Cechy farb olejnych

Aby zrozumieć, dlaczego należy użyć specjalnych pędzli do farb olejnych, musimy zrozumieć ich charakter. Należą do tych rodzajów emulsji i emalii, które są rozpuszczalnikowe. Stanowią w tej kwestii przeciwieństwo farb wodnych (więcej o ich różnicach przeczytamy tutaj).

Oznacza to, że nie mogą być rozcieńczane czy zmywane tak, jak zwykłe emulsje i emalie akrylowe czy lateksowe. Są rozpuszczalne jedynie w związkach organicznych, np. benzynie. Farby olejne, jak sama nazwa wskazuje, zawierają w sobie oleje, służące do przenoszenia pigmentów. Są często wykorzystywane w sztuce – do malowania obrazów.

Czy wiesz, że…?

Farby olejne są obecnie częściej nazywane ftalowymi. Należą do większej grupy produktów rozpuszczalnikowych. Oprócz nich wymienia się alkidowe i silikonowe. Farby olejne to de facto farby alkidowe modyfikowane żywicami poliuretanowymi, a najczęściej ftalowymi (obecnie), stąd właśnie ich nazwa.

Znaczenie oleju w farbie

Jak już wiemy, w farbach ftalowych nośnikiem pigmentu jest olej. Zazwyczaj wykorzystuje się w ich produkcji: lnianego, rzepakowego i słonecznikowego. Jakie zadanie spełnia olej w farbie oprócz tego, że zawiera się nim pigment? Dzięki jego obecności emalia tworzy odporną powłokę na malowanej powierzchni, zdolną do długotrwałego wytrzymania nawet w warunkach zewnętrznych.

Farby olejne nadają się więc do malowania obiektów i elementów, które mogą być narażone na promieniowanie słoneczne i wilgoć, a także uszkodzenia. Tworzą równomierną, połyskliwą powłokę. Dzięki olejowi farba dobrze się rozlewa, wykazuje dużą elastyczność i doskonale zwilża powierzchnię – wystarczy jedna warstwa, aby dokładnie ją pokryła. Jest jednak wolnoschnąca i trudna w usunięciu (co stanowi zarazem jej wadę i zaletę), niezdolna do rozcieńczenia w wodzie. Farba olejna jest znacznie bardziej szkodliwa dla środowiska niż akrylowa, za to ich powłoka jest całkowicie odporna na zmywanie.

Gdzie i jakim pędzlem nakładać farbę olejną?

Znając już właściwości emalii ftalowych, możemy przystąpić do ich użycia. Zazwyczaj będziemy pokrywać nimi elementy metalowe, drewniane i plastikowe. Farba olejna doskonale nadaje się do stolarki okiennej i drzwiowej. Często skorzystamy z niej również na zewnątrz budynków – do malowania płotu, mebli czy innych elementów i obiektów. Pokrywa się nimi grzejniki żeliwne i niektóre ściany, ale nie można nakładać na świeże tynki.

Ogólną zasadą, którą powinniśmy kierować się przy wyborze pędzla do malowania farbą olejną, jest jego włosie. Nie powinno być wykonane wyłącznie z włókien syntetycznych. Do farb olejnych należy dobrać pędzle z włosiem bądź naturalnym (szczeciną), bądź mieszanym (czyli wykonanym i z szczeciny, i z włókien syntetycznych). Ze względu na charakter farb ftalowych włosie wykonane z poliestru, polipropylenu czy nylonu może ulegać zniszczeniu na skutek styczności z emaliami rozpuszczalnikowymi. Wyłącznie włosie naturalne jest odporne na ich skład chemiczny. Wielkość pędzla, a także długość szczeciny dobieramy do powierzchni, jaką pokrywamy. Poznajmy rodzaje pędzli malarskich.