Jak dobrać kolor i rozmiar fug?
Fuga to spoina wypełniająca przestrzeń znajdującą się pomiędzy poszczególnymi płytkami. Jej obecność ma znaczenie estetyczne, ale i praktyczne. Dobrze dobrana stanowi eleganckie uzupełnienie okładziny oraz zabezpiecza ją przed pękaniem. Co trzeba wiedzieć o wyborze fug, o ich rozmiarze i kolorystyce?
Fugi – jakie pełnią funkcje?
Fuga jest jednym z materiałów wykończeniowych, po które sięgamy zaraz po wyborze odpowiednich płytek. Dopiero wypełnione nią przestrzenie pomiędzy kafelkami pozwalają na uzyskanie efektownego wyniku prac. Dzięki odpowiedniej wielkości i barwie spoiny możemy w różny sposób kreować wystrój naszego wnętrza, a jednocześnie zapewnić mu długotrwałe wykończenie. Fugi pełnią przede wszystkim funkcję dekoracyjną – w większości wypadków dobieramy je w taki sposób, by odpowiadały naszemu gustowi i kolorystycznie pasowały do odcienia kafli. Możemy komponować je na zasadzie harmonii lub kontrastu stwarzając we wnętrzu zamierzony efekt. Spoina w odpowiedniej barwie ma także inne zadanie. Wypełniając szczeliny, chroni je przed wnikaniem wilgoci, wody oraz osadzaniem się kurzu i brudu. Dzięki jej zastosowaniu płytki nie są także narażone na pękanie i odkształcanie się.
Fugi stosuje się zarówno w przypadku płytek podłogowych, jak i ściennych, a ich obecność jest konieczna w przypadku okładziny każdego rodzaju – stosujemy je wraz z glazurą, terakotą, gresem, kamieniem czy klinkierem. Nie ma jednak jednej uniwersalnej fugi – rodzaj preparatu, jaki będzie pasował do naszych kafelków, dobieramy w zależności od jego właściwości, wielkości spoiny czy też miejsca, w którym chcemy go zastosować – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku.
| Czy wiesz, że …? Bezfugowe układanie płytek jest błędem nawet w przypadku płytek rektyfikowanych o gładkich, równych brzegach. Spoina może być w ich przypadku bardzo wąska, jednak jej obecność jest konieczna, by zniwelować powstające na skutek działania wielu czynników naprężenia. W innym wypadku płytki byłby w dużym stopniu narażone na pękanie. |
Rodzaje fug
Fugi epoksydowe – nadają się do stosowania na podłogach i ścianach, również w miejscach narażonych na bezpośredni kontakt z wodą i środkami chemicznymi. Zaletą takich spoin jest też łatwość utrzymania ich w czystości – jest to możliwe dzięki temu, że są gładkie i nie wchłaniają zanieczyszczeń, które odpowiadają za powstawanie trwałych plam. Fugi epoksydowe wyróżniają się także dobrą przyczepnością do podłoża i dużą wytrzymałością. Można wypełniać nimi szczeliny między płytkami ceramicznymi, klinkierem, gresem, kamieniem naturalnym oraz sztucznym i szkłem. Ważny jest także fakt, że nie nadają się one do stosowania na podłogach z zamontowanym ogrzewaniem.
Fugi cementowe – nadają się do spoinowania płytek o niewielkim formacie – zarówno ceramicznych, jak i kamiennych (z wyjątkiem marmurowych) układanych wewnątrz budynków. Łatwo się brudzą i wymywają, dlatego polecane są szczególnie do użytku na ścianach. Fugi cementowe dostępne są w dwóch wersjach: do szczelin wąskich i do szerokich. Powierzchnia takiej fugi może być gładka bądź chropowata, co zależy od średnicy znajdujących się w niej ziaren wypełniających.
| Czy wiesz, że…? W skład fugi epoksydowej wchodzi żywica epoksydowa oraz utwardzacze – czasem także piasek kwarcowy. Spoiwo to jedynie przez krótki czas – ok. 30 min. – nadaje się do użytku. Później zaczyna twardnieć i staje się nieprzydatne. Szybkie zasychanie i kleistość sprawiają, że proces nakładania fug epoksydowych jest trudniejszy niż wypełnianie szczelin za pomocą preparatu cementowego. Wymaga jednocześnie dużej precyzji – masa, która zaschnie na płytkach, jest bardzo trudna do usunięcia. |
Fugi cementowe elastyczne – tego typu spoiwo zawiera w swoim składzie modyfikatory polimerowe, które odpowiadają za większą ich elastyczność. Wyróżniają się mrozoodpornością i wodoodpornością oraz łatwo utrzymać je w czystości. Są niepodatne na rozwój pleśni i sprawdzą się w przypadku łączenia płytek ceramicznych, gresu, klinkieru, kamienia sztucznego oraz naturalnego i elementów szklanych. Nadają się do stosowania wewnątrz i na zewnątrz, mogą być układane na ogrzewanie podłogowe oraz podłoża odkształcalne.
