Przewodnik po domkach ogrodowych
Bez względu na to, czy jesteśmy posiadaczami przydomowego ogrodu, czy działki oddalonej od miejsca zamieszkania, powinniśmy wyposażyć się w domek ogrodowy. Dzięki temu zyskamy przestrzeń do przechowywania tego, co jest przydatne podczas pielęgnacji roślin czy gleby oraz w trakcie wypoczynku, a także zabezpieczy nasz dobytek przed osobami trzecimi. Oto co należy wiedzieć o domkach ogrodowych.
1. Kiedy zdecydować się na domek ogrodowy?
Domki stanowią element architektury wielu ogrodów. Wtapiają się w ich otoczenie, a jednocześnie pełnią istotną funkcję. Umożliwiają przechowywanie pod kluczem sprzętów, narzędzi i maszyn ogrodniczych, które wymagają zadaszenia, ale nie znajdują miejsca w naszych domach czy mieszkaniach. Szczególnie przydatne okazują się w przydomowych ogrodach pozbawionych garażu czy piwnicy lub w sytuacji, gdy w pomieszczeniach tych brakuje miejsca na akcesoria ogrodowe. Ustawiony w narożniku ogrodu niewielki składzik nie zajmuje wiele miejsca, a jego umiejętne zaaranżowanie sprawia, że nawet na niewielkiej powierzchni przechowamy kosiarkę, stół i krzesła ogrodowe, grilla, grabie, motykę, szpadel, nożyce, pojemnik z nasionami, ziemię ogrodową, herbicydy i nawozy, konewki, kalosze czy stojak na wąż. Mamy przy tym pewność, że nasze sprzęty chronione są przed deszczem, śniegiem czy słońcem, a także nie leżą na widoku i nie są narażone na kradzież.
2. Surowiec na domek ogrodowy
Domki ogrodowe to konstrukcje wykonane z różnych materiałów i różnej wielkości. Samodzielnie możemy wykonać je z różnorodnych surowców (np. plastiku, metalu), jednak prym wśród tego typu konstrukcji wiodą domki wykonane z drewna. Dlaczego? Można wskazać kilka powodów. Przede wszystkim drewno jest surowcem trwałym, który przy odpowiedniej pielęgnacji będzie służył nam przez długie lata. Poszczególne drewniane elementy możemy nie tylko powierzchownie odświeżyć, ale również gruntownie odnowić, by całkowicie pozbyć się nadgryzionej zębem czasu zewnętrznej warstwy surowca. Dodatkowo wykonany z drewna domek narzędziowy możemy z łatwością dostosować do naszych potrzeb – w razie potrzeby bez trudu go rozbudujemy lub zmodyfikujemy jego wnętrze, wyposażając w dodatkowe półki czy haki. Drewno jest także materiałem naturalnym, przyjaznym dla środowiska, a obecne w formie domku ogrodowego, również doskonale wpisującym się w krajobraz. Jest estetyczne i miłe w dotyku, elegancko się prezentuje i jest gwarancją trwałości – dla tych cech stanowi najchętniej wybierany surowiec na domki ogrodowe.
3. Gatunek drewna na domek narzędziowy
Prosty domek narzędziowy możemy wykonać samodzielnie, jednak warto również przyjrzeć się gotowym konstrukcjom. Mamy wtedy gwarancję, że zastosowane do ich budowy drewno zostało odpowiednio wysezonowane, a także zaimpregnowane. Przeważnie mamy do czynienia z impregnacją antygrzybiczną, która zapewnią dogłębną ochronę drewna przed rozwojem mikroorganizmów. Pamiętajmy jednak, że domek ogrodowy wykonany z drewna należy zaraz po złożeniu zaimpregnować odpowiednim preparatem. Zwykle konieczne będzie naniesie go w dwóch lub nawet trzech warstwach – dopiero tak zabezpieczone drewno będzie spełniało swoje funkcje, zachowując pierwotny wygląd. Do wyprodukowania domków narzędziowych najczęściej stosuje się rodzime drewno sosnowe lub świerkowe. Przygotowane z nich elementy przystosowane są do samodzielnego złożenia w całość.
| Porada eksperta Sezonowanie drewna polega na długotrwałym przechowywaniu go na świeżym powietrzu i ma na celu ustabilizowanie jego wilgotności - proces ten powinien trwać ok. 18 miesięcy. Tylko odpowiednio wysezonowany surowiec gwarantuje, że nie zacznie on pękać, wypaczać się i odkształcać w trakcie użytkowania. |
4. Dach – materiały na zadaszenie domku ogrodowego
Dach drewnianego domku narzędziowego najczęściej pokrywany jest z zewnątrz papą, która stanowi skuteczne zabezpieczenie schowka przed opadami atmosferycznymi. Papa stanowi jeden z elementów znajdujących się zestawie, którym należy obić dach domku. Tego typu zadaszenie możemy jednak łatwo zmienić i zastąpić innym materiałem. Niewielką połać wykończymy także blachodachówką, gontami czy dachówkami. We wszelkie inne materiały, które zastąpią pokryty papą dach, musimy jednak dodatkowo zainwestować – nie stanowią one standardowego wyposażenia tego typu produktów.
| Porada eksperta Dużą zaletą drewnianych domków ogrodowych jest fakt, że połać ich dachu możemy wykończyć rożnymi materiałami. Możliwości takiej nie dają składziki wyprodukowane z metalu czy z tworzywa – ich zadaszenie wykonuje się niemal wyłącznie z tego samego surowca, z którego zostały wykonane, czyli odpowiednio z metalu lub tworzywa sztucznego. |
Dachy domków drewnianych zwykle mają konstrukcję dwuspadową. Nierzadko od strony drzwi do schowka są one przedłużone, zapewniając nam ochronę przed deszczem. Taka forma pozwala na wykorzystanie przestrzeni domku znajdującej się pod dachem. Pokrycia jednospadowe nie dają natomiast takiej możliwości, chociaż ułatwiają ustawienie domku np. w narożniku ogrodu.
5. Projekt
Projekty drewnianych domków narzędziowych przystosowane są do przechowywania w nich narzędzi i maszyn ogrodniczych i zwykle są do siebie zbliżone. Przeciętny domek tego typu ma wymiary 1,2 x 1,5-1,8 m. Jego powierzchnia jest więc niewielka, dlatego domek taki idealnie spełnia rolę praktycznego schowka ogrodowego. Możemy jednak zaopatrzyć się również w domek większych rozmiarów – na powierzchni kilku metrów kwadratowych zmieścimy znacznie więcej sprzętów, zachowując do nich wygodny dostęp i zapewniając sobie swobodę ruchów.
Projekty drewnianych domków narzędziowych mogą różnić się między sobą szczegółami. W większości wszystkich konstrukcji – poza drewnianymi ścianami i dachem – znajdziemy również drzwi oraz okno. Najczęściej jest to niewielkie okno – jedno lub dwa – które umożliwia rozjaśnienie wnętrza domku w ciągu dnia i nadaje składzikowi wizerunek miniatury prawdziwego domu. Możemy zajrzeć przez nie do środka lub spojrzeć na ogród, znajdując się wewnątrz. Zwykle umieszczone jest ono w skrzydłach drzwi, tuż obok nich albo też na jednej z bocznych ścianek domku.
W najmniejszych składzikach drzwi są jednoskrzydłowe, w tych większych, o ponad 2-metrowej długości ścianach, znajdziemy drzwi podwójne, które ułatwiają wnoszenie i wynoszenie z niego maszyn ogrodniczych.
Niektóre projekty domków uwzględniają także dodatkowe elementy – np. w postaci kratek czy drabinek, stanowiących przedłużenie wybranej ściany bocznej. Umożliwiają one np. ustawienie przy nich donic czy zasadzenie pnączy, które swoimi pędami oplotą konstrukcję i urozmaicą jej wygląd. Dzięki temu domki przybierają postać integralnych elementów ogrodu i wtapiają się w jego otoczenie. W najbliższej okolicy tak skonstruowanego domu, szczególnie jeśli posiada on wysunięty dach i większy rozmiar, możemy urządzić niewielki taras. Będziemy mogli ustawić na nim fotele oraz stół i spędzać czas niczym na prawdziwym tarasie.
Poza typowymi domkami narzędziowymi, na rynku znajdziemy także modele, które składają się dwóch osobnych pomieszczeń – mniejszego i większego. Do każdego z nich prowadzą osobne drzwi, przy czym mniejsze z pomieszczeń spełnia rolę schowka, większe z kolei możemy zagospodarować w inny sposób. Tego typu domki mają już znacznie większy rozmiar i poza funkcją składziku pełnią także rolę altany lub nawet domku letniskowego, w których możemy z powodzeniem ustawić meble czy łóżko. Zwykle nie są one stosowane w przydomowych ogrodach – ich obecność uzasadniona jest natomiast np. w ogrodach działkowych czy na działkach rekreacyjnych, oddalonych od miejsca zamieszkania.
6. Montaż domku ogrodowego
Domki narzędziowe przeznaczone są do samodzielnego użytku. Sprzedawane są w kartonach, w których znajdziemy wszelkie niezbędne do ich wzniesienia elementy: papę, części drewniane, metalowe okucia oraz instrukcję obsługi, która ułatwi szybkie złożenie domku w całość. Należy jednak dodać, że nie zaleca się ustawiania ich bezpośrednio na ziemi czy na trawniku. Aby ochronić konstrukcję przed podciąganiem wody z gleby, najlepiej osadzić ją na fundamentach. Do ich wybudowania wystarczą bloczki komórkowe. Domek możemy również umieści na bloczkach czy kostce, spełniających rolę podestu. Materiał na podest sprzedawany jest jednak osobno, więc należy uwzględnić go podczas decyzji o zakupie domku narzędziowego tego typu.
7. Konserwacja domków ogrodowych
a) Preparaty do konserwacji drewna
Jak już wspomnieliśmy powyżej, złożony w całość domek drewniany bezwzględnie wymaga impregnacji. Jest to pierwsza z czynności, jaką powinniśmy wykonać, by zapewnić mu trwałość i estetyczny wygląd. W tym celu należy zastosować odpowiedni środek do drewna, który, naniesiony kilkukrotnie, zabezpieczy domek przed szkodliwym wpływem wody, wilgoci, rozwojem grzybów i pleśni, a także przed inwazją szkodników, rozsychaniem surowca i pękaniem desek. Konieczne jest więc użycie jednego z impregnatów do drewna, które często mają działanie kompleksowe. Niektóre z nich pozwolą również na zmianę naturalnego koloru naszego domku. Dostępne są bowiem w wielu różnych odcieniach, co daje możliwość dowolnego wykończenia naszego składziku.
Poza impregnatem, do konserwacji domku ogrodowego przydatna będzie lazura (zwana inaczej lakierobejcą), która nie wymaga dodatkowego zabezpieczenia, ponieważ tworzy powlokę odporną na zarysowania. Możemy wykorzystać również bejcę – ta nada drewnu odpowiedni kolor, ale będzie dodatkowo wymagała zabezpieczenia lakierem. Do ostatecznego wykończenia sprawdzi się również farba do drewna, przeznaczona do użytku zewnętrznego. Wszystkie z wymienionych środków cechują się łatwością użycia – aby pokryć nimi domek, wystarczy skorzystać z szerokiego pędzla.
| Rada eksperta Podczas zabezpieczenia drewna przed szkodliwymi czynnikami należy pamiętać o kolejności nakładania poszczególnych preparatów. Drewniany domek narzędziowy będzie wymagał porycia 2 lub 3 warstwami impregnatu, a dopiero następnie zabezpieczenia środkiem typu lazura, farba czy lakier. |
b) Przygotowanie drewna do konserwacji
Konserwacja domku drewnianego będzie więc przede wszystkim polegała na okresowym ponawianiu impregnacji oraz odświeżaniu koloru.
Przed każdorazowym odnawianiem drewnianego składziku, jego elementy będą wymagały oczyszczenia, usunięcia starych powłok wykończeniowych, zeszlifowania, a także uzupełnienia ewentualnych ubytków za pomocą szpachli. Dopiero na tak przygotowane podłoże – odtłuszczone i odpylone – będziemy mogli nałożyć nową warstwę wykończeniową. Pamiętajmy, że wcześniejsze przegotowanie powierzchni naszego domku sprawi, że wszelkie zastosowane przez nas środki będą cechowały się lepszą przyczepnością do podłoża i będą mogły skuteczniej spełniać swoją funkcję. Regularna impregnacja wpłynie więc na żywotność domku ogrodowego, dzięki czemu będziemy mogli korzystać z niego przez wiele lat.