Dlaczego warto stosować farby lateksowe?
Spośród materiałów wykończeniowych coraz większą ofertę producentów stanowią farby lateksowe. Do ich popularności przyczyniły się przydatne właściwości, trwałość i szeroki wachlarz kolorystyczny. Oto, co sprawia, że wybieramy je częściej od farb akrylowych i innych preparatów do barwienia ścian i sufitów.
Malowanie – sposób na remont w wersji mini
Jeśli chcemy dokonać renowacji pomieszczenia małym kosztem i w krótkim czasie, zakres naszych prac ograniczamy do niezbędnego minimum, jakim jest odnowienie ścian i pokrycie ich kolorem korespondującym z wybraną przez nas aranżacją. Oprócz tego, że dobieramy tonację barwną, zwracamy uwagę na kolejne cechy poszczególnych farb do ścian, które w ostatnich latach zwiększyły ich funkcjonalność. Szukamy preparatu, który:
- można zmywać z zabrudzeń, nie martwiąc się o starcie nowej powłoki z powierzchni ściany, czyli na sucho i na mokro,
- jest łatwy w nakładaniu i nie skapuje z narzędzi malarskich,
- umożliwi oddychanie ścian,
- ma wieloletnią trwałość,
- jest odporny na utratę koloru, płowienie i negatywny wpływ promieniowania UV,
- jest bezpieczny dla zdrowia i nie posiada w składzie alergizujących i drażniących substancji,
- stopień krycia nie będzie wymagał zastosowania więcej niż dwu warstw farby.
Farba lateksowa, czyli jaka?
Chociaż nazwa i właściwości interesującego nas preparatu znacząco odróżniają ją od innych produktów malarskich, farba lateksowa jest ściśle spokrewniona z niektórymi z nich. Można powiedzieć, że farba lateksowa jest farbą akrylową o zwiększonej ilości żywicy w składzie.
| Czy wiesz, że...? Z farbami lateksowymi związane są dwa mylne wyobrażenia. Pierwszym z nich jest zawartość w składzie lateksu, a substancja ta – czy to pochodzenia naturalnego, czy syntetycznego odpowiednika – jest nieobecna wśród składników preparatu. Drugim jest jedna z najistotniejszych cech farby lateksowej, czyli zmywalność. Wyraz ten rozumiemy co prawda – zupełnie słusznie! – jako cechę farby pozwalającą na bezpieczne usuwanie z niej zabrudzeń na mokro, jednak oznacza on właściwość wręcz przeciwną, sugerującą, że pod wpływem zmywania pozbędziemy się powłoki farby. |
W porównaniu do odpowiednika akrylowego, farba lateksowa zawiera w swoim składzie większą ilość żywic i ta zdawałoby się mało istotna cecha sprawia, że produkty lateksowe znacząco różnią się właściwościami od akrylowych. O ile te ostatnie są odporne na szorowanie, farby lateksowe bez szkody dla wyglądu ściany zniosą nie tylko ścieranie, ale również zmywanie. Inaczej też będzie się prezentowała ściana pokryta tymi preparatami: farba akrylowa da nam co najwyżej lekko połyskującą powierzchnię i chcąc zadbać o spektakularny połysk (a co za tym idzie, lepsze właściwości, o czym piszemy poniżej), sięgnąć powinniśmy po farbę lateksową. Oba preparaty nanosi się równie łatwo, jednak materiały lateksowe wymagać będą perfekcyjnego przygotowania powierzchni przed malowaniem i sporo wprawy w posługiwaniu się wałkiem o krótkim włosie, pędzlem lub pistoletem natryskowym.
Jak widać, lateksowe i akrylowe preparaty wykończeniowe są ze sobą spokrewnione, a ich podobne właściwości nie pokrywają się z cechami charakterystycznymi dla innych typów farby. Przykładem niech będzie farba winylowa – jedyną wspólną wszystkim wymienionym środkom cechą jest to, że farby lateksowe, akrylowe i winylowe należą do farb emulsyjnych. Poza tym, że preparaty winylowe nadają się do zmywania, są nieodporne na szorowanie, nie są polecane również do stosowania w miejscach narażonych na duże zawilgocenie, czyli w kuchniach i łazienkach, ponieważ nie umożliwiają ścianom oddychania w takim stopniu, jak odpowiedniki lateksowe i akrylowe. Wszędzie jednak tam, gdzie liczyć się będzie długotrwały, odporny na działanie słońca efekt i gdzie ścianom nie grozi zabrudzenie, czyli w przeszklonych salonach i pokojach gościnnych – znajdą zastosowanie farby winylowe.
Na jakich podłożach można stosować farby lateksowe?
