Materiały wykonania instalacji wodnej
Miedź, tworzywa sztuczne i stal to najczęściej spotykane materiały wykonania instalacji wodnej. Wybór najlepszego jest o tyle trudny, że każdy z nich ma swoje zalety, jak i wady, ale zarazem z każdego z nich można stworzyć system wodny, który będzie sprawnie funkcjonował przez kolejne dekady. Czym wobec tego kierować się w czasie wyboru materiału tworzonej instalacji?
Spis treści:
- Trwałość instalacji wodnej dawniej i dziś
- Dlaczego instalacje ze stali odchodzą w przeszłość?
- Zalety wynikające ze stosowania rur miedzianych
- Rozszerzalność termiczna i inne właściwości miedzi
- Zalety rur wykonanych z tworzyw sztucznych
- Ograniczenia wynikające ze stosowania rur z tworzyw sztucznych
- Rury z różnych rodzajów tworzyw sztucznych
- Z czego wykonane są rury wielowarstwowe?
Trwałość instalacji wodnej dawniej i dziś
Zapewnienie domownikom dostępu do bieżącej wody jest obecnie podstawą normalnie funkcjonującego mieszkania, dlatego warto wykonać instalację wodną funkcjonującą niezawodnie i możliwie jak najdłużej. Jeśli wprowadzamy się do lokalu z istniejącym systemem zasilającym w wodę armaturę łazienkową, kuchenną i sprzęty AGD, należy fachowym okiem ocenić, czy nie należy dokonać jej renowacji lub całkowitej wymiany. Pozwoli to uniknąć awarii, zalania i związanych z nimi nieprzyjemności, a także konieczności przeprowadzenia naprawy i wymiany rur w niesprzyjającym do tego momencie i pod presją czasu. Warto to zrobić, tym bardziej że produkowane obecnie komponenty instalacji wodnej mają zapewnić znacznie dłuższe działanie systemowi niż sprzedawane dawniej, bo zgodnie z wymogami aż pięć dekad.
Dlaczego instalacje ze stali odchodzą w przeszłość?
Elementy składające się na instalację wodną w całości wykonaną ze stali wciąż znajdują się w asortymencie marketów budowlanych, co umożliwia wymianę zużytych fragmentów i przedłużenie funkcjonowania systemu wodnego złożonego z gwintowanych rur. Jednak do stworzenia instalacji od podstaw wybierane są obecnie rzadko. Co sprawiło, że zmalała popularność stali?
Jedną z przyczyn jest udoskonalenie właściwości elementów składających się na system wodny wykonanych z tworzyw sztucznych, a także coraz bardziej przystępna cenowo oferta instalacji miedzianych. W kontraście do nich odczuwane są za to niedogodności związane z wyborem stali jako materiału wykonania instalacji wodnej:
- duży ciężar, który utrudnia transport i komplikuje montaż,
- wytrącanie się kamienia, w przypadku niejednorodnej struktury ścianek wewnętrznych.
- podatność na rdzewienie na skutek kontaktu z:
- dwutlenkiem węgla
- tlenem
- zawartymi w wodzie związkami mineralnymi.
Czy wiesz, że... System wodny zbudowany ze stali transportuje wodę bez negatywnego wpływu na jej jakość i smak, a niewielka rozszerzalność cieplna sprawia, że trwale zamocowane rury stalowe nie zmieniają rozmiaru pod wpływem wysokich i niskich temperatur. |
Zalety wynikające ze stosowania rur miedzianych
Miedziane rury stanowią niemal idealną drogę do transportowania wody bieżącej. Przede wszystkim dostępne są w trzech wariantach różniących się plastycznością: wybierać możemy spośród rur twardych, półtwardych i miękkich – te ostatnie możemy kształtować samodzielnie. Przepływająca miedzianymi rurami woda pozostaje biologicznie czysta, ponieważ miedź ma właściwości bakteriostatyczne. Na przeważającej większości terytorium naszego kraju użycie instalacji wodnej wykonanej w całości z miedzi jest korzystne – wewnątrz rur nie osadza się kamień, a stop nie ulega korozji.
Czy wiesz, że... Wyjątkiem są tereny górskie, w których transportowana w instalacji woda ma wyjątkowo niską wartość pH, poniżej 7 (jest miękka) – działa ona wtedy na miedź agresywnie. |
Kolejną zaletą miedzi jest biodegradowalność – zachowuje ona swoje właściwości poddana recyklingowi. To korzystnie wpływa na środowisko naturalne, ponieważ do jej ponownego wykorzystania wykorzystuje się zaledwie 20% energii, która byłaby potrzebna do obróbki surowca wydobytego z ziemi.
Rozszerzalność termiczna i inne właściwości miedzi
Miedź w stopniu daleko lepszym od stali przewodzi ciepło, co dla instalacji wodnej nie jest cechą korzystną. Dlaczego? Transportowana przez rury ciepła woda nadmiernie wychładza się, przez co dociera do baterii początkowo chłodniejsza niż zakładaliśmy. Niezbędne jest w tym wypadku zaizolowanie rur ciepłej wody, a także zimnej, ponieważ na ich powierzchni nie będzie dochodziło do skraplania.
Duże przewodnictwo cieplne oznacza zarazem kompensację, czyli właściwość polegająca na zwiększaniu długości. Ten naddatek trzeba przewidzieć i uwzględnić w czasie wykonywania systemu wodnego z miedzi, czego efektem jest konieczność bardziej dokładnego przytwierdzenia rur do ścian i precyzji w miejscach przechodzenia przez przegrody.
