Jak ocieplić dach?

Spis treści:

• Skuteczne ocieplenie dachu a oszczędności w domowym budżecie
• Ocieplanie poddasza użytkowego a nieużytkowego
• Dobór odpowiednich materiałów izolacyjnych
• Grubość termoizolacji
• Poddasze typu szczelnego a nieszczelnego dla pary wodnej
• Ocieplanie dachu krok po kroku
• Bezpieczna praca z wełną

Skuteczne ocieplenie dachu a oszczędności w domowym budżecie

Niepoprawnie wykonane ocieplenie dachu może powodować straty ciepła rzędu 20, a nawet 25%. Warto uświadomić sobie fakt, że w sezonie grzewczym nasz budynek traci z tego tytułu aż ¼ wytwarzanego wewnątrz ciepła. Nieuniknione jest wówczas ponoszenie znacznie wyższych kosztów ogrzewania domu. Znaczenie ma tutaj przede wszystkim wybór odpowiednich materiałów izolacyjnych i ich prawidłowy montaż. W przeciwnym razie narażeni jesteśmy nie tylko na straty ciepła, ale także zawilgocenie poddasza czy nawet gnicie więźby dachowej. Właściwe ocieplenie wpływa z kolei na większy komfort termiczny, jak i akustyczny.

Ocieplanie poddasza użytkowego a nieużytkowego

Kiedy poddasze ma być nieużytkową częścią budynku, traktowaną jako strych, nie ma konieczności wykonywania w niej termoizolacji skośnej połaci dachu. Warstwa termoizolacyjna jest wówczas układana bezpośrednio na stropie, najczęściej w sposób poziomy, między belkami stropowymi ostatniej kondygnacji. Wykorzystuje się do tego celu płyty lub maty ze sprężystej wełny mineralnej. Sposób ocieplenia poddasza jest inny w przypadku, gdy ma ono być częścią użytkową. W takiej sytuacji wykonujemy dokładną izolację połaci dachowej, wykonaną z trzech podstawowych warstw: wstępnego krycia, termoizolacji i paroizolacji.

Niezbędne materiały:

- Wełna mineralna (szklana lub skalna)
- Folia paroprzepuszczalna (mocowana od zewnętrznej strony dachu)
- Folia paroizolacyjna
- Płyty kartonowo-gipsowe
- Profile aluminiowe
- Akcesoria do profili
- Wkręty do montażu profili
- Sznur do wełny (zbędny w przypadku wełny samorozprężnej)

Przydatne narzędzia:

- Nóż do wełny
- Taker do przybijania folii
- Wkrętarka
- Miarka
- Poziomica
- Ołówek/marker
Odzież robocza:
- Okulary ochronne
- Maseczka przeciwpyłowa
- Rękawiczki
- Spodnie robocze
- Kamizelka robocza

Dobór odpowiednich materiałów izolacyjnych

Warstwa wstępnego krycia – to pierwsza z warstw izolacyjnych, która znajduje się tuż pod pokryciem dachowym – z tego względu o jej montaż należy zadbać już na etapie budowy dachu. Jej rola jest bardzo ważna, ponieważ chroni dach przed przenikaniem do kolejnych warstw wody i wilgoci. Jako warstwę wstępnego krycia stosuje się papę, membranę dachową lub folię paroprzepuszczalną. Papa jest rozwiązaniem polecanym głównie do stosowania w przypadku poddaszy nieużytkowych, ponieważ nie przepuszcza pary wodnej, która gromadzi się wewnątrz. W przypadku poddaszy użytkowych najlepszymi materiałami są membrany (o wysokiej paroprzepuszczalności) i folie (o niskiej paroprzepuszczalności).

Warstwa termoizolacyjna – do ocieplania dachu stosujemy wełnę. Posiada ona świetny współczynnik przenikania ciepła (od 0,033 do 0,045W/m2), a przy tym skutecznie przepuszcza parę wodną. Wyboru możemy zaś dokonać pomiędzy rodzajem wełny – w ocieplaniu dachu stosujemy wełnę mineralną szklaną lub skalną, które różnią się przede wszystkim długością włókien. Wełna mineralna szklana posiada długie i bardziej elastyczne włókna, z kolei skalna jest delikatniejsza i łatwiej się kruszy.

Porada eksperta Należy pamiętać o tym, że styropian, którym izoluje się ściany budynku, nie przepuszcza powietrza, przez co nie może być układany jako warstwa termoizolacyjna w połaci dachowej.

Warstwa paroizolacyjna – jest to trzecia i ostatnia warstwa izolacyjna, którą stosuje się przy ocieplaniu dachu, układając tuż pod warstwą termoizolacyjną. Dzięki temu skutecznie redukujemy ilość pary wodnej, która napływa z wnętrza budynku – jej niezastosowanie wiąże się z ryzykiem skraplania się pary wodnej i zawilgocenia wełny. Warstwa paroizolacyjna wykonywana jest najczęściej z folii polietylenowej o grubości 0,15 bądź 20 mm.

