Co to jest poliuretan?
Poliuretan to bardzo popularne i praktyczne tworzywo, którego zastosowanie odnajdujemy niemal w każdej dziedzinie życia codziennego. Poