Surowe płyty budowlane – wybór i zastosowanie
Płyty wiórowe, MDF, HDF, OSB oraz MFP stanowią budulec wielu konstrukcji w szeroko pojętym budownictwie i nie tylko. W tym artykule przedstawiamy ich charakterystykę i obszary zastosowań oraz informacje dotyczące wyboru dostępnych na rynku surowych płyt budowlanych. Oto one.
Płyty wiórowe
Są wytwarzane z wiórów drzewnych, poddawanych procesowi sprasowania pod ciśnieniem oraz przy użyciu wysokiej temperatury wraz z łączącymi je spoiwami w postaci żywic lub odpowiednio dobranego kleju syntetycznego. Specjalnie przygotowane cząstki drzewne stosowane do ich produkcji tworzone są z drewna, które nie nadaje się do wyrobu litych desek – głównie zdrowego drewna drobnowymiarowego oraz odpadowego.
To wszystko determinuje ich charakterystyczną strukturę oraz właściwości. W zależności od zapotrzebowania płyty wiórowe mogą posiadać podwyższone parametry odpornościowe. Mowa tutaj o odporności na działanie wody, ognia oraz grzybów. Tego rodzaju surowe płyty budowlane wyróżniają się też odpornością na obciążenia oraz łatwością w obróbce. Ponadto mogą mieć gładką lub porowatą powierzchnię, która może być również poddawana laminowaniu, lakierowaniu bądź oklejaniu. Stąd też płyty wiórowe są najczęściej wykorzystywane w konstrukcjach meblowych.
| Czy wiesz, że... Pochodnymi płyt wiórowych są płyty paździerzowe, także wykorzystywane w szeroko pojętym meblarstwie. To płyty, które wykonuje się z dość nietypowych materiałów – paździerzy lnu (czyli zdrewniałych części łodyg tych roślin) oraz konopi, które są spajane pod ciśnieniem przy użyciu specjalnego kleju. |
Płyty MDF
MDF to skrót od anglojęzycznej nazwy Medium Density Fibreboard, która oznacza mniej więcej tyle, że płyta tego rodzaju charakteryzuje się średnią gęstością, a co za tym idzie – podobnie jak wiórowa, idealnie nadaje się do produkcji mebli, wyrobów stolarskich oraz paneli ściennych, listew ozdobnych i kasetonów.
Płyty MDF wytwarzane są ze zmielonego pyłu drewna oraz połączonych z nim związków organicznych, które są poddawane obróbce i prasowaniu przy użyciu bardzo wysokich temperatur. Tak wykonane elementy idealnie nadają się do laminowania, lakierowania i oklejania, zarówno przy użyciu oklein naturalnych, jak i sztucznych, a także pokrywania fornirami, foliami 3D, dekoracyjnymi papierami melaminowymi oraz farbami. Płyty MDF posiadają też zwiększoną elastyczność, dzięki czemu mogą być wykorzystywane do zakrzywionych powierzchni. Tak samo jak płyty wiórowe mogą odznaczać się – w zależności od potrzeb – podwyższoną odpornością na działanie wilgoci i ognia.
|
Porada eksperta: Wykorzystując płyty MDF, należy być wyjątkowo ostrożnym podczas wkręcania w ich krawędź wkrętów, co bardzo często prowadzi do ich rozwarstwienia. Zanim zdecydujemy się na jej zakup, warto też dokładnie przemyśleć, jaki rozmiar, grubość i format płyty są nam niezbędne. Co prawda ich obróbka jest stosunkowo łatwa, ale powoduje też szybkie tępienie się ostrzy w narzędziach tnących. |
Płyty HDF
Podobnie jak płyty MDF wykonywane są z włókien drzewnych. Zgodnie ze swoją nazwą, która stanowi skrót od Hight Density Fibreboard, cechują się wysoką gęstością i twardością. Ze względu na to doskonale nadają się do tworzenia paneli podłogowych. Płyty HDF wyróżniają się też idealnie gładką powierzchnią, a dzięki temu mogą być wykorzystywane także do tworzenia różnego rodzaju dekoracji wnętrz i opakowań. Ponadto, przy podwyższonej gęstości i dużej twardości, tego rodzaju surowe płyty budowlane charakteryzują się stosunkowo niewielką wagą.
Podobnie jak elementy o średniej gęstości, także wyroby spod znaku HDF mogą być pokrywane laminatami, okleinami naturalnymi oraz dekoracyjnymi papierami żywicznymi. Co więcej, można je też zabezpieczyć powłokami lakierniczymi, które dodatkowo uodparniają płyty na działanie intensywnych czynników mechanicznych oraz substancji chemicznych. Jeszcze jedną ważną zaletą tego materiału jest łatwość utrzymania go w czystości, dzięki czemu wykonuje się z niego nie tylko panele, ale też meble – mowa tutaj głównie o meblach tapicerowanych i płytach komórkowych, w których stanowią element usztywniający. Na tym jednak zastosowanie płyt HDF się nie kończy, ponieważ ich właściwości sprawiają, że są też często wykorzystywane jako płyciny w drzwiach.