Niekorzystną jest sytuacja, kiedy do wykonania instalacji wodnej oprócz miedzi wykorzystano również komponenty z innych materiałów – stali i aluminium, ponieważ wpłynie to na powstanie korozji. Jeśli zachodzi konieczność ich włączenia w system, to jedynie za częścią sporządzoną z miedzi.
Zalety rur wykonanych z tworzyw sztucznych
Całkowita odporność na korozję jest główną cechą, która dotyczy rur wykonanych z tworzyw sztucznych i nie jest jej jedyną zaletą. System wykonany z komponentów tego typu jest bezkonkurencyjny względem ceny, z racji gładkich ścianek wewnętrznych nie wytrąca się kamień, tworzywo sztuczne nie wchodzi w reakcje chemiczne i nie wpływa na jakość transportowanej wody. Kolejne korzyści jego zastosowania dotyczą niewielkiego ciężaru – rury PCV są najlżejsze spośród opisywanych powyżej, przez co ułatwiony jest ich transport, a także montaż. Ten z kolei możemy przeprowadzić na kilka sposobów w zależności od tego, czy mamy do czynienia z rurami sztywnymi, czy sprzedawanymi w zwojach:
1. Do łączenia rur sztywnych stosowane są kształtki, kolana, trójniki i inne złączki.
2. Miejsca łączenia poszczególnych elementów systemu wodnego są klejone, zaprasowywane, zgrzewane i skręcane.
Porada specjalisty: Projektując przebieg instalacji wodnej, która wykonana zostanie z komponentów z tworzywa sztucznego, warto tak poprowadzić jej przebieg, by zminimalizować konieczność użycia dużej ilości kształtek. Spośród wszystkich elementów systemu to właśnie one charakteryzują się najwyższą ceną. |
Ograniczenia wynikające ze stosowania rur z tworzyw sztucznych
Rury z tworzyw sztucznych są – w większości – nieodporne na działanie cieczy o wysokiej temperaturze. Nie tylko pod jej wpływem zwiększają swoją długość, co należy uwzględnić podczas tworzenia instalacji, ale również mogą spowodować wyciek i awarię, jeśliby ich użyć tuż za ogrzewaczem wody – w tym właśnie miejscu należy wmontować w instalację odcinek rury wykonany z metalu – może to być stal tak samo jak miedź. Jego wystarczająca długość mieści się w przedziale od 0,5 do 1 m.
Ważne, by decydując się na użycie konkretnych produktów, skompletować całość systemu od tego samego producenta – powodem tego jest stosowanie przez różnych wytwórców odmiennych sposobów łączenia. I chociaż połączenie ze sobą rur z różnych systemów jest technicznie nietrudne do wykonania, możemy w taki sposób utracić gwarancję, jaką daje producent.
Czy wiesz, że... Spośród materiałów wykonania instalacji wodnej jedynie komponenty miedziane możemy dobierać niezależnie do producenta i miejsca produkcji. |
Rury z różnych rodzajów tworzyw sztucznych
Tworzywa sztuczne różnią się między sobą charakterystycznymi cechami, co wykorzystane jest w produkcji rur instalacji wodnej – modyfikacje właściwościowe dotyczą takich aspektów jak trwałość, odporność termiczna i ciśnieniowa i in. Oto najczęściej spotykane:
- PVC polichlorek winylu w dwu wersjach przeznaczonych do transportowania wody o odmiennych temperaturach:
1. PVC-C polichlorek winylu chlorowany (do wody ciepłej),
2. PVC-U polichlorek winylu twardy (do wody zimnej).
Porada specjalisty: Rury z polichlorku winylu są najtańsze, ale zarazem najmniej odporne na zimno – jeśli zawierają wewnątrz wodę i ta zamarznie, instalacja ulegnie awarii. Dlatego jeśli jej część przebiega przez nieogrzewane pomieszczenia i nie została ona zaizolowana termicznie, wybrać należy inny rodzaj tworzywa sztucznego. |
- PP – sztywne rury z polipropylenu do wykorzystania z kolankami i łukami,
- PE (PEX) polietylen – rury wykonane z tego tworzywa są giętkie, znacznie się też wydłużają pod wpływem wysokiej temperatury wody, spośród wymienionych tutaj najlepiej znoszą ujemne temperatury (nawet do minus 50 stopni Celsjusza),
- PB polibutylen – ma podobne właściwości jak polietylen, ale jest przeznaczony do transportowania wody o temperaturze nawet 95 stopni Celsjusza.
Z czego wykonane są rury wielowarstwowe?
Jak sugeruje to nazwa, rury tego typu mają ścianki składające się z trzech warstw i dwu różnych materiałów. Aluminium, które znajduje się pomiędzy dwiema warstwami polietylenu sieciowanego, można wyginać, a jednocześnie zwiększanie długości pod wpływem ciepła jest w przypadku rur wielowarstwowych najmniej zauważalne, przez co można stosować odcinki długie, a to z kolei znacznie ułatwia montaż systemu. Do łączenia tego typu przewodów umożliwiających doprowadzenie wody wykorzystywane są kształtki skręcane lub zaprasowywane – je również dobieramy z oferty tego samego co rur wielowarstwowych producenta.
Data aktualizacji 7/06/2024