Zioła w doniczce - rodzaje roślin, które możesz hodować na parapecie
Świeże zioła przez cały rok
Każdy, kto, choć sporadycznie ma do czynienia z gotowaniem, wie, jakie znaczenie mają świeże zioła w kuchni. Liście aromatycznej przyprawy, zerwane prosto z krzaczka, potrafią zmienić lub uwydatnić smak potraw. W wielu kuchniach, w tym także polskiej, są właściwie nieodzownym składnikiem najpopularniejszych dań.
Zastosowanie kulinarne to ważna zaleta przemawiająca za własną uprawą, jednak istnieje wiele innych powodów, dla których warto zdecydować się na zioła w doniczce. Rodzaje, które znajdą się w Twoim zielniku, determinują możliwe użycia. Różne odmiany ziół mają określone korzyści dla zdrowia; są stosowane w kosmetyce czy medycynie. Ponadto niektóre zioła w doniczkach mogą uzupełnić aranżację kuchni nie gorzej niż typowe rośliny ozdobne.
Aby skutecznie uprawiać zioła na kuchennym parapecie, wystarczy odrobina wysiłku i zaangażowania. Za okazane zainteresowanie rośliny odwdzięczą się pachnącymi liśćmi, które możesz wykorzystywać w kuchni przez cały rok. Chcesz uprawiać swoje zioła, ale zastanawiasz się jakie? Zioła w doniczkach możemy podzielić na:
-
jednoroczne, takie jak majeranek, pietruszka, rzeżucha czy bazylia,
-
dwu- i wieloletnie, na przykład rozmaryn, mięta, melisa, oregano lub tymianek.
Zioła w doniczce – rodzaje, które warto mieć w domu
Wśród dostępnych na rynku nasion i sadzonek istnieje kilka szczególnie popularnych gatunków. Jeśli lubisz kuchnię włoską, wybierz bazylię i oregano jako swoje pierwsze zioła w doniczce. Jak uprawiać te okazy? Obie odmiany potrzebują nasłonecznionego stanowiska i stale wilgotnej ziemi. Użyjesz ich na przykład do makaronów, sosów, zapiekanek czy serów. Bazylia jest także składnikiem zielonego pesto. Więcej o jej uprawie możesz przeczytać w naszym artykule na ten temat.
Jakie zioła warto mieć w domu? Poza wymienionymi wcześniej jeszcze jeden gatunek ma bardzo szerokie zastosowania: mięta. Jej pachnące listki dodamy zarówno do potraw, jak i napojów – tych na ciepło i na zimno. Orzeźwi ona w letniej lemoniadzie czy drinku, a dodana do herbaty wspomoże trawienie. Choć najpopularniejsza jest mięta pieprzowa, warto przyjrzeć się jej innym odmianom. Do wyboru masz tak ciekawe propozycje jak:
-
mięta wonna (jabłkowa),
-
mięta polna bananowa,
-
mięta kędzierzawa – podobna do pieprzowej, jednak o nieco delikatniejszym smaku,
-
mięta czekoladowa,
-
mięta cytrynowa.
Wysiewanie rzeżuchy część z nas pamięta jeszcze z dzieciństwa, szczególnie z okolic świąt wielkanocnych. Ten ostry, pieprzny smak obecnie często zastępujemy też szczypiorem. Obie rośliny nadają się do łatwego wyhodowania w domowych warunkach i mogą przystroić wiosenne kanapki czy sałatki. Ponadto, aby rozpocząć uprawę szczypiorku, wystarczy, że zasadzisz w ziemi cebulę i pozwolisz jej wypuścić charakterystyczne zielone łodygi.
Lawenda i tymianek to wyjątkowo atrakcyjne zioła w doniczce. Rodzaje wymienione powyżej to rośliny obficie kwitnące, których dodatkowe właściwości smakowe i zdrowotne zachęcają do umieszczenia ich w prywatnym zielniku. Popularna macierzanka kwitnie od maja do czerwca, lawenda – od czerwca do października. Oba gatunki charakteryzują się pięknym, intensywnym zapachem.
Jak sadzić zioła w doniczkach?
Gdy wybierzesz już ulubione przyprawy do posadzenia, pozostaje pytanie, jak zabrać się do stworzenia domowego zielnika. Zanim ustawisz i przygotujesz doniczki, zastanów się, czy wiesz, jak sadzić zioła w doniczkach. Na szczęście niewiele gatunków roślin jest tak mało skomplikowanych w uprawie, jak zioła w doniczce. Jak uprawiać, aby zapewnić im długą żywotność?
Bardzo ważny jest wybór lokalizacji. Zioła potrzebują stałego dostępu do światła dziennego, dlatego jeśli w Twojej kuchni brakuje okien, przemyśl wybór innego miejsca – lub hodowlę na balkonie czy w ogrodzie. Ustaw doniczki na parapecie lub po prostu obok okna, najlepiej wychodzącego na wschód lub zachód. Południowe słońce może okazać się za mocne na przykład dla delikatnych listków mięty. W takim przypadku – i podczas mocnych upałów – rozważ tymczasową przeprowadzkę swojego zielnika w bardziej zacienione miejsce.
Dodatkowo zwróć uwagę na sąsiedztwo grzejników. Parapet może nie być odpowiednią lokacją dla ziół w doniczkach, jeśli znajduje się bezpośrednio nad kaloryferem. Zbyt wysoka temperatura i suche powietrze szkodzą roślinom. W miarę możliwości wybierz inne okno lub przestaw zioła na blat.
Zioła w doniczce – jak uprawiać, by rosły?
Niezależnie od tego, jakie zioła w doniczkach wybierzesz, potrzebne im będzie dobre nawodnienie. Ten rodzaj roślin wymaga stale nawilżonego podłoża, najlepiej z warstwą drenującą u spodu doniczki. Zapobiega ona zatrzymywaniu wody w dolnych partiach korzeni, od czego mogłyby one przegnić. Pomocne będą także otwory w dnie doniczki, przez które odpłynie nadmiar wody, gromadząc się na podstawce lub w dekoracyjnej osłonce.
Jeśli zadbasz o wilgotne podłoże, nie potrzebujesz już wiele więcej, aby skutecznie uprawiać zioła w doniczce. Rodzaje dostępne na rynku mają różne wymagania, jednak zazwyczaj nie są one wygórowane. Ziołom wystarcza na ogół uniwersalna ziemia ogrodowa oraz minimalna pielęgnacja. Rzadko imają się ich choroby i szkodniki.
Aby uzyskać dekoracyjny efekt i jednocześnie ułatwić sobie opiekę nad roślinami, możesz sadzić je we wspólnych donicach. Zioła wysiewane w grupach lepiej się prezentują i rozwijają bez przeszkód – pod warunkiem, że łączymy gatunki o zbliżonych potrzebach. Jak sadzić zioła w doniczkach, by do siebie pasowały? W swoim towarzystwie dobrze czują się na przykład:
-
szałwia lekarska i melisa,
-
rumianek, pokrzywa i mięta,
-
pietruszka, mięta, estragon i lubczyk.
Ogólna zasada mówi również, że rośliny jednoroczne dobrze połączyć z wieloletnimi. Przykładem może być popularna para: bazylia i mięta, a także majeranek i szałwia.
Twój własny domowy zielnik
Najważniejszym kluczem doboru gatunków do domowego zielnika jest… smak – i preferencje kulinarne Twoje lub Twoich domowników. Których ziół będziesz używać? Nie wybieraj takich, których nie lubisz lub nie umiesz przyrządzać, aby się nie zmarnowały. Możesz oczywiście potraktować to jako wyzwanie – hodowla nieznanego zioła to sposób na poszerzanie kulinarnych horyzontów. Poszukaj potraw, w których możesz wykorzystać daną roślinę, i zaskocz domowników nowymi smakami na talerzu.
Jeśli zapragniesz podjąć wyzwanie i założyć swoją hodowlę ziół na parapecie, wśród naszych Porad i inspiracji możesz znaleźć odpowiedzi na wiele nurtujących pytań. Podpowiadamy między innymi, jak poradzić sobie z częstymi chorobami tych roślin, a także jak przenieść kuchenną uprawę do innych części mieszkania. Twórz, próbuj i korzystaj z dostępnych w sklepach Castorama nasion i sadzonek oraz akcesoriów do uprawy i pielęgnacji ziół. Powodzenia!