Porada eksperta Zastosowanie paroizolacji nie jest wymogiem jedynie wtedy, gdy spełnione są trzy warunki: warstwa wstępnego krycia została wykonana z membrany dachowej o wysokiej paroprzepuszczalności, w budynku zainstalowano wentylację grawitacyjną i pod połacią znajduje się pomieszczenie suche.

Grubość termoizolacji

Grubość zastosowanej termoizolacji ma bezpośrednie przełożenie na współczynnik przenikania ciepła, oznaczany symbolem U, który powinien mieścić się w przedziale 0,15-0,25. Z tego względu konieczne jest wykorzystanie dwuwarstwowego ocieplenia z wełny mineralnej, którą należy układać krzyżowo – drugą warstwę układamy w poprzek pierwszej. Aby osiągnąć pożądany współczynnik przenikania ciepła, zaleca się stosować termoizolację o łącznej grubości od 25 do 30 cm – dokładna grubość powinna być dostosowana do strefy klimatycznej, w jakiej wznosimy dom. Pamiętajmy o tym, że pierwsza warstwa, mocowana między krokwiami połaci dachowej powinna mieć grubość około 15-20 cm, druga zaś, układana między profilami około 10-15 cm – od tej grubości zależy też rozstaw wieszaków.

Czy wiesz, że?… Zastosowanie drugiej warstwy termoizolacji zwiększa izolacyjność cieplną przegrody aż do 40%, co pozwoli nam znacząco oszczędzać na ogrzewaniu budynku przez wszystkie lata jego eksploatacji.

Poddasze typu szczelnego a nieszczelnego dla pary wodnej

Grubość poszczególnych warstw termoizolacji powinna być uzależniona również od sposobu odprowadzania pary wodnej z wnętrza budynku. Wyróżniamy tutaj podział na poddasze typu szczelnego i nieszczelnego. Pierwsze z nich występuje w przypadku zastosowania warstwy wstępnego krycia o niskiej paroprzepuszczalności lub ułożenia pokrycia dachowego na pełnym deskowaniu – najczęściej papy. Konieczne jest wówczas wykonanie szczeliny między ociepleniem a folią lub deskowaniem o grubości 3-6 cm. Grubość pierwszej warstwy izolacji powinna być wówczas mniejsza o taką samą wartość. Z poddaszem typu nieszczelnego mamy zaś do czynienia w przypadku zastosowania warstwy wstępnego krycia o wysokiej paroprzepuszczalności. W takiej sytuacji konieczne jest wykonanie szczeliny wentylacyjnej między warstwą wstępnego krycia a pokryciem dachowym o grubości 2-3 cm. Pierwsza warstwa ocieplenia powinna być wówczas mniejsza o 1-2 cm od wysokości krokwi. Zarówno w przypadku poddasza typu szczelnego, jak i nieszczelnego, grubość drugiej warstwy termoizolacyjnej powinna być różnicą między łączną grubością ocieplenia a przyjętą grubością pierwszej warstwy.

Ocieplanie dachu krok po kroku

1. Mocowanie wieszaków – wieszaki przymocowujemy bezpośrednio do krokwi za pomocą wkrętów do drewna. Aby tego dokonać, wyznaczamy za pomocą miarki punkty mocowania kolejnych wieszaków – ich rozstaw powinien wynosić 40 cm. Zaczynamy od najniższego punktu, idąc w górę zgodnie z przewidzianym rozmieszczeniem profili. Na początku montujemy wieszaki tylko na pierwszej i ostatniej krokwi – następnie przymocowujemy po nich profile i przykręcamy pozostałe wieszaki w rzędzie. Pamiętajmy o tym, że każdy z tych elementów powinien być wypuszczony poza krokiew za taką odległość, jaką będzie miała druga warstwa termoizolacji. Na koniec weryfikujemy dokładność położenia profili przy pomocy poziomicy i ściągamy je w celu wykonania kolejnych prac.

Porada eksperta Do szybkiego i skutecznego wyznaczania punktów mocowania wieszaków przyda nam się specjalny sznur traserski, który wzdłuż wszystkich krokwi wskaże nam docelowe miejsca umieszczenia wieszaków.

2. Przygotowanie warstwy termoizolacyjnej – teraz naszym zadaniem jest prawidłowe rozpakowanie wełny mineralnej w postaci mat lub płyt. W tym celu używamy noża, którym rozcinamy folię opakowaniową wzdłuż boków po obydwu stronach. Następnie przecinamy folię w miejscu, w którym rozpoczyna się zrolowana mata lub płyta. Rozwijamy ją na podłożu, delikatnie strzepujemy na całej długości i pozostawiamy na kilka minut – w tym czasie wełna rozpręży się do odpowiedniego stanu.

3. Mierzenie rozstawu krokwi – za pomocą miarki dokładnie wymierzamy rozstaw krokwi w świetle, czyli odległość pomiędzy wewnętrznymi ścianami położonych obok siebie krokwi. Wymiar ten pozwoli nam prawidłowo przyciąć poszczególne fragmenty wełny mineralnej.

