Przepisy prawne dotyczące wentylacji w domu
W naszych domach czy mieszkaniach powinniśmy zadbać o odpowiedni przepływ powietrza, czyli właściwą wentylację. Jej zadaniem jest usuwanie powietrza zużytego (o obniżonej zawartości tlenu, a podwyższonej dwutlenku węgla), a w to miejsce doprowadzanie powietrza świeżego. Jakie są przepisy i wymagania dotyczące wentylacji?
Normy dotyczące wentylacji
Przy planowaniu systemu wentylacji pomieszczeń mieszkalnych powinny być uwzględniane zapisy normy PN-83/B-03430 wraz z jej nowelizacją (oznaczoną na końcu dodatkowym symbolem /Az3:2000). Norma ta określa minimalną ilość powietrza (w m³), jaka powinno być usunięte w ciągu 1 godziny.
Przepisy prawa budowlanego zawierają wymagania, które dotyczą każdej instalacji, niezależnie od sposobu jej działania. Może to być zarówno tradycyjna wentylacja grawitacyjna, jak i wentylacja wymuszona mechanicznie.
Obowiązujące, minimalne wielkości niezbędnej wymiany powietrza (określane w metrach sześciennych na godzinę) to:
- 70 m³/h – z kuchni z zainstalowaną kuchenka gazową,
- 50 m³/h – z kuchni z kuchnią elektryczną,
- 50 m³/h – dla łazienki,
- 30 m³/h – z pomieszczeń oddzielnej toalety,
- 30 m³/h – z pokoi mieszkalnych, oddzielonych od kuchni czy łazienki więcej niż 2 drzwiami lub znajdujących się na innej kondygnacji,
- 15 m³/h z pomieszczeń pomocniczych bez okien (komórka, spiżarnia, garderoba).
Dodatkowo zalecane jest montowanie w kuchniach i łazienkach urządzeń pozwalających na okresowe zwiększanie intensywności wentylacji do 120 m³/h (np. wyciągi, wentylatory).
W godzinach nocnych możliwe jest pewne ograniczenie intensywności wentylacji, ale nie większe niż o 40% wymaganej normy.
Zapewnianie dopływu powietrza
Do pomieszczeń (kuchnia, pokoje) wyposażonych w okna o wskaźniku infiltracji „a” mniejszym od 0,3 m³ dopływ powietrza powinien następować przez nawiewniki o regulowanym stopniu otwarcia. Mogą one być usytuowane w górnej części okna. Strumień powietrza przepływający przez taki w pełni otwarty nawiewnik (przy różnicy ciśnień po obu jego stronach 10 Pa) powinien przy wentylacji grawitacyjnej wynosić od 20 do 50 m³/h, natomiast przy wentylacji mechanicznej – od 15 do 30 m³/h.
Przy całkowitym zamknięciu nawiewnika strumień powietrza może być jedynie od 20 do 30% mniejszy od strumienia przy pełnym otwarciu.
Dopuszcza się także (w budynkach do 9 kondygnacji włącznie) stosowanie okien o współczynniku infiltracji „a” większym niż 0,5, ale nie większym niż 1,0 m³, ale pod warunkiem, że okna te są wyposażone w skrzydło uchylno-rozwieralne, górny wywietrznik uchylny lub uchylne górne skrzydło.
Przy wentylacji mechanicznej powietrze z pokojów mieszkalnych powinno być odprowadzane przez otwory wyrównawcze ponad drzwiami lub w górnej części drzwi albo też przez otwory wywiewne. Dopuszczalne jest także odprowadzanie powietrza przez szczeliny między dolną krawędzią drzwi a podłogą. Przekrój takich otworów czy szczelin powinien mieć minimum 80 cm2.
Do innych pomieszczeń wentylowanych mechanicznie, np. kuchnia, łazienka, toaleta czy bezokienne pomieszczenia pomocnicze, powietrze doprowadzane jest przez otwory w dolnych częściach drzwi lub przez szczeliny między drzwiami a podłogą czy progiem. Przekrój tych szczelin powinien mieć co najmniej 200 cm².
Należy pamiętać, aby do poszczególnych pionów wentylacyjnych podłączać jedynie pomieszczenia o podobnym charakterze, np. kuchenne czy sanitarne. Nie włącza się tam np. pionów z pomieszczeń niemieszkalnych, typu pralnia, piwnica czy suszarnia.
Inne pomieszczenia
Wentylacja piwnic powinna zapewniać wymianę powietrza w ilości około 0,3 całości na godzinę. Suszarnie bielizny powinny wymieniać całe powietrze co godzinę, a pralnie zapewniać minimum 2-krotną wymianę powietrza w ciągu 1 godziny. Na poddaszach najlepiej zapewnić wentylację dzięki otworom przewidzianym i stworzonym w zewnętrznych ścianach domów.
Przeciętne mieszkanie 3 lub 4-osobowej rodziny wymaga wentylacji zapewniającej przepływ strumienia powietrza od 150 do 175 m³/h (ok. 40 m³/h/1 osobę). Przy normatywnym wskaźniku infiltracji 0,5 do 1,0 wymagałaby to zastosowania w mieszkaniu szczelin o długości około 150 do 300 m. Warto byłoby wówczas wyposażyć mieszkanie w otwory okienne i drzwiowe o powierzchni około 100 m². Żeby takiemu rozwiązaniu zapobiec, należy:
- stosować okna dające możliwość okresowego zwiększenia przepustowości strumienia powietrza,
- zapewnić możliwość regulowania strumienia powietrza napływającego do pomieszczenia,
- system regulacyjny powinien działać niezależnie od woli czy obecności domowników, bez angażowania zewnętrznej energii.