Jak działa wentylator?
Wentylatory to coraz popularniejsze urządzenia w naszych domach. Pozwalają na oczyszczenie powietrza, schłodzenie innych urządzeń lub dają ukojenie w gorące dni. Jak działa wentylator i jakie są jego rodzaje?
Wentylator – budowa
Zasada działania wentylatora opiera się na ruchu powietrza. Wentylator, nazywany inaczej sprężarką, to maszyna przepływowa do transportowania gazów. Wykorzystuje się w tym celu odpowiednie przewody wentylacyjne.
Ze względu na rodzaj konstrukcji wyróżnia się wentylatory:
- osiowe;
- promieniowe;
- osiowo-akcyjne;
- diagonalne.
Wentylator – budowa osiowa jest zastosowana modelach: śmigłowym, przeciwbieżnym, strumieniowym oraz normalnym
- Wentylator śmigłowy – jeden z najbardziej popularnych modeli. Posiada łopatkowy wirnik, który przypomina śmigło. Używane są do wentylowania mieszkań lub w instalacjach wentylacyjnych. Mogą być montowane w innym urządzeniu lub pracować samodzielnie.
- Wentylator przeciwbieżny – to zdwojony wentylator osiowy. Wirniki ustawia się w nim szeregowo, a te obracają się w przeciwnych kierunkach. Wbudowane wirniki przypominają wentylatory, stosowane w sprężarkach osiowych. To bardzo duże urządzenia, montowane w kopalniach, fabrykach i na statkach.
- Wentylator strumieniowy, nazywany także impulsowym. Montuje się go w celu wentylacji zamkniętych wielkich przestrzeni magazynowych, garaży i hal. Służy do czyszczenia powietrza ze szkodliwych spalin, gazów i oparów substancji chemicznych. Stanowi także dodatkowe zabezpieczenie w przypadku pożaru lub intensywnego zadymienia. Działanie wentylatora impulsowego polega na wytworzeniu impulsu, przy wykorzystaniu niewielkiej ilości powietrza o dużej prędkości. W zależności od przeznaczenia wentylatora stosuje się urządzenia z przepływem wielokierunkowym lub jednokierunkowym.
- Wentylator normalny – jego konstrukcja przypomina dmuchawę bądź sprężarkę osiową. Charakteryzuje go wysoka skuteczność i niskie koszty eksploatacji. Posiada też dużą wydajność. Jest bardzo cichy, ergonomiczny, może pracować w trybie ciągłym.
Kolejna grupa, to wentylatory promieniowe.
- Normalny – najczęściej używany w urządzeniach wentylacyjnych i klimatyzatorach.
- Bębnowy – wyposażony w wirnik o znacznej szerokości. Zazwyczaj szerokość wirnika jest nawet dwa razy większa niż jego średnica. Ma dużą wydajność, ale stosunkowo niską sprawność. Najczęściej występuje w instalacjach grzewczych i wentylacyjnych.
- Poprzeczny – rodzaj wentylatora, w którym powietrze przesuwa się w sposób poprzeczny. Jest wyjątkowo cichy, dlatego montuje się go w domowych klimatyzatorach.
Wentylatory osiowo-akcyjne i diagonalne są najrzadziej stosowane i znajdują swoje miejsce w urządzeniach i budynkach przemysłowych. Klasyfikując wentylatory na podstawie sposobu zabudowy, dzielą ssące, tłoczące lub ssąco-tłoczące. Ich różnorodność i powszechna dostępność na rynku sprawia, że można wybrać taki model, który w pełni spełni Twoje oczekiwania.
Wentylatory mogą być wykonane z tworzyw sztucznych lub metali szlachetnych. Urządzenia, które wykorzystuje się w domach, są zazwyczaj z plastiku lub stali nierdzewnej. Wpływa to na ich ergonomiczność i lekkość. Stosunkowo łatwo je samodzielnie zamontować. Jeżeli wchodzą w skład innych sprzętów domowych, są dostosowane do materiałów, z których zostało wykonane całe urządzenie. Domowe wentylatory wolnostojące są zazwyczaj produkowane z tworzywa, pojawiają się także modele ze stali nierdzewnej lub aluminium. Ich żywotność jest stosunkowo długa, ale mają zdecydowanie mniejszą wytrzymałość, niż te, które wykorzystuje się w przemyśle i budownictwie.
