Rodzaje i uprawa śliwek

Śliwa (łac. prunus) to naukowe określenie rodziny drzew i krzewów, w obrębie której znajdziemy między innymi morelę, brzoskwinię, wiśnię i czereśnię, Skupmy się jednak na tych odmianach, które zwyczajowo określa się mianem śliwek.

Rodzaje i uprawa śliwek

Odmiany

Nie wszystkie śliwy uprawiane są ze względu na swoje owoce. Na przykład odmiana ozdobna, zwana też wiśniową, o pięknych biało-fioletowych kwiatach nie tylko wygląda świetnie, ale roztacza przymilną woń. Wśród odmian z węższej rodziny Prunoideae możemy wyróżnić gatunki ozdobne oraz jadalne.

Gatunki ozdobne to:

- Prunus cerasifera – śliwa wiśniowa (ałycza);
- Prunus angustifolia - śliwa wąskolistna;
- Prunus spinosa – śliwa tarnina;
- Prunus simonii- śliwa Simona. 

Wśród gatunków jadalnych wyróżniamy natomiast:

- Prunus salicina- śliwka japońska/chińska;
- Prunus americana - śliwa amerykańska;
- Prunus domestica – śliwa domowa. 

Właśnie ta ostatnia jest najpopularniejsza w Polsce i posiada najwięcej spożywczych odmian uprawnych. Do najbardziej znanych należą:

- mirabelki, o żółtych, kulistych i słodkich owocach;
- renklody, o dużych, owalnych i zielonożółtych owocach, przezroczystym, galaretowatym i kwaskowatym miąższu;
- węgierki, o jajowatym, podłużnym kształcie, miękkiej skórce o fioletowej barwie i smacznym wnętrzu;
- lubaszki, o kulistych, soczystych owocach i matowym nalocie na granatowej skórce. 

Wskutek krzyżówek genetycznych i wysiłków hodowlanych każda z tych głównych odmian ma swoje wariacje, które różnią się dość znacznie kolorem, smakiem i konsystencją, ale każda z nich to zacny dodatek do naszego domowego ogródka. 

Rodzaje i uprawa śliwek

Uprawa

Najlepsze śliwki wzrastają w klimacie ciepłym, z łagodnymi zimami, dlatego właśnie tak obficie rosną w Bułgarii czy na Węgrzech. W Polsce najlepsze plony dadzą na południu kraju, na glebach ciężkich i gliniastych. Są to dość wytrzymałe rośliny, które wzrosną nawet w kwaśnej i podmokłej ziemi, nie oczekujmy jednak wówczas wielkich zbiorów. Nie są jednak odporne na mrozy, dlatego najlepiej zapewnić im stanowisko słoneczne i osłonięte od wiatru. Zimami nie wolno zapomnieć o ociepleniu, zwłaszcza młodszych drzewek.

Przed zasadzeniem należy wydzielić miejsce dla naszego drzewa. W zależności od rodzaju śliwa może urosnąć do wysokości od 4 do 7 metrów, dlatego powinniśmy pozostawić około 4-5 metrów wolnego miejsca dookoła niej. Wysuszoną dokładnie z obu stron pestkę sadzimy bezpośrednio do gruntu w marcu i podsypujemy obornikiem lub nawozem mineralnym. Proces powtarzamy w następnym roku. Jeśli sadzimy wyrośnięte drzewko, dołek o średnicy 60 cm i takiej samej głębokości należy wykopać 2 tygodnie przed zasadzeniem

Pielęgnacja

Niestety, na smaczne śliwki ostrzą zęby nie tylko nasi domownicy. W ramach walki z mszycami i misecznikiem śliwowym, powinniśmy wykonać opryski owadobójcze wczesną wiosną (marzec, początek kwietnia), przed rozwinięciem się pączków. Zwyczajowo wykonuje je się raz na dwa, trzy lata, jednak w przypadku zmasowanego ataku mszyc należy zwiększyć częstotliwość do roku.

Kolejnym przeciwnikiem śliwki jest owocnica żółtoroga, zwana słusznie osą śliwkową. Najbardziej szkodliwa jest w okresie kwitnienia, ponieważ jej larwy za cel biorą młode zalążki owoców. Ich zwalczanie jest kłopotliwe ze względu na pracujące w trakcie kwitnienia pszczoły, dlatego oprysk można wykonać dopiero pod koniec kwietnia, gdy większość kwiatów już opadnie. Wówczas możemy pokryć zawiązki środkami chemicznymi, co powinno powstrzymać larwy osy.

Kolejnym łasym na śliwki owadem jest przędziorek owocowiec. Jego jaja możemy zwalczyć tylko przed kwitnieniem, jednak efekty jego działania widzimy dopiero w sierpniu i lipcu. Jest to sygnałem, by właściwe środki zastosować odpowiednio wcześnie w następnym sezonie. Można także spróbować zwalczać go preparatami po kwitnieniu.

Wśród chorób trapiących śliwy należy wymienić torbiel śliwek i moniliozę (brunatną zgniliznę). Obie należy zwalczać za pomocą oprysków w kilka tygodni po kwitnieniu, gdy temperatura pozwala na opryski. 

Owocowanie i zbiory

Lato to okres zbierania wszystkich owoców z drzew rodziny Prunae, a w przypadku śliwek zależne jest to od odmiany. Niektóre owocują już w połowie lipca (Ruth Gerstetter), ale zwyczajowo ma to miejsce w sierpniu. Należy je zrywać przed opadnięciem i szybko zjadać lub wykorzystywać w przetworach, ponieważ szybko się psują. Wyjątkiem są węgierki, które należy pozostawiać na drzewach tak długo jak to jest możliwe, wpłynie to korzystnie na smak owoców.