Jak uzdatnić wodę?
Aby używać wody do celów spożywczych i do zastosowań w domowych sprzętach AGD, stosujemy różnego rodzaju urządzenia – od dzbanków filtrujących po domowe stacje uzdatniające. Co dokładnie jest przedmiotem naszej troski w kontekście jakości wody i jakie są sposoby usuwania z niej zanieczyszczeń mechanicznych, biologicznych i chemicznych?
Pijąc wodę, zwracamy głównie uwagę na jej zapach i smak. Jeśli nawet spełniają one nasze wymagania w tych kwestiach, ale jakość wody jest daleka od doskonałości, w dłuższej perspektywie odczuje to nasza skóra i włosy, a także używane przez nas artykuły gospodarstwa domowego, które ostatecznie mogą ulec awarii, oraz tkaniny – te w szybszym tempie zużywają się. W mniejszym stopniu dotyczy to osób korzystających z sieci wodociągowych, ponieważ doprowadzana do gospodarstw domowych woda spełniać musi określone normy. W większym stopniu problem ten dotyka tych wszystkich, którzy używają wody z ujęć własnych. Woda używana do celów gospodarczych jest zwykle wcześniej przygotowana w mniejszym stopniu niż stosowana do celów spożywczych. Osobnym zagadnieniem jest takie uprzednie polepszenie jakości wody, aby ta mogła być stosowana w przemyśle spożywczym, farmacji i medycynie. Woda w postaci czystego związku chemicznego H2O nie występuje – zawsze jest konglomeratem czynników dla naszego zdrowia dodatnich (minerały) i ujemnych (bakterie i wirusy). Ważne, by oczyścić ją w taki sposób, by w możliwie dużym stopniu pozostawić te, które są dla nas korzystne.
Jakie czynniki wpływają na zanieczyszczenie wody?
- zanieczyszczenia mechaniczne – część z nich możemy wyczuć organoleptycznie, jeśli woda przyprawiona jest drobinami piasku. Obecność cząsteczek o mniejszej średnicy, takich jak osad czy pyły, jest trudna do zdiagnozowania, jednak łatwa do usunięcia za pomocą filtracji,
- zanieczyszczenia biologiczne – niestety woda jest środowiskiem przetrwalnikowym drobnoustrojów, których spożycie przyczynia się do utraty zdrowia. Są nimi:
1. bakterie z rodzaju między innymi Salmonella, Legionella,
2. wirusy (enterowirusy, polio),
3. pierwotniaki,
4. robaki pasożytnicze.
Ponieważ większość z powyższych ginie już w temperaturze 60 stopni Celsjusza, aby się przed nimi uchronić, wystarczy przegotowywać wodę do celów spożywczych. Także zastosowanie filtrów działających na zasadzie odwróconej osmozy eliminuje te organizmy z wody pitnej.
- zanieczyszczenia chemiczne – zaliczamy do nich:
1. zawartość żelaza i/lub manganu – nieestetyczny osad pozostający w naczyniach służących do gotowania wody, jej metaliczny smak i wyczuwalny nieprzyjemny zapach, a także niedokładnie wypłukane po praniu tkaniny są pierwszymi oznakami zbyt dużej zawartości w wodzie żelaza i manganu.
2. zawartość związków wapnia i magnezu – substancje te – rozpuszczone w wodzie w różnym stopniu – wpływają na jej twardość i miękkość. Ta pierwsza cecha jest szczególnie niekorzystna dla kondycji naszych domowych urządzeń AGD, które do swojego działania wykorzystują dużą ilość wody – głównie zmywarek i pralek. W ich mechanizmach odkłada się osad, który w dużym natężeniu prowadzi do pogorszenia jakości działania, a w rezultacie – awarii. Widzimy go również we wnętrzach naczyń służących do gotowania wody, a także w postaci trudnego do usunięcia, uporczywego, nietransparentnego szarego nalotu na ściankach kabiny prysznicowej i armatury kuchennej oraz łazienkowej.
Zanieczyszczenia chemiczne są stosunkowo łatwe do usunięcia za pomocą odżelaziaczy i odmanganiaczy.
W celu doboru odpowiedniego urządzenia do poprawienia jakości wody służącej do celów spożywczych i użytkowych konieczne jest zbadanie jej składu. W ograniczonym zakresie, który jednak da nam ogólną wiedzę o jej kondycji, pomoże nam w tym komplet testów, które zdiagnozują wodę pod kątem:
- obecności chloru,
- twardości,
- alkaliczności,
- obecności żelaza.
| Czy wiesz, że… W celu dokładnego określenia składu wody należy zlecić wykonanie badania w jednym z laboratoriów, jakimi dysponują w poszczególnych miastach stacje sanitarno-epidemiologiczne czy miejskie sieci wodociągowe. Tego typu dane możemy również uzyskać, kontaktując się z producentami urządzeń do uzdatniania wody. |
Warto poznać skład wody tuż przed podjęciem decyzji o zastosowaniu konkretnych rozwiązań mających na celu poprawienie jej jakości. Niestety, w przypadku szczególnie niekorzystnych wskazań dotyczących własnego ujęcia wody, powinniśmy zaopatrzyć się w technologicznie zaawansowane urządzenia, których koszt będzie większy niż w przypadku poprawienia smaku i zapachu wody dostarczonej przez miejskie sieci wodociągowe.
