Narzędzia do pracy w szkle

Materiały

W sklepach z akcesoriami możemy zdobyć gotowe półprodukty, takie jak stopione szkło fusingowe czy koraliki millefiori, jednak powinny nam one służyć raczej jako dodatkowa ozdoba. Podstawą nadal powinno być bezbarwne lub wielokolorowe szkło. Szukamy tafli o odrobinę większej grubości, ponieważ podczas pierwszych prób z pewnością dojdzie do przypadków zbyt mocnego dociśnięcia maszyn krojących i wiercących. Prostokątny kawałek szyby będzie świetnym początkiem, a wraz z upływem czasu i wzrostem pewności możemy przejść do ozdabiania pucharków, talerzy czy szklanek. Gdy zyskamy większą wprawę, będziemy w stanie tworzyć własne przedmioty. W Internecie znajdziemy wiele propozycji projektów o rosnącym stopniu trudności.

Cięcie

Podstawowym działaniem będzie przycinanie proste lub kątowe szkła. Posłużą nam do tego piły, koniecznie wyposażone w diamentowe tarcze. Tylko ta twarda struktura węgla jest w stanie pociąć bez skruszenia szkło. Same piły rozdzielimy na dwie kategorie:

- stacjonarne, które pozwolą na precyzyjne przycinanie tafli za pomocą jej przesuwania wzdłuż ostrza lub opuszczanych tarcz. Sprzęty te są stabilne, zazwyczaj pozwalają również na cięcie pod regulowanym kątem, co przyda się przy łączeniu elementów szklanych,

- ręczne, takie jak piły tarczowe i wyrzynarki. Braki w stabilności wynagradzają mobilnością i możliwością uzyskiwania zakrzywionych kształtów.

Niezależnie czy zaopatrzymy się w specjalne tarcze do stacjonarnych pił, czy też wybierzemy minipiłę do szkła z taśmą tnącą, musimy zadbać o czyszczenie obrabianego materiału. Zwyczajowo w tego typu procesach wykorzystuje się wodę natryskiwaną na bieżąco na powierzchnię szkła. W mniejszych wyrzynarkach krąży ona w obiegu zamkniętym, miejmy więc na uwadze, że taki sprzęt nie może działać zbyt długo. Większe maszyny wykorzystują systemy spryskiwaczy, a woda jest odprowadzana za pomocą specjalnych rowków. W niektórych urządzeniach mamy do czynienia z nadmuchiwanym pod ciśnieniem powietrzem, które usuwa opiłki szkła.

Do równego prowadzenia cięcia przydadzą się przyssawki i złącza, które upewnią nas, że tafla jest utrzymywana w miejscu z odpowiednią siłą. Przy obróbce tak delikatnego materiału stosowanie odpowiedniego nacisku jest kluczowe, dlatego warto zawsze przed podjęciem się samego przycinania przetestować ustawienie na niepotrzebnym kawałku.

Alternatywą dla klasycznych tarcz wyposażonych w diamentowy brzeszczot będzie pierścień tnący.  Jest on pokryty diamentowymi opiłkami, a jego zaletą jest cięcie z jednoczesnym szlifowaniem. Do takiego rodzaju ostrza można zamontować pierścień tnący łączony, co umożliwia wycinanie dowolnych form w całej tafli szkła bez dodatkowych nacięć.

Wiercenie otworów

Stworzenie równego otworu w kruchym materiale nie należy do łatwych, dlatego do nawiercania potrzebujemy dokładnej wiertarki. Najlepsza będzie wersja stołowa z regulowanym rozmiarem otworu oraz pneumatycznym naciskiem, jednak jest to sprzęt dla bardzo zaawansowanych majsterkowiczów. Dlatego dobrą alternatywą mogą być przystawki, które zmienią zwykłą wiertarkę w specjalistyczny sprzęt do szkła. Niezbędnym elementem takich zestawów będzie solidny uchwyt. Najpopularniejszy, zwany belgijskim, ma gwint o półcalowej średnicy i jest autocentryczny (sam znajduje balans po dokręceniu).

Nie należy zapominać o chłodzeniu i odprowadzaniu opiłków, musimy więc mieć na podorędziu system nawadniający i odprowadzający ciecz. Dla pewności warto przed nawierceniem miejsca przyszłego otworu zmatowić je za pomocą diamentowego stożka do fazowania otworów.

Do grubszych tafli idealne będą wiertła rurkowe do szkła z diamentową koronką. Ich niewątpliwą zaletą, poza zdolnością przebijania się przez solidną warstwę materiału, jest automatyczne fazowanie (niwelowanie krawędzi) otworów.

Wyrzynanie

Do tworzenia bardziej misternych nacięć szkła wykorzystamy mniejsze wersje wyżej wymienionych narzędzi. Kluczem do stworzenia interesującego nas wzoru będzie ostrożne przycinanie solidnie osadzonego materiału i usuwanie na bieżąco gromadzących się opiłków. Do minimalnych korekt można użyć mosiężnego dłuta, a także wspomnianego diamentowego stożka. Łącząc wycinanie nowych otworów z ich szlifowaniem, jesteśmy w stanie stworzyć interesujące efekty.

Fazowanie

Szkło po wycięciu i przewierceniu nie nadaje się do pokazania, a jego ostre krawędzie mogą być niebezpieczne. Dlatego należy je zabezpieczyć za pomocą wierteł stożkowych, pokrytych ścierniwem diamentowym. Możemy je też fazować za pomocą stożków, a wersje segmentowe pozwolą nam na dobranie odpowiedniej ziarnistości i uzyskanie odpowiedniej matowości szkła.