdzą się jako żywopłot lub formowana obwódka wokół kwiecistej rabaty.
Charakterystyka berberysów
Krzewy te mają różną wielkość w zależności od gatunku i odmiany, od 0,5 m nawet do 4 m wysokości. Pokrój również jest zróżnicowany, możemy spotkać odmiany kuliste lub kolumnowe. Liście są pojedyncze, sezonowe lub zimozielone. Mogą być piłkowane na brzegu lub nie. Kolor liści także zależy od gatunku czy odmiany. Możemy spotkać liście jaskrawozielone, prawie żółte, ciemnozielone, purpurowe czy dwubarwne. Warto zwrócić uwagę na występowanie cierni, które są bardzo ostro zakończone. Kwiaty u berberysów są niewielkie, czasami wydzielają nieprzyjemny aromat. Kolory kwiatów to przeważnie pomarańcz, żółć lub blada czerwień. Owocami tego krzewu są jagody, przeważnie czerwone, a u gatunków niezrzucających liści na zimę – granatowe.
Najpopularniejsze gatunki
Jednym z najczęściej spotykanych gatunków jest wcześniej wspomniany berberys pospolity. To duży krzew dorastający nawet do 3 m wysokości, o liściach ząbkowanych, odwrotnie jajowatych. Owoce, źródło witaminy C i jego główna ozdoba, są purpurowo-czerwone. Natomiast kwiaty skupione są w gronach i mają ok. 5 cm długości. Berberys ten ma dość przeciętne wymagania glebowe. Możemy spotkać wiele jego odmian, np. Atropurpurea o purpurowych liściach.
Innym równie często spotykanym gatunkiem jest berberys Thunberga. Niski, ale za to rozłożysty krzew, o kopulastym pokroju, który dorasta do wysokości 1,5 m. Ma żółte kwiaty, które pojawiają się w maju. Owoce są koralowego koloru, błyszczące. Najlepiej rośnie na glebach kwaśnych. Ważną jego zaletą jest odporność na niskie temperatury i suszę. Idealnie nadaje się na żywopłoty. W sprzedaży możemy spotkać odmiany o purpurowych liściach np. u Atropurpurea Nana, w kolorze żółci w przypadku odmiany Aurea albo o liściach dwubarwnych – odmiana Coronita czy Kórnik.
Ciekawym krzewem jest także ciernisty berberys koreański, osiągający wysokość 2 m. Ma pokrój wyprostowany. Liście są odwrotnie jajowate i zielone, ale jesienią malowniczo przebarwiają się na kolor czerwony. Kwitnie na żółto w maju. Krzew wydaje ozdobne, intensywnie czerwone owoce. Jest niezbyt wymagający co do gleby i odporny na mrozy.
Jak widać gatunków i odmian berberysów jest wiele. Każdy można znaleźć taki, który idealnie skomponuje się z resztą ogrodu. Berberysy nie są szczególnie trudne w uprawie, wystarczy zapewnić im minimum pielęgnacji w postaci nawadniania oraz dobrać odpowiednie stanowisko do wzrostu. Krzewy te nadają się także do warunków miejskich, więc możemy posadzić je również przy ulicy przed domem.