Sterowanie oświetleniem zewnętrznym – rodzaje i zalety
Oświetlenie zewnętrzne wokół domu, przy podjeździe lub w ogrodzie pełni kilka funkcji: dekoracyjną, praktyczną oraz wpływającą na bezpieczeństwo. Na etapie projektowania przestrzeni wokół domu oceń, jaki rodzaj sterowania oświetleniem będzie dla Ciebie najwygodniejszy. Do wyboru masz kilka opcji, a ostateczny wybór zależy od Twoich oczekiwań i budżetu. Oto najpopularniejsze rodzaje sterowania oświetleniem oraz zalety każdego z nich.
Sterowanie oświetleniem zewnętrznym – rodzaje
Tradycyjne włączniki
Jeżeli jesteś na etapie budowania domu (a tym samym projektowania instalacji elektrycznej), możesz zaplanować działanie oświetlenia zewnętrznego od podstaw. Najbardziej klasycznym sposobem zarządzania oświetleniem zewnętrznym jest korzystanie z tradycyjnych włączników – dokładnie takich samych, których używasz do zapalania i gaszenia światła w domu.
Montaż włączników oraz instalacji elektrycznej (w tym kabli łączących lampy zewnętrzne z instalacją elektryczną) powinien być przewidziany na etapie budowy domu. Późniejsza przebudowa instalacji jest możliwa, ale wiąże się z dużym nakładem pracy i bałaganem. Warto odpowiednio wcześniej pomyśleć o wykorzystaniu tradycyjnych włączników, aby zaoszczędzić sobie niepotrzebnego stresu.
Instalację włączników do sterowania oświetleniem zewnętrznym możesz rozważyć zarówno wewnątrz domu (np. w kuchni, garażu lub przy wyjściu na taras – w zależności od rozkładu pomieszczeń w budynku), jak i na zewnątrz (na elewacji budynku). W drugim przypadku sprawdzą się specjalne włączniki do użytku na zewnątrz, odporne na działanie warunków atmosferycznych. Do sterowania oświetleniem zewnętrznym zazwyczaj stosuje się specjalne włączniki dzwonkowe, które odbijają klawisz po jego puszczeniu.
Przeczytaj również: Urządzenia służące do sterowania oświetleniem – przegląd
Stosowane obecnie włączniki do sterowania oświetleniem zewnętrznym wykorzystują do pracy tzw. przekaźniki bistabilne, które upraszczają sposób działania instalacji elektrycznej. Klasyczna ich wersja działa w tradycyjny sposób, tj. jedno naciśnięcie przełącznika powoduje zapalenia światła, drugie — zgaszenie. Alternatywą dla tego rozwiązania jest przekaźnik bistabilny z zegarem astronomicznym. Po odpowiedniej konfiguracji zegara astronomicznego (określeniu położenia geograficznego), światło wokół Twojego domu lub w ogrodzie może automatycznie zapalać się i gasić w momencie zachodu i wschodu słońca.
Sterowanie przy użyciu pilota
Alternatywą dla tradycyjnych włączników jest sterowanie oświetleniem zewnętrznym z pilota. Zasada działania takiego rozwiązania jest prosta: pilot wysyła sygnał do odbiornika radiowego, który następnie inicjuje impuls elektryczny (potrzebny do zapalenia lub zgaszenia lampy). W zależności od wybranego rozwiązania radiowy sterownik oświetlenia ogrodu może być zamontowany bezpośrednio w lampie lub w przydomowej puszce elektrycznej, do której będzie podłączony cały system zewnętrznego oświetlenia.
Sterowanie przy użyciu smartfona
Coraz większą popularność zdobywają inteligentne systemy zarządzania domem, których działanie opiera się na wykorzystaniu internetowej sieci bezprzewodowej. Przeciętny zestaw do sterowania oświetleniem zewnętrznym składa się z trzech elementów: lampy lub systemu lamp (wzajemnie ze sobą połączonych), zasilacza zewnętrznego i centralki, która pełni rolę mostka pomiędzy Twoim smartfonem a systemem oświetlenia.