Farby lateksowe, które stanowią dużą część asortymentu farb wewnętrznych, mają uniwersalne zastosowanie w pomieszczeniach mieszkalnych. Można nimi pokrywać sufity i ściany salonów, pokojów poszczególnych domowników, korytarzy i przedpokojów, a także pomieszczeń, które czasowo narażone są na wysoką zawartość pary wodnej w powietrzu, czyli łazienki, pralnie, suszarnie, a także kuchnie. Ściany tych ostatnich wnętrz powinny mieć możliwość oddychania (farba z właściwościami paroprzepuszczalnymi), a oprócz tego skład uniemożliwiający rozwijanie się na ich powierzchni grzybów i pleśni. Producenci farb stosują więc specjalne domieszki, które mają działanie biobójcze – przykładem tego są cząsteczki srebra aktywne przez cały czas, kiedy ściana pokryta jest farbą lateksową.
| Czy wiesz, że...? Niektóre farby lateksowe do zastosowania w specyficznych pomieszczeniach wykonane są z wykorzystaniem specjalnych składników i technologii. Przykładem tego jest enkapsulacja – wzmocnione parametry mechaniczne, w znacznym stopniu ograniczające migrację cząsteczek soli w budynkach zawilgoconych, starych i zabytkowych, na przykład kościołach. |
Spośród podłoży budowlanych, na których stosować możemy farby lateksowe, wymienić należy:
- cegłę,
- tynki cementowe,
- tynki cementowo-wapienne,
- tynki gipsowe,
- płyty kartonowo-gipsowe,
- płyty drewnopochodne,
- włókno szklane,
- drewno.
Matowa, półmatowa, satynowa – jaki stopień połysku farby lateksowej wybrać?
Stopień połysku jest ściśle uzależniony od właściwości farby lateksowej, jaką jest odporność na mycie i szorowanie. Generalna zasada mówiąca, że im większy stopień połysku, tym lepsze parametry zmywalności charakteryzują farbę, ma duże znaczenie w wyborze dekoracyjnego i wykończeniowego materiału na ściany. Dlaczego?
Po pierwsze, decydując się na zastosowanie preparatu o najlepszych właściwościach odpornościowych i dotyczących trwałości, sprawimy, że na ścianach będzie odbijało się światło naturalne i sztuczne. Efekt ten, znany z niestosowanych obecnie lamperii pokrytych farbą olejną, nie zawsze idzie w parze z estetyką wnętrza – zamiast połyskliwej, lepiej sprawdza się płaszczyzna półmatowa lub matowa.
Po drugie – aby nadać ścianom satynowe wykończenie, konieczne będzie uprzednie perfekcyjne przygotowanie powierzchni, ponieważ każdy ubytek, nierówność, pęknięcie czy pozostałość starej powłoki malarskiej zostanie wyeksponowany i uwidoczniony. Oprócz uzupełnienia ubytków i zastosowania gładzi i preparatu gruntującego ważne będzie też odpowiednie naniesienie farby lateksowej, bez widocznych śladów narzędzi malarskich – pędzli i wałków. Sprawia to, że farbę satynową stosujemy w wybranych pomieszczeniach, szczególnie narażonych na zabrudzenia.
Inaczej z powłoką półmatową i matową – nie tylko nie wymagać będą one idealnie przygotowanego podłoża, ale ich warstwy zamaskują drobne niedoskonałości płaszczyzny ściany i sufitu. Właściwości danej farby warto sprawdzić przed nałożeniem jej na całą powierzchnię ściany, odpowiednio wcześniej przed rozpoczęciem remontu – służą temu testery konkretnych produktów.
Nie każda farba lateksowa jest równie odporna na zmywanie i szorowanie
Właściwości farb, jakimi są odporność na zmywanie i szorowanie, są ściśle określone i podzielone na klasy. Najlepsze parametry mają farby z klasy I i II przewidującej od 2000 do nawet 5000 cykli mycia bez wpływu na strukturę pomalowanej powierzchni. Podobnie z odpornością na szorowanie, zakwalifikowanie preparatu do klasy I informuje, że w czasie 200 cykli szorowania usunięta zostanie warstwa farby o grubości nieprzekraczającej 5 μm, dla klasy II wartość ta mieści się w przedziale 5-20 μm.
| Czy wiesz, że...? Dla porównania V, najniższa klasa odporności na ścieranie, przewiduje wystąpienie ubytku o grubości większej niż 70 μm w czasie 40 cykli szorowania. Różnica między klasą I, II i V jest więc znacząca, co warto wziąć pod uwagę przy wyborze konkretnej farby do wykończenia ścian. |
Ilość cykli szorowania na mokro i sucho określają normy, w kolejności: PN-92/C-81517 i PN-EN 13300. Informację o parametrach danej farby znajdziemy w jej karcie technicznej. Warto wiedzieć, że swojej całkowitej odporności preparaty malarskie nie zyskują tuż po pokryciu nimi ścian – proces ten obejmuje nawet 4 tygodnie po wyschnięciu farby, w czasie których nie powinna być ona poddawana czyszczeniu ani na sucho, ani na mokro.