Fugi cementowo-epoksydowe – przeznaczone są do stosowania wewnątrz oraz na zewnątrz. Doskonale sprawdzają się w przypadku płytek nieporowatych ułożonych w strefach wilgotnych. Są odporne na duże obciążenia oraz działanie detergentów – będą więc odpowiednie do pomieszczeń gospodarczych, a także korytarzy i holi.
Fugi akrylowe, silikonowo-akrylowe oraz silikonowe – to gotowe do użytku masy umieszczone w kartuszach, które charakteryzują się wodoszczelnością oraz odpornością na powstawanie pleśni. Są elastyczne, co sprawia, że wykorzystuje się je do wypełniania narożników, miejsc łączenia ściany z podłogą bądź z sąsiadującą ścianą.
| Czy wiesz, że…? Dostępna jest także fuga akrylowa w postaci wodnej dyspersji w kolorze białym, którą zabarwić można na jeden z wielu kolorów. Tego typu masa jest elastyczna, nadaje się do użytku na powierzchniach odkształcalnych i może być stosowana również na świeżym powietrzu. |
Jak wybrać kolor fugi?
Jak już wyżej wspomnieliśmy, kolor fugi dobieramy zwykle w taki sposób, by pasował do barwy ułożonych kafli i jednocześnie odpowiadał naszym upodobaniom. Zazwyczaj możemy zdecydować się na jedno z dwóch rozwiązań: zakupić fugę w odcieniu harmonizującym z kolorem kafli lub wyraźnie z nim kontrastującym. Decydując się na pierwszą z opcji, uzyskamy w efekcie jednolite, stonowane wnętrze. Fuga w wyrazistym, nasyconym kolorze będzie natomiast bardziej widoczna, przez co pozwoli na zaakcentowanie płytek oraz ich układu. Warto jednak dodać, że uwypuklenie kontrastu nie zawsze będzie dobrym rozwiązaniem. Z pewnością lepiej zrezygnować z niego w przypadku płytek kamiennych bądź imitujących wyglądem drewno – zbyt wyrazista barwa fugi, odbiegająca od koloru kafelków będzie odwracała uwagę od ich naturalnego wyglądu.
Raz położoną fugę, choć będzie nam ona służyć przez wiele lat, możemy jednak wymienić na nową. Czasem będzie to skutkiem nieestetycznego już wyglądu spoiny, a w innym wypadku może wiązać się z naszą potrzebą zmiany. Fugę możemy wymienić samodzielnie, mimo iż jest to zadanie dosyć żmudne. Wymaga w pierwszej kolejności wyskrobania starej spoiny, a następnie wypełnienia szczelin nową masą i uformowania jej. Możemy jednak w ten sposób łatwo odmienić charakter powierzchni bez potrzeby wymiany glazury. Pamiętajmy jednak, że w ten sposób wymienimy wyłącznie fugę cementową – spoiwo epoksydowe jest niemożliwe do usunięcia bez jednoczesnego uszkodzenia płytek.
| Porada eksperta: Wybierając kolor fugi, warto uwzględnić również miejsce, w którym będzie ona zastosowana. Ciemniejsze spoiwo lepiej sprawdzi się na powierzchniach narażonych na łatwe zabrudzenie, czyli np. na podłogach w przedpokojach czy w korytarzach. |
Jak dobrać rozmiar fugi?
Nie ma jednej reguły, która określałaby, jakiego rozmiaru fuga powinna zostać zastosowana w danym wypadku. Przyjmuje się jednak, że im większe płytki układamy, tym szersze powinny być pozostawiane pomiędzy nimi szczeliny. Szerokość fugi powinna być również większa w sytuacji, gdy będzie ona narażona na duże obciążenia mechaniczne oraz termiczne, co ma miejsce np. w przypadku spoin wykonanych na posadzce wyposażonej w ogrzewanie podłogowe, na tarasie czy schodach zewnętrznych. Węższe spoiny sprawdzą się natomiast w miejscach, w których m.in. panuje niezmienna temperatura, której nie podwyższają promienie słoneczne bądź inne źródła ciepła. Mniej widoczne fugi prezentują się również bardziej estetycznie, dlatego przeważnie dąży się do tego, by były możliwe jak najwęższe.
Można uznać, że fugi dla mozaiki 2 x 2 cm wynoszą 1 mm, dla płytek o boku 10 cm – 2 mm, o boku 30 cm – 5 mm, a dla płytek wielkoformatowych – od 7 do 10 mm. Nie można przy tym zapomnieć, że za każdym razem należy uwzględnić miejsce ich położenia, a także dobrać odpowiedni rodzaj fugi – taki, który można stosować do wypełniania szczelin o określonej szerokości.
| Czy wiesz, że ...? Fugi układane na świeżym powietrzu spełniają także funkcję wentylacyjną. Pozawalają na odprowadzanie wilgoci znajdującej się pod kafelkami, co jest możliwe jedynie wtedy, gdy spoina będzie miała właściwości paroprzepuszczalne i będzie posiadała odpowiednią szerokość. |
Data publikacji: 23.02.2016