Najczęstsze choroby grzybowe roślin – jak je rozpoznawać?

Choroba grzybowa roślin w bardzo krótkim okresie czasu potrafi zamienić dorodne kwiaty w suche i marne patyki. Jakie są najczęstsze choroby grzybowe roślin, warzyw i owoców oraz jak je zwalczać? Tego dowiesz się z naszego tekstu!

Fuzarioza – grzyb roślin doniczkowych i ogrodowych

Fuzarioza to podstępna choroba grzybowa, która atakuje zarówno rośliny ozdobne doniczkowe jak i te uprawiane w ogrodzie oraz pod osłonami. Sprzyja jej wysoka wilgotność podłoża, czyli zbyt obfite podlewanie oraz temperatura powietrza oscylująca w granicach 26°C. Sprawca choroby występuje w podłożu lub co gorsza – rozprzestrzenia się wraz z siewkami. Gdy fuzarioza wymknie się spod kontroli, a więc nie zostanie w porę zauważona i zniszczona, przyczynia się do usychania liści i całej rośliny. 

Jak poznać, że nasz kwiat cierpi na fuzariozę? Roślina porażona przez grzyba nagle przestaje rosnąć. Cechą charakterystyczna jest również więdnięcie liści oraz ich brązowienie. Patrząc z bliska na swój jeszcze kilka tygodni temu dorodny kwiat, możesz zauważyć szarawe smugi na pędach. Występują one najczęściej tylko po jednej stronie.

Zwalczanie fuzariozy polega przede wszystkim na systematycznym usuwaniu porażonych roślin, aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się choroby. Zaleca się także ograniczenie podlewania roślin oraz zastosowanie oprysków fungicydowych.

Fuzarioza to grzyb na roślinach, który najczęściej atakuje pomidory, ogórki, paprykę i zboża. Sporadycznie pojawia się także na roślinach ogrodowych i roślinach domowych. Grzyby Fusarium oxysporum są bardzo niebezpieczne, bowiem przenoszą się na sąsiadujące rośliny, a to stanowi zagrożenie w uprawie roślin. 

Fytoftoroza – niebezpieczna choroba grzybowa

Fytoftoroza to jedna z najniebezpieczniejszych chorób grzybowych, która może zaatakować Twoje rośliny, krzewy, a nawet drzewa. 

Grzyb daje się poznać głównie przez brązowienie oraz zamieranie łodyg i plamistość liści. Zaatakowane przez patogen rośliny przestają rosnąć, więdną, a ich łodygi zamierają. Jeśli chorują iglaki, to ich igły zaczynają żółknąć, a gdy fotofteroza dopadła drzewa i krzewy liściaste, to na ogonkach i blaszce liściowej dostrzeżesz ciemnobrunatne plamy. 

Fotoftyroza to grzyb, który niezwykle szybko się rozprzestrzenia. Nie czekaj i działaj od razu, zanim szkodnik przeniesie się na inne, jeszcze zdrowe okazy. Niestety proces zwalczania tego grzyba jest dość czasochłonny. Najczęściej sam oprysk nie wystarcza, mimo tego, że preparaty dostępne na rynku wyróżniają się wysoką skutecznością. Jeśli roślina jest silnie porażona, należy ją wykopać z gruntu i spalić. to drastyczny, ale najbardziej skuteczny sposób zwalczania chorób grzybowych. Na mniej zainfekowane okazy możesz zaaplikować preparat w postaci płynnej lub w formie granulek. Decydując się na oprysk płynny, koniecznie wyposaż się w niewielki opryskiwacz, rękawice ochronne oraz w maseczkę. 

To jeszcze nie wszystko, bo w przypadku wystąpienia fotoftyrozy w ogrodzie, konieczne jest odkażenie podłoża i delikatne przekopanie gleby. Możesz to zrobić, wykorzystując narzędzia ogrodowe, takie jak łopaty i grabki. 

Zapobieganie jest o wiele prostsze, niż zwalczanie choroby. Zadbaj więc o optymalną wilgotność roślin i nie przesadzaj z nadmiernym podlewaniem. Fotoftyroza to grzyb, który lubi mokrą ziemię – rozwija się najczęściej w czasie długotrwałych opadów atmosferycznych. Regularnie pryskaj swoje rośliny środkami ochrony roślin, które przeciwdziałają chorobom grzybowym. Fotoftyroza bardzo często atakuje różanecznik, azalię, skrzydłokwiat, chryzantemy i cyklamen. Z troską zadbaj o te rośliny.

Mączniak prawdziwy i rzekomy – poważna choroba roślin

Najpopularniejsze choroby grzybowe to mączniak prawdziwy i rzekomy. Większość ogrodników przynajmniej raz miała z tym patogenem do czynienia w postaci białego nalotu na roślinach, przypominającego wyglądem mąkę pszenną. Czym różni się mączniak prawdziwy od rzekomego? Prawdziwy tworzy nalot po obu stronach blaszki liściowej, a rzekomy atakuje tylko spodnią stronę liści. Choroba jest groźna – doprowadza do stopniowego usychania roślin, ponieważ zainfekowany liść przestaje brać udział w procesie fotosyntezy i nie może odprowadzać wody. 