Najnowsze systemy umożliwiają pełną automatyzację sterowania oświetleniem. Dzięki temu możesz ustawić własny harmonogram włączania i wyłączania oświetlenia, bez konieczności ręcznej zmiany ustawień. Warunkiem korzystania z tego typu rozwiązania jest stały dostęp do internetu. W zależności od rodzaju systemu centralka może posiadać wbudowany moduł Wi-Fi lub oferować dostęp do sieci przez podpięty kabel internetowy. Sterowanie oświetleniem ogrodowym odbywa się wtedy przy użyciu dedykowanej aplikacji na smartfona, a w niektórych systemach w sposób głosowy (z użyciem popularnych systemów sterowania głosowego: Google Assistant, Apple HomeKit czy Amazon Alexa).
Czujniki ruchu i zmierzchu
Być może wychodzisz z założenia, że ręczne sterowanie oświetleniem nie jest Ci potrzebne. W takim przypadku możesz skorzystać z lamp wyposażonych w czujnik ruchu i/lub czujnik zmierzchu. Czujnik ruchu zapali lampę na określony czas jedynie w momencie wykrycia ruchu w jej zasięgu. Z kolei czujnik zmierzchu automatycznie zapali lampę po zmroku i zgasi o świcie. Tego typu lampy mogą być zasilane w różny sposób, począwszy od ekologicznego zasilania solarnego, aż po tradycyjne zasilanie elektryczne.
Sprawdź także: Urządzamy inteligentny dom – sterowanie oświetleniem
Sterowanie oświetleniem zewnętrznym – zalety
Każde z wymienionych rozwiązań ma zarówno zalety jak i wady. Możliwość sterowania oświetleniem przy użyciu włączników zadowoli tradycjonalistów, którzy nie są przekonani do nowoczesnych rozwiązań lub nie chcą być zależni od dostępu do smartfona lub internetu.
Sterowanie przy użyciu pilota jest wygodniejsze, ponieważ nie wymaga podchodzenia do włącznika ściennego. W wielu przypadkach sterowanie pilotem umożliwia korzystanie z dodatkowych funkcji, takich jak zmiana natężenia lub barwy światła (pod warunkiem że producent lamp przewidział taką możliwość), ale ograniczeniem jest określony zasięg komunikacji między pilotem a lampą.
Z kolei trzecia opcja, czyli zdalne sterowanie oświetleniem w ogrodzie za pomocą aplikacji na smartfona zadowoli tych, którzy cenią sobie wygodę i chcą mieć możliwość zarządzania przydomowym oświetleniem jednym przyciskiem w smartfonie, bez względu na miejsce, w którym aktualnie się znajdują.
Sterowanie oświetleniem zewnętrznym – o czym pamiętać?
Projektując oświetlenie zewnętrzne, musisz uwzględnić kilka elementów, przede wszystkim rozmieszczenie i ustawienie poszczególnych lamp, sposób ich montażu, a także doprowadzenia zasilania. Jeżeli zależy Ci na trwałym i stabilnym przymocowaniu lamp do podłoża (szczególnie w ogrodzie), musisz rozważyć wylanie bloczków betonowych, do których przykręcisz lampy (zwykle w postaci wysokich słupków). Wtedy też najlepiej zadbać o równoczesny dostęp do okablowania.
Tańszym i szybszym sposobem montażu oświetlenia w ogrodzie jest zakup lamp niskonapięciowych, które możesz wbić w ziemię za pomocą specjalny grotów. Lampy niskonapięciowe łączy się w jeden system i podłącza do transformatora o odpowiedniej mocy, natomiast sam transformator z zasilaczem wystarczy podłączyć do zwykłego kontaktu. Sterowanie lampami niskonapięciowymi może odbywać się radiowo (z wykorzystaniem pilota zdalnego sterowania), jak i przez aplikację na smartfona. Za zdalną komunikację lampy z pilotem lub centralką internetową odpowiada właściwy sterownik oświetlenia ogrodowego.
Jeżeli nie masz dużych wymagań, prawdopodobnie wystarczą Ci zwykłe lampki z czujnikiem ruchu lub czujnikiem zmierzchu, wyposażone w panel solarny. Dołączony do zestawu panel pobiera energię słoneczną w ciągu dnia, a po zmroku dostarcza zasilanie do zamontowanych w lampie diod LED.
Data publikacji: 03.11.2014
Data aktualizacji: 15.09.2022