Jakie przewody wybrać – miedziane czy z aluminium?

Przewody aluminiowe

Stosowanie aluminium w dawnych instalacjach było uzasadnione głównie niskim kosztem tego materiału (jest co najmniej czterokrotnie tańsze od miedzi). Przewody z aluminium są co prawda lżejsze od miedzianych, ale są słabszym przewodnikiem elektryczności. Przewodność aluminium jest o około 1/3 do 1/2 gorsza od przewodności miedzi, stąd wykonane z niego przewody powinny mieć przekrój o ponad połowę większy, żeby przewodziły podobny prąd bez przegrzewania się.

Wadą aluminium jest to, że utlenia się ono, tworząc warstwę nalotu. Poza tym aluminium, w porównaniu do miedzi, jest znacznie mniej odporne na rozciąganie, przewężanie, przez co jet mniej podatne i elastyczne przy układaniu domowych instalacji.

Za wadę aluminium można też uznać to, że w wyniku zmiany temperatury czy obciążeń połączenia żył w zaciskach luzują się i powstaje tzw. płynięcie lub pełzanie żył. Aluminium ma bowiem niewielki współczynnik sprężystości podłużnej, przez co łatwo się odkształca pod wpływem nacisku. Pogarsza się wtedy styk elektryczny, zwiększa opór i okolice przewodów ulegają niebezpiecznemu nagrzewaniu.

Najczęściej, występujące w budynkach mieszkalnych przewody aluminiowe układane były już dość dawno, kiedy nie korzystało się z aż tak dużej ilości odbiorników prądu. Zastosowane wówczas przekroje przewodów aluminiowych nie pozwalają już dziś na korzystanie z takich energochłonnych urządzeń elektrycznych, jak płyty indukcyjne, piekarniki, pralki automatyczne czy czajniki elektryczne. Zwykle instalacje takie wymagają już wymiany i modernizacji. Dawne instalacje miały najczęściej przewody dwużyłowe o niewielkim przekroju np. 1,5 mm².

Obecnie z powodzeniem stosuje się przewody aluminiowe, jednak głównie te o dużych przekrojach, zwykle powyżej 10 mm² (a najczęściej 16 mm²). W tym przypadku ważną zaletą przewodów z aluminium jest to, że są one o około 70% lżejsze od miedzianych. Stanowi to spore ułatwienie, szczególnie przy układaniu długich i grubych kabli.

Żeby zagwarantować odpowiednio trwałe i bezpieczne styki przy połączeniach przewodów aluminiowych do złączek szynowych, należy przestrzegać kilku zasad. Warto pamiętać o zastosowaniu odpowiednich typów złączy (w tym styków sprężynujących) oraz należytym przygotowaniu odizolowanej końcówki przewodu z aluminium. Z końcówki należy zeskrobać warstwę tlenku, potem pokryć tę oczyszczoną powierzchnię przewodu neutralnym (bezkwasowym i bezzasadowym) smarem do styków albo wazeliną. Na koniec przewód aluminiowy odpowiednio mocujemy (np. w śrubowy zacisk klatkowy złączki szynowej).

Przewody z miedzi

Obecnie instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych wykonuje się niemal wyłącznie z przewodów miedzianych. Decydująca jest bardzo dobra przewodność elektryczna miedzi, ustępująca jedynie srebru (znacznie droższemu).

Wykonanie instalacji z użyciem przewodów z miedzi jest o wiele łatwiejsze niż przy przewodach aluminiowych, głównie z uwagi na ich większą elastyczność i wytrzymałość mechaniczną. Przewody miedziane nie ulegają też uszkodzeniu podczas wyginania czy skręcania.

Łatwiejsze jest także modernizowanie czy rozszerzanie instalacji elektrycznej z przewodami miedzianymi. Zwiększanie ilości gniazd w obwodach czy dodanie nowych nie sprawia wówczas większych problemów. Obwód z przewodów miedzianych trzyżyłowych 3 x 2,5 mm² może tworzyć nawet 10 gniazd, zwykle zostaje więc spory zapas – stąd łatwość rozbudowy. Jednak w porównaniu z instalacją aluminiową przewody miedziane będą sporo droższe.

Wnioski

Przewody z miedzi dają więcej możliwości rozszerzania i modernizowania instalacji. Z uwagi na swe cechy fizyczne przewody miedziane są bezpieczniejsze i łatwiejsze w stosowaniu niż aluminiowe. Bardzo dobra przewodność miedzi stanowi istotny czynnik przeważający szalę na jej korzyść. Przewody miedziane mogą być cieńsze niż aluminiowe. Jest to szczególnie ważne przy stosowaniu jednego kabla do obsługi kilku aplikacji mediów, np. telefonu, telewizji i internetu.