Umiarkowane temperatury i wilgotne środowisko. Właśnie w takich warunkach rozwija się mącznica, który tworzy białe plamy na liściach. Podatne na chorobę są nie tylko kwiaty ozdobne, ale również warzywa i owoce np. truskawki, grusze czy jabłonie. 

Do pierwszych objawów mączniaka zalicza się biały nalot. Objawem choroby grzybowej  może być również czarne punkciki na częściach roślin. To nic innego jak zarodniki grzyba, są tak lekkie, że przenosi je wiatr. Tak więc wietrzna pogoda to idealne warunki do rozprzestrzeniania się tego grzyba. 

W Twoim ogrodzie pojawił się mączniak prawdziwy? Nie martw się, lecz natychmiast działaj. Możesz spowolnić rozwój choroby! Ten grzyb nie toleruje miedzi i siarki. Spryskaj więc rośliny preparatami, które zawierają w swoim składzie te pierwiastki. Na mączniaka prawdziwego pomoże również gnojówka z pokrzywy i ekstrakt z grejpfruta. 

Niestety, zastosowanie chemicznych środków jednego roku, wcale nie gwarantuje, że w kolejnych latach mączniak się nie pojawi. Jak chronić się przed mączniakiem? Stosuj nawozy na bazie wapnia i krzemu, bowiem takie produkty utrudniają rozwój grzyba – oczywiście rób to zgodnie z zaleceniami producenta. Jeśli uprawiasz warzywa w szklarniach, często wietrz pomieszczenie i zadbaj o optymalną wilgotność powietrza. Na początku każdego sezonu przycinaj drzewka i krzewy owocowe, a zainfekowane części jak najszybciej wyrzucaj. 

Zgnilizna twardzikowa na liściach roślin i na warzywach

Występowanie chorób grzybowych wśród roślin ozdobnych i warzyw jest niestety bardzo częste. Kolejną chorobą, która może dosięgnąć Twoje uprawy jest zgnilizna twardzikowa. Objawy tej choroby nietrudno nie zauważyć. 

Z pewnością rzuci Ci się w oczy biała i puszysta grzybnia znajdująca się na porażonej tkance. W zależności od stopnia zaawansowania choroby, puszysty nalot może się różnić wielkością i kształtem. Jest on znakiem obecności grzybów z rodzaju Sclerotinium. Patogen ten może porażać wiele gatunków roślin.

Zgnilizna twardzikowa to jedna z najtrudniejszych do zwalczania chorób. Przetrwalniki grzyba w glebie mogą przerwać nawet 15 lat. Dlatego jeśli choroba dotknęła Twoje kwiaty domowe, koniecznie wymień ich ziemie i kup nowe doniczki, a stare pojemniki wyrzuć. 

Szara pleśń, czyli Botrytis cinerea

Najczęściej spotykana choroba grzybowa to szara pleśń. Powodują ją zarodniki grzyba o nazwie Botrytis cinerea. To właśnie one tworzą na powierzchni roślin, warzyw i owoców charakterystyczny, szary nalot.

Powstawaniu szarej pleśni sprzyja wysoka temperatura powietrza, duża wilgotność oraz mała przewiewność roślin, gdy zbyt ciasno je posadzisz. Choroba pojawia się także po kilkudniowych opadach deszczu. 

Jak rozpoznać, że pojawiła się szara pleśń? Na wczesnym etapie tej choroby, na liściach, kwiatach i owocach pojawiają się jasne, a potem brunatne plamy. Z czasem zauważyć można puszystą i szarobrązową grzybnię. Owoce zaczynają gnić, a pędy, łodygi i pąki roślin robią się brązowe. 

Najczęściej chorują róże, różaneczniki, tulipany, rośliny owocowe i warzywa. Na infekcje narażone są zwłaszcza warzywa i owoce uprawiane w szklarniach i tunelach foliowych. Tam panują idealne warunki do rozwoju tej choroby. 

W zwalczaniu szarej pleśni pomogą preparaty naturalne lub biologiczne. Gdy choroba zbytnio się rozpanoszy, niezbędny będzie oprysk fugnicydem. To mocny środek grzybobójczy, który sprawdza się w przypadku chorób grzybowych. 

Choroby wywoływane przez grzyby potrafią zniszczyć całą uprawę, przyczyniając się do obumierania roślin. Dokładnie obserwuj swoje rośliny, czy nie pojawiają się na ich powierzchni przebarwienia bądź nalot. Unikaj moczenia w wodzie, zadbaj o regularne nawożenie oraz pryskaj rośliny preparatami na różnego rodzaju choroby i szkodniki. W ten sposób zwiększysz odporność roślin i ochronisz je przed grzybami. 

Data Publikacji: 31.05.2024