Krzew zimozielony, idealny do formowania – bukszpan
Bukszpan wraca do ogrodów i żywopłotów po okresie, w którym był uznawany za niemodny. Ciężko się dziwić – to wytrzymała i podatna na kształtowanie roślina o uroczych, żywych listkach.
Zwany gdzieniegdzie gryszpanem, pochodzi z rodziny bukszpanowatych, obejmujących do 100 gatunków występujących w Afryce i Ameryce Południowej. W strefie umiarkowanej odnajdziemy tylko kilka gatunków, z czego zdecydowanie najpopularniejszy w Polsce jest Buxus sempervirens – bukszpan wieczniezielony. Odmiana Rotundifolia dorasta do 4 metrów wysokości i idealnie nadaje się na żywopłoty, a osobniki z odmiany Suffruticosa nie przekraczają 1 metra i wydają drobne kwiatki.
Mniej popularny, ale równie wdzięczny, jest gatunek drobnolistny – Buxus microphylla. Nadaje się do niskich żywopłotów i dorasta do wysokości powyżej metra.
Oba gatunki rosną dość powoli -10 do 15 centymetrów na rok - ale za sprawą udanej uprawy i pielęgnacji mogą stworzyć prawdziwie piękny i soczyście zielony żywopłot całoroczny.
Wymagania
Nie jest to roślina przesadnie wymagająca co do gleby oraz ilości słońca. Poradzi sobie w każdym miejscu, choć lepiej wyrośnie na stanowisku nasłonecznionym. Najszybciej wzrośnie na ziemi gliniastej i zwięzłej o odczynie obojętnym (6,5 – 7,0 pH). Na takiej glebie potrafi wytrzymać również w zanieczyszczonych warunkach miejskich, chociaż wpłynie to na jego wzrost. To bardzo wytrzymała roślina, dlatego możemy pokusić się o obsadzenie nią dowolnego miejsca. Pamiętajmy jednak, że marnieje i jest bardziej podatna na ataki grzyba na podmokłych i wilgotnych terenach.
Przeczytaj także: Przegląd roślin idealnych do nasłonecznionego ogrodu
Sadzenie
Nowe sadzonki bukszpanu nie należą do najtańszych, jednak mamy wówczas gotowe rośliny, które wiosną możemy umiejscowić w ziemi. Uzyskanie rozsadów samodzielnie z krzewu nie nastręcza wielu kłopotów. Wiosną lub wczesnym latem należy pobrać sadzonki o długości 10-15 centymetrów ze szczytów nowych przyrostów. Po usunięciu dolnych listków i przycięciu wierzchołka zanurzamy końcówki w tzw. ukorzeniaczu. Zawarte w preparacie hormony pomogą pędom we wzroście. Następnie umieszczamy je w przygotowanej w pojemniku glebie, skrzynce z substratem torfowym lub inspekcie. Przykrywamy je fizeliną i regularnie zraszamy wodą. Po 3-4 miesiącach powinny ukorzenić się na tyle, że poradzą sobie na stałym miejscu.
Pielęgnacja
Mimo że to silna i odporna na mrozy roślina, warto ją obficie podlać późną jesienią, zapewniając jej zapas wody na zbliżającą się zimę. Podobnie latem należy zaopatrzyć młode sadzonki w dużo wilgoci. Jeśli zima jest wyjątkowo mroźna i wietrzna, bukszpan możemy okryć lub zbudować zasłony.
Późną wiosną i wczesną jesienią warto nawozić bukszpan pełnoskładnikowym nawozem o niskiej zawartości fosforanu. Częstotliwość jest uzależniona od przycinania, najlepiej jeśli nawóz zacznie działać po wykonaniu tego zabiegu.
Sprawdź również: Zagrożenia płynące z zastosowania nieodpowiedniej ziemi do roślin balkonowych
Przycinanie
Jeśli chcemy wyhodować gęstą i piękną roślinę, musimy ją przycinać. W zależności od czasu i ochoty, możemy zdecydować się na jedno, dwa lub trzy cięcia. Pierwsze wykonamy w okresie wzrostu, na przełomie marca i kwietnia. Drugie cięcie powinno przygotować bukszpan do zimy i mieć miejsce pod koniec czerwca. Trzecie cięcie wykonają zapaleńcy, którzy chcą uformować krzew w bardzo regularne kształty. Takie kosmetyczne strzyżenie będzie przeprowadzimy pod koniec sierpnia i obejmie ono usunięcie i kształtowanie pędów. Dwa pozostałe powinny skrócić rosnące pędy o jedną czwartą lub nawet jedną trzecią.
Formowanie roślin w fantazyjne kształty, zwane z łaciny ars topiaria, wymaga od nas precyzyjnego operowania nożycami. Zwykłe proste przycięcie można wykonać sekatorem.