Zasada działania wentylatora przemysłowego jest taka sama, ale materiały użyte do ich produkcji są o wiele trwalsze i cięższe. Jak działa wiatrak w dużych halach i magazynach? Najczęściej są one wyposażone w urządzenia zdalnie sterujące i działają pod wpływem prądu elektrycznego. Bardzo często są połączone z systemem przeciwpożarowym i oddymiającym, na wypadek ewentualnego pożaru. Do zamontowania wielu z nich niezbędny jest specjalistyczny sprzęt i doświadczeni pracownicy. Ich żywotność jest bardzo długa – może to być nawet kilkadziesiąt lat.
Zobacz też: Jaki nawilżacz powietrza wybrać – ceramiczny, plastikowy czy elektryczny?
W dużych zakładach produkcyjnych nierzadko montuje się kilka wentylatorów obok siebie, zamiast jednego dużego urządzenia. To dobra alternatywa w sytuacji, gdy któreś urządzenie przestanie działać lub nie zawsze jest konieczność wykorzystywania wszystkich w jednym momencie. Przyczynia się to do zmniejszenia kosztów eksploatacji i daje gwarancję, że w przypadku zużycia lub zepsucia jednego z nich, pozostałe będą w pełni sprawne.
Budowa wentylatora nie jest zazwyczaj skomplikowana, ale ze względu na to, że składa się z wielu elementów, należy go regularnie konserwować i czyścić. Wydłuży to jego pracę i poprawi wydajność. Domowy wentylator – zasada działania opiera się na przepływie powietrza, którym oddychamy. Gdy urządzenie wykorzystujesz wyłącznie do chłodzenia w upalne dni lub gdy chodzi o sprzęt, który wspomaga usuwanie nieprzyjemnych zapachów z kuchni i łazienki – wystarczy regularnie przecierać go wilgotną ściereczką.
W wybranych modelach wentylatorów istnieje opcja wymontowania części elementów. Jeśli są one plastikowe lub wykonane z tworzywa odpornego na wilgoć, możesz je zdjąć i przepłukać w bieżącej wodzie. Ważne, aby dokładnie usunąć kurz i cząsteczki, które zaczepiły się w kątach i trudno dostępnych miejscach. Pomocne może być użycie małej szczoteczki lub silikonowej myjki, którą łatwo dotrzesz we wszystkie szczeliny.
Wentylatory wbudowane na stałe do klimatyzatorów lub dużych wentylatorów powinno się okresowo czyścić, wykorzystując specjalne środki antygrzybiczne i przeciwpleśniowe. Jest to szczególnie istotne, gdy wentylator jest częścią klimatyzatora. Mycie i konserwacja to jedyna skuteczna droga do uchronienia się przed niebezpiecznymi infekcjami i chorobami ze strony układu oddechowego.
Jak działa wentylator?
Aby wentylator działał prawidłowo, niezbędny jest przyrost ciśnienia statycznego ze strony ssawnej – musi być większy, niż ze strony tłocznej. Klasyczny wentylator wykorzystuje prostą zasadę, obserwowaną podczas przeciągu w mieszkaniu. Gdy pojawia się różnica ciśnień, następuje ruch powietrza. W trakcie pracy po dwóch stronach wentylatora wytwarza się różnica ciśnień i powietrze jest wprawiane w ruch.
Skuteczny wentylator, poruszając powietrze, przenosi również drobiny kurzu, nieczystości, a jego praca neutralizuje nieprzyjemne zapachy. Wyciąga z pomieszczenia niepotrzebne substancje. Niektóre modele są wyposażone w regulację intensywności pracy i w zależności od potrzeby, pozwalają na zwiększenie lub zmniejszenie siły ssania powietrza.