4. Dopasowanie warstwy izolacyjnej – tutaj znów sięgamy po nóż i przycinamy matę lub płytę wełny mineralnej do wymiaru, jaki uzyskaliśmy przy mierzeniu rozstawu krokwi. Według tej samej zasady docinamy kolejne odcinki wełny. Krawędź pierwszej płyty, układanej w danej szczelinie przycinamy zgodnie z kątem nachylenia połaci dachowej. Aby równo uciąć wełnę, możemy wspomagać się poziomicą lub łatą.

Uwaga! Przycinając wełnę, do wymierzonego rozstawu krokwi za każdym razem dodajemy 2-centymetrowy zapas, co pozwoli nam skutecznie uszczelnić przestrzeń znajdującą się między krokwiami.

5. Układanie pierwszej warstwy termoizolacyjnej – to zadanie rozpoczynamy zawsze od dołu krokwi, kolejne odcinki wełny umieszczając w kierunku kalenicy. Dokładnie docięte fragmenty umieszczamy pomiędzy krokwiami na lekki wcisk, zwracając uwagę na to, by wszystkie elementy szczelnie do siebie przylegały. Przy układaniu pierwszej warstwy termoizolacyjnej należy jednocześnie zachować ostrożność, aby nie wypchać warstwy wstępnego krycia na zewnątrz. Wełnę układamy zawsze stroną oznaczoną napisami do wewnątrz pomieszczenia.

6. Mocowanie profili suchej zabudowy – po ułożeniu pierwszej warstwy termoizolacyjnej na całej powierzchni pokrycia dachowego, przystępujemy do zamocowania profili na wieszakach, które zamontowaliśmy na początkowym etapie prac. Następnie wymierzamy szerokość profili i docinamy według tego wymiaru paski wełny, przeznaczonej na położenie drugiej warstwy termoizolacji. Docięte paski umieszczamy w profilach. Tak przygotowany ruszt jest gotowy do ułożenia w nim drugiej warstwy termoizolacji.

7. Układanie drugiej warstwy termoizolacyjnej – tutaj stosujemy się do tych samych zasad, co w przypadku pierwszej warstwy. Na początku dokładnie rozmierzamy rozstaw pomiędzy profilami i według tego wymiaru docinamy płyty lub maty, także z 2-centymetrowym naddatkiem. Kolejne fragmenty także umieszczamy na lekki wcisk, dbając o to, aby szczelnie połączyć ze sobą wszystkie elementy. Wełna na całej powierzchni pokrycia dachowego powinna być równa.

Porada eksperta Jeśli nie używaliśmy do ocieplenia dachu wełny samorozprężnej, należy ją dodatkowo związać sznurem.

8. Mocowanie warstwy paroizolacyjnej – aby skutecznie zamocować folię paroizolacyjną, na profilach suchej zabudowy rozmieszczamy taśmę dwustronnie klejącą, co około 40-50 cm. Montaż folii, podobnie jak w przypadku wełny, rozpoczynamy od dołu krokwi, podążając w kierunku kalenicy, kolejno przytwierdzając ją do coraz wyżej położonych profili. Zaczynając od dołu krokwi, folię należy przyklejać zawsze z 10-centymetrowym naddatkiem. Wszystkie odcinki folii łączymy dokładnie przy użyciu taśmy paroizolacyjnej – folia musi być precyzyjnie połączona w każdym miejscu, także tam, gdzie wystaje z niej np. przewód elektryczny, który stanowi punktowy mostek termiczny.

9. Mocowanie płyt gipsowo-kartonowych – to ostatni etap prac przed położeniem tynku i wykończeniem ściany. Płyty gipsowo-kartonowe również przymocowujemy do profili suchej zabudowy, za pomocą wkrętów, które umieszczamy co 15 cm na szerokości danego profilu. Montaż płyt zaczynamy od dołu skosu, kolejne odcinki układając w sposób mijankowy – przesunięcie względem siebie kolejnych płyt powinno wówczas wynosić przynajmniej 40 cm.

Bezpieczna praca z wełną

Podczas ocieplania dachu nie możemy zapominać o zasadach bezpieczeństwa, które dotyczą przede wszystkim pracy z wełną mineralną. Obróbka i montaż tego materiału budowlanego wymaga wyposażenia się w odzież ochronną, rękawice, nakrycie głowy, a także okulary ochronne i maseczkę przeciwpyłową. Pamiętajmy również o wietrzeniu miejsca pracy oraz systematycznym usuwaniu resztek wełny mineralnej przy użyciu odkurzacza. Po zakończeniu prac montażowych, należy otrzepać ubranie, opłukać ręce i twarz zimną wodą, a następnie dokładnie się umyć. Wszystko co niezbędne, aby ocieplić dach, znajdziesz w tym miejscu.

Data publikacji: 17.08.2015

Data aktualizacji: 22.08.2024