Co warto wiedzieć o systemach podtrzymywania napięcia?
Urządzenia do podtrzymywania napięcia do niedawna były zarezerwowane tylko dla obiektów użyteczności publicznej. Coraz częściej jednak urządzenia takie trafiają w ręce zwyczajnych użytkowników. Zanim zdecydujemy się na taki sprzęt, warto wiedzieć, czym kierować się przy jego wyborze i co możemy dzięki niemu uzyskać.
Co to jest UPS?
UPS (Uninterruptible Power Supply - Nieprzerywalne Zasilanie Energią) to urządzenie, dzięki któremu możemy podtrzymywać pracę urządzeń elektrycznych w przypadku braku dostawy prądu z sieci. W większości urządzeń energia ta dostarczana jest z akumulatorów, które ładują się, gdy do naszego mieszkania jest dostarczany prąd z linii przesyłowej. Kiedy następuję przerwa w dostawie prądu, urządzenie to automatycznie przełącza się na zasilanie akumulatorowe i zmagazynowaną energię przekazuje urządzeniom, które do niego podłączymy. Czas przełączenia urządzenia między ładowaniem akumulatorów, a zasilaniem jest na tyle krótki, że nie powoduje wyłączenia urządzeń takich jak alarm bądź komputer stacjonarny.
Po co stosuje się urządzenia do podtrzymywania napięcia?
Zazwyczaj systemy UPS są stosowane do zasilania urządzeń elektronicznych bądź elektrycznych. Przede wszystkim chodzi tutaj o systemy alarmowe, które w przypadku braku zasilania mogą niepotrzebnie spowodować wezwanie ochrony. Stosuje się je również do podtrzymania napięcia w komputerach stacjonarnych (tu chwilowy brak napięcia może spowodować utratę danych). Jednym z zastosowań jest zasilanie urządzeń grzewczych, szczególnie tych ręcznie ładowanych (np. pieców węglowych). W przypadku braku zasilania, pompy tłoczące gorącą wodę przestają działać, i tym samym mogą nawet doprowadzić do uszkodzenia pieca.
Typy zasilaczy UPS
Off-line
Urządzenia tego typu charakteryzują się przede wszystkim bardzo małym prądem pobieranym w czasie spoczynku. Podczas normalnej pracy, kiedy występuje zasilanie z sieci energetycznej, układ ten pobiera prąd potrzebny jedynie do podładowania akumulatorów. Kiedy w sieci wystąpią wahania prądu bądź spadek napięcia, układ w przeciągu kilku milisekund przełącza zasilanie urządzenia na zasilanie akumulatorowe. Do jego zalet należy także duża żywotność oraz brak charakterystycznego „buczenia” podczas pracy w trybie oczekiwania. Największą wadą tego typu urządzeń jest niestabilność parametrów w trakcie przełączania trybów pracy oraz brak stabilizacji prądu sieciowego.
Line-interactive
Jego budowa jest podobna do układu off-line z tą różnicą, że do stabilizacji prądu i ładowania akumulatora wykorzystywana jest ta sama część układu. Pozwala to zwiększyć stabilizacje parametrów prądu, także podczas pracy w trybie oczekiwania na spadek prądu.
Line-interactive AVR
W układzie tym dodatkowo zastosowano element AVR (Automatic Voltage Regulator- automatyczny regulator napięcia). Jest to specjalny rodzaj transformatora, który stabilizuje poziom napięcia na wyjściu układu. Poprzez zastosowanie tego elementu nie występuje konieczność włączania układu z akumulatorami w trakcie skoków napięcia, gdyż element ten ustawia odpowiednie parametry wyjściowe. Niestety podczas ustawiania napięcia wyjściowego dochodzi do chwilowego odłączenia zasilania na wyjściu.
On-line
W układzie on-line okład zasilający z sieci jest całkowicie odseparowany od okładu wyjściowego, który zasila urządzenia. W praktyce zwiększa to pobór prądu, gdyż urządzenie pracuje, nawet jeśli nie ma przerwy w jego dostawie. Zwykle układy takie są bardzo rozbudowane, co zwiększa ich podatność na uszkodzenia. Układy tego typu, dzięki stabilnej i w pełni elektronicznej pracy, dostarczają prąd dobrej jakości, bez jakichkolwiek skoków i zanieczyszczeń z sieci. Świetnie nadają się wszędzie tam, gdzie wymagana jest stabilna praca układu.
Układ UPS/agregat prądotwórczy
W użytku domowym bardzo dobrym wyjściem jest zastosowanie układu mieszanego urządzeń typu UPS i agregatów prądotwórczych. Zestaw ten może nieprzerwanie zasilać budynek energią elektryczną, bez narażania go na niedogodności przerw sieciowych. W początkowym trybie pracy uruchamia się system ups, który zasila budynek przez kilka minut, co daje czas na ręczne bądź automatyczne uruchomienie agregatu prądotwórczego. Znajduje on zastosowanie wszędzie tam, gdzie budynki narażone są na długie przerwy w dostawie prądu, zasilającego zamrażarki, lodówki bądź inne sprzęty.