Płyty OSB
To jedno- lub trójwarstwowe płyty, które wykorzystywane są na szeroką skalę w budownictwie. Wytwarzane są z wiórów drewnianych, które prasuje się pod ciśnieniem i scala przy użyciu żywic syntetycznych. Charakteryzują się przede wszystkim wysoką wytrzymałością, dzięki czemu zapewniają konstrukcjom budowlanym pożądaną sztywność i trwałość. Ich dużą zaletą jest także wysoki poziom odporności na działanie wilgoci, a także niska nasiąkliwość. Co bardzo ważne, powierzchnia płyt OSB nie ulega również procesowi pęcznienia, dzięki czemu zachowują one swoje znakomite właściwości przez wiele lat. Te cechy sprawiają, że materiał ten jest idealną alternatywą dla płyt wiórowych, sklejek oraz litych desek.
Charakterystyka płyt OSB sprawia, że mogą być one wykorzystywane do tworzenia budynków w technologii szkieletowej, np. w technologii szkieletu stalowego, gdzie płyty tego rodzaju stanowią pełne pokrycie, tworząc podstawowy element ścian zewnętrznych i wewnętrznych. Świetnie sprawdzają się także jako poszycia podłóg, ścian, dachów, a nawet schodów. Płyty OSB mogą być też wykorzystywane do tworzenia tymczasowych konstrukcji, np. ogrodzeń placów budowy lub deskowania okien.
| Czy wiesz, że... Płyty OSB dostępne na rynku możemy podzielić na 4 kategorie. Znajdziemy jena sklepowych półkach dzięki konkretnym oznaczeniom liczbowym: OSB/1, OSB/2, OSB/3 i OSB/4. Pierwsze z nich to wyroby przeznaczone do ogólnego zastosowania, które mogą być wykorzystywane jedynie w warunkach suchych. Drugie to płyty nośne, również przeznaczone do użytku w warunkach suchych. Płyty OSB/3 to natomiast produkty nośne, które możemy wykorzystać zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku – w przeciwieństwie do dwóch pierwszych typów nadają się do zastosowania w warunkach umiarkowanej wilgotności. Płyty, które możemy wykorzystać w warunkach podwyższonej wilgotności, to jedynie produkty najwyższej kategorii, czyli OSB/4. Mogą być stosowane zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, a ponadto charakteryzują się zdolnością przenoszenia obciążeń mechanicznych. |
Płyty MFP
O ile płyty OSB mogą stanowić doskonałą alternatywę dla płyt wiórowych, sklejek czy litych desek, o tyle płyty oznaczone jako MFP mogą być świetnym zamiennikiem dla samych produktów spod znaku OSB. Tego rodzaju elementy wytwarzane są z wiórów drzewnych, które w procesie produkcji są układane względem siebie w różnych kierunkach. Spoiwem płyt MFP jest żywica połączona z melaminą. To wszystko sprawia, że wyróżniają się one przede wszystkim znakomitą odpornością na działanie wilgoci. Ich dużą zaletą jest również wytrzymałość – płyty budowlane MFP są odporne na duże obciążenia, a to sprawia, że podobnie jak wyroby OSB świetnie nadają się do tworzenia konstrukcji budowlanych, którym zapewniają odpowiednią stabilność i trwałość na długie lata.
Tego rodzaju elementy stanowią dobre rozwiązanie nie tylko podczas wznoszenia konstrukcji budowlanych, ale także ich wykańczania – mowa tutaj m.in. o podłogach, stropach i ścianach. Ze względu na parametry, jakimi wyróżniają się płyty MFP, możemy na nie śmiało postawić także wtedy, gdy poszukujemy materiału do wykonania deskowania poszycia dachowego. Ponadto warto zwrócić uwagę na fakt, że są one wyjątkowo łatwe w montażu i na tyle estetyczne, że mogą stanowić np. tymczasowe ogrodzenie placu budowy.
Ważne parametry
Wybierając odpowiednią płytę surową, należy nie tylko dobrać ją do rodzaju zadania, jakie chcemy przy jej użyciu wykonać, ale także zwrócić uwagę na jej parametry użytkowe. Tego rodzaju płyty budowlane produkowane są bowiem w szerokiej gamie formatów. To od nich często zależy, czy dana płyta będzie spełniać wymogi montażowe i użytkowe. Bardzo istotne są tutaj oczywiście wymiary produktu, najczęściej podawane w mm, oraz grubość płyty, również określana w mm. Ważnym parametrem, szczególnie dla ekipy budowlanej, jest też powierzchnia płyty, określana w m². Przed zakupem warto zwrócić też uwagę na wykończenie krawędzi. Najmniej istotny wydaje się być kolor płyty, choć i on może mieć dla nas znaczenie.
Data publikacji: 02.03.2016