Jak usuwać zanieczyszczenia z wody pitnej i do celów użytkowych?
Oczywiście skutecznym sposobem na używanie zdrowej, mineralogicznie wzbogaconej wody pitnej jest zakup jej w butelkach. Jednak takie działanie jest nie tylko niekorzystne finansowo, ale również niszczące dla środowiska – wodę mineralną najczęściej sprzedaje się w opakowaniach z tworzywa sztucznego o różnej pojemności – ich proces rozkładu zajmuje ilość czasu mierzoną w setkach lat.
W celu poprawienia jakości wody stosujemy więc inne, domowe sposoby jej uzdatnienia. Większość z nich opiera się na wykorzystaniu filtrów. Najprostsze modele umieszczone są w dzbankach gromadzących wodę w zbiorniku, która ściekając na jego dno, po drodze przesącza się przez zestaw filtracyjny gromadzący przechwycone zanieczyszczenia. Bardziej rozwinięte sposoby uzdatniania wody prezentują systemy podzlewozmywakowe. Woda, przedostając się do wylewki, jest oczyszczana w czterech etapach:
- podwójnie usuwane są z niej zanieczyszczenia mechaniczne,
- zanieczyszczenia organiczne oraz zawartość chloru usuwana jest przez blok węglowy,
- za usunięcie bakterii i wirusów odpowiada membrana kapilarna, w której za pomocą filtracji wgłębnej zatrzymywane są cząstki o wielkości nawet 0,02 mikrona.
Dużą zaletą tego rozwiązania jest możliwość modyfikacji finalnego zestawu filtrów w zależności od tego, których substancji z wody chcemy się pozbyć. Oprócz wyżej wymienionych zastosować można filtry specjalistyczne – dobierzemy je, analizując skład wody, z którą mamy do czynienia w naszym gospodarstwie domowym.
Innym sposobem na polepszenie jakości wody, który jest często stosowany w budynkach jednorodzinnych, jest zastosowanie stacji uzdatniającej. Jej serce mieści się tuż za głównym zaworem wodnym. Urządzenie tego typu ma za zadanie usunąć z wody głównie zawartość manganu i żelaza, a także zmiękczyć ją do stopnia przedłużającego żywotność sprzętów AGD wykorzystujących do swojego działania wodę. Tym celom służą:
- odżelaziacze i odmanganiacze,
- zmiękczacze.
Ponieważ prawidłowo uzdatniana woda powinna być uprzednio pozbawiona zanieczyszczeń mechanicznych, tuż przed stacją umieszcza się dodatkowy filtr sedymentacyjny. Tuż za nim instaluje się z kolei odżelaziacz, a po nim pozostałe elementy filtrujące.
Czym jest system odwróconej osmozy?
Powyższe urządzenia, chociaż gwarantują poprawienie jakości wody, nie usuwają zawartych w niej szkodliwych substancji w takim stopniu, jaki jest udziałem filtrów do wody z zastosowaniem odwróconej osmozy. Najważniejszym elementem tego systemu jest półprzepuszczalna membrana składająca się z nawiniętych na sztywnym trzpieniu warstw filtrujących, przez które przedostaje się woda, stopniowo pozbawiana wszelkich dodatków biologicznych, mechanicznych i chemicznych.
| Czy wiesz, że… Uzyskaną przez podwójną osmozę oczyszczoną wodę możemy stosować do gotowania potraw, a wcześniej do mycia ich składników, jednak przed jej bezpośrednim wypiciem należy ją namineralizować – swoistym minusem tego rozwiązania jest więc jego skuteczność, która pozbawia wodę nie tylko szkodliwych dodatków, ale również tych, które są przydatne, jeśli zostaną spożyte. |
Uzyskana za pomocą wieloetapowej filtracji woda może być w końcowej fazie uszlachetniana przez poddanie jej działaniu wkładu, na który składa się węgiel otrzymywany z łupin orzecha kokosowego, co nadaje jej walorów smakowych i aromatycznych, które wyczuwalne są nie tylko w czasie bezpośredniego spożycia, ale też w przygotowanych na jej bazie potrawach.
Data aktualizacji: 29/05/2024
