Objawy i zwalczanie szarej pleśni
Szara pleśń – wywoływana głównie przez gronowca szarego (Botrytis cinerea Pers), grzyba z klasy workowców – zazwyczaj atakuje owoce i warzywa w czasie ich przechowywania oraz rośliny uprawiane pod osłonami już w okresie kwitnienia. Podpowiadamy, jak skutecznie zwalczać chorobę pleśniową i jak jej zapobiegać.
Występowanie i objawy
Brunatnienie łodyg, brązowe plamy na zdrowej tkance, szary nalot – objawy szarej pleśni są na ogół bardzo dobrze widoczne. Z kwiatów grzyb najczęściej przedostaje się do szypułki, w wyniki czego następuje gnicie tkanek oraz wymarcie rośliny. Gronowiec szary najczęściej atakuje rośliny warzywne: m.in. pomidory, sałatę i fasolę, oraz sadownicze, np. maliny, winorośle, porzeczki, choć na zainfekowanie narażone są również rośliny ozdobne (np. goździki, róże) i lecznicze (np. majeranek). Szacuje się, że jego obecność może obniżyć plony nawet o 60 procent. Infekcje są szczególnie silne w porze letniej z wysoką wilgotnością (powyżej 90 proc.) i temperaturą powyżej 18 stopni Celsjusza.
Zapobieganie
Przede wszystkim należy unikać zagęszczenia roślin i starać się nie nawadniać obficie ich naziemnych części. Właściciele szklarni oraz tuneli foliowych powinni pamiętać o regularnym wietrzeniu roślin i zapewnieniu im odpowiedniej ilości światła. Ostrożność należy zachować także podczas podlewania (zamiast moczyć nadziemną część rośliny, wodę powinno się kierować bezpośrednio na ziemię) i nawożenia (szczególnie azotem – dzięki niemu rośliny rosną bujnie, wzmagając zagęszczenie i ryzyko przenoszenia się grzyba).
Jeżeli chcemy uniknąć ataku w czasie przechowywania, konieczne jest usunięcie owoców i warzyw z objawami chorobowymi oraz dokładne mycie i dezynfekcja skrzynek w magazynach. Jeśli objawy szarej pleśni dotyczą roślin doniczkowych, warto przenieść je w suche i przewiewne miejsce – w ten sposób zatrzymamy rozwój choroby.
Skuteczne zwalczanie szarej pleśni
Proces zwalczania szarej pleśni najlepiej zacząć od pozbycia się chwastów – w tym przypadku dobrą metodą jest ściółkowanie z wykorzystaniem słomy lub agrowłókniny. Ważne jest, aby opryskiwanie przeciw szarej pleśni rozpocząć na samym początku kwitnienia – gdy rozwinie się ok. 10-15 proc. kwiatów. Od tego momentu najlepiej jest wykonać ok. 4-6 zabiegów w odstępie ok. 6-8 dni. Pamiętajmy jednak, aby w cyklu leczniczym wziąć pod uwagę pogodę (deszcz zmywa środki) oraz sposób dawkowania opisany na ulotce załączonej do każdego preparatu.
W okresie pełni kwitnienia zaleca się wykorzystać fungicydy, np. Signum 33 WG oraz Switch 62,5 WG, zaś tuż przez zbiorem - np. Teldor 500 SC (hydriksyanilid). Opryski można wykonać również innymi zarejestrowanymi preparatami do ochrony przed szarą pleśnią: Bravo 500 SC, Altima 500 SC, Mytchos 300 SC (anilinopirymidyna), Rovral Flo 255 SC, Thiram Granulo 80 WG, Pomarsol Forte 80 WG, Sadoplon 75 WP (ditiokarbaminiany), Folpan 80 WG (ftalimid).
Uwaga! Gdy tylko pojawią się pierwsze objawy pleśni, należy jak najszybciej pozbyć się zarażonych roślin lub ich zarażonych części (liści, owoców i łodyg). Pamiętajmy, aby usuniętych części nie wrzucać do kompostownika – wówczas choroba może przenieść się na cały ogród.
Opryski naturalne
W walce z szarą pleśnią coraz częściej wykorzystywane są również preparaty biologiczne, np. Polyversum WP. Środek zawiera w swoim składzie innego grzyba – Pythium oligandrum, który pasożytuje na szarej pleśni. Dzięki temu infekcję możemy leczyć w naturalny sposób (Polyversum WP jest dopuszczony do zastosowania nawet w uprawach ekologicznych) oraz nawet na krótko przed zbiorem owoców (środek ten jest bezpieczny dla roślin i ludzi).
Do niedawna preparat stosowany był tylko na truskawkach, ale od ubiegłego roku można go stosować również na: malinach, borówkach amerykańskich, czarnej porzeczce, czereśniach, pelargoniach, różach, gruszach, papryce, kapuście i wielu innych warzywach.