Na rynku są dostępne wentylatory, które są napędzane samoistnie. Inne wymagają podłączenia do źródła prądu elektrycznego. Czasami występują w zestawie z klimatyzacją, okapem kuchennym lub innym sprzętem domowym bądź AGD. Wzmacnia on działanie zwykłych urządzeń i przyspiesza wykonywaną pracę. Może pracować stale w trybie jednostajnym albo włączać bardziej intensywne obroty, gdy wyczuje silny zapach lub zadymienie.
Zastosowanie wentylatorów
Gdy chcemy opisać wentylator, zasada działania jest bardzo prosta i wykorzystuje prawa, występujące w naturze. Pojawia się w bardzo wielu urządzeniach w codziennym życiu, poprawia komfort życia i wygodę pracy.
Wentylatory przede wszystkim można znaleźć w domach jednorodzinnych i mieszkaniach. Montuje się je we wnękach wentylacyjnych, jeżeli w danym miejscu nie jest wykorzystywana wentylacja grawitacyjna. Niektóre modele są wyposażone w silniczek, zasilanym prądem elektrycznym. Możesz ręcznie regulować jego działanie lub zamontować specjalny system wentylacyjny, który będzie włączał i wyłączał urządzenie. Czynnikiem, który pobudza wentylator do działania, może być nadmierna wilgoć, nadmiar zanieczyszczeń, dym lub smog. Wszystko zależy od rodzaju urządzenia.
W budynkach użyteczności publicznej, hotelach i restauracjach bardzo często wentylator jest połączony systemowo z oświetleniem – wentylacja włącza się wtedy, gdy zaświecasz światło, wchodząc do pomieszczenia. Wyłącza się, gdy je opuszczasz. Takie rozwiązanie pozwala na zaoszczędzenie energii i niższe koszty eksploatacji. Najczęściej takie połączenia pojawiają się w łazienkach, co ma zapobiegać utrzymywaniu się pary wodnej i skraplaniu jej na powierzchni mebli. To także skuteczna broń do walki z grzybem i pleśnią.
Wentylator znajdziesz także niemal w każdej kuchni. Wchodzi w skład okapów i kominów kuchennych, które są montowane nad płytą grzewczą lub kuchenką. Pozwalają one natychmiastowo usunąć nadmiar pary i zapachy, które powstały podczas gotowania posiłków. Zdarza się, że gdy nie ma wystarczająco dużo miejsca w kuchni, wentylator jest montowany w kratce wentylacyjnej. Spełnia wówczas podobną funkcję jak okap. Jest jednak mniej skuteczny, ponieważ obudowa okapu działa jak komin, który ogranicza rozprzestrzenianie się substancji po całym pomieszczeniu.
Jak działa wentylator ścienno-sufitowy i gdzie go można zamontować? Tego rodzaju urządzenia są montowane bezpośrednio w ścianie lub suficie i wykorzystywane jako elementy wentylacji miejscowej. Najczęściej są to modele o niskiej wydajności, które mogą być zasilane bezpośrednio. Są wygodnym rozwiązaniem w domach lub pomieszczeniach, gdzie naturalna wentylacja nie działa prawidłowo i trzeba ją dodatkowo wspomagać.
Jak działa wiatrak (wentylator) kanałowy? To taki sam sprzęt jak ten opisany powyżej, jednak jego najczęstsze wykorzystanie to kanały lub przewody o przekroju koła. W większości to wentylatory o bardzo dużej mocy i większej wydajności. Są tak zbudowane, że nawet podczas ich odpoczynku powietrze może spokojnie przepływać i niej jest zaburzona naturalna wentylacja grawitacyjna.
Bardzo powszechną grupą urządzeń wentylacyjnych są wentylatory dachowe. Możesz je zauważyć prawie w każdym domu i kamienicy. Wspomagają naturalny przepływ powietrza. Montuje się je na dachu. Aby zwiększyć efektywność wentylacji, wykorzystują one naturalne warunki pogodowe do poprawienia intensywności pracy. Zazwyczaj są produkowane w formie wentylatorów kapeluszowych ze stali nierdzewnej lub innego antykorozyjnego tworzywa. Dzięki temu są w stanie pracować bardzo długo i efektywnie.