Gzymsy elewacyjne i wewnętrzne
Obecnie stawia się budynki nie tylko funkcjonalne, ale z dbałością o ich odpowiednie dopasowanie do przestrzeni i o ich piękny wygląd. Na naszych ulicach nierzadko widzimy nowo powstałe domy i budynki, które niektórymi swoimi elementami nawiązują do przeszłości architektury. Wśród nich znajdujemy ozdobne gzymsy – do czego służą poza spełnianiem funkcji estetycznej?
Spis treści:
Czym jest gzyms?
Gzyms służy do ochrony przed ociekającym deszczem, jest podporą rynny i stanowi ozdobną, wystającą poza krawędź elewacji część listwy. Jeśli mamy do czynienia z gzymsem dekoracyjnym, może on rozpościerać się na kilku profilowanych listwach. Tego typu dodatek był już popularny w architekturze Rzymu, a wcześniej starożytnej Grecji – to właśnie gzyms stanowił zwieńczenie belkowania i ochronę płaskorzeźb umieszczonych na fryzach.
Ten element architektoniczny szczególnie często spotykany jest na elewacjach. Możemy go zauważyć:
- nad oknami (przerywany) i pod nimi (ciągły lub parapetowy – przerywany, dostosowany do szerokości okna),
- nad drzwiami (portalowy),
- między piętrami (działowy – uwydatnia niewidoczne z dołu poziomy pięter),
- na szczycie budowli, którą wieńczą (gzyms główny).
Oprócz powyższych widujemy gzymsy również we wnętrzach – tutaj pełnią wyłącznie rolę dekoracyjną, a fantazyjne nieraz kształty zdobią ściany, niektóre meble, stare piece i kominki.
Przeczytaj także: Szpachlowanie bezpyłowe, czyli o gładzi angielskiej
Minusy gzymsów zewnętrznych
Wszelkie zdobienia dekoracyjne na elewacji, w tym również gzyms, powinny zostać należycie wykonane, gdyż w przeciwnym razie upiększenia będą powodowały szkody dla gospodarki termicznej danego budynku. Po pierwsze, konieczne jest ich właściwe docieplenie. Jego brak skutkować będzie powstaniem mostka termicznego.
Co więcej – gzyms, chociaż chroni elewację przed wodą deszczową, jest niestety półką dla zalegającego śniegu. Ten, kiedy się topi (a dzieje się tak na ścianie, która jest ogrzewana), powoli wnikać może w łączenie z murem, czego efektem jest jego zawilgocenie. Przez gzyms trudno jest przeprowadzić rurę spustową wykonaną z tworzywa sztucznego lub blachy powlekanej, ponieważ jej wlot powinien być osłonięty rurą osłonową zamocowaną wewnątrz zdobienia. Wykonanie właściwego ocieplenia gzymsu jest trudne i zmienia optycznie kształt budynku, co nie idzie często w parze z estetyką. W zależności od materiału, z którego wykonany jest gzyms, mamy różne możliwości uzupełnienia w nim ubytków, które mogą pojawić się po remoncie dachu lub w trakcie użytkowania zamieszkałego budynku. W przypadku dekoracji umieszczonej na ścianie zewnętrznej możemy posłużyć się szybkosprawną zaprawą do reprofilacji powierzchni czołowych gzymsów.
Sprawdź też: Co wybrać – grunt czy farbę podkładową?
Tynki wewnętrzne
Wymienione wyżej zagrożenia związane ze źle wykonanymi gzymsami na elewacjach nie dotyczą dekoracji umieszczanych wewnątrz pomieszczeń. Najczęściej rolę ozdobnych gzymsów przejmują listwy sufitowe, których wybór – pod względem kształtów i cen – jest coraz większy. Co ciekawe, mogą być one połączone z listwami oświetleniowymi, dzięki którym możemy optycznie pomieszczenie powiększyć, kierując snop światła ku sufitowi, i obniżyć, umieszczając źródła światła pod dekoracją. Za pomocą gzymsu świetlnego możliwe jest całkowite zastąpienie sztucznego oświetlenia we wnętrzu lub uzyskanie oświetlenia nastrojowego, rozproszonego.
Data aktualizacji: 15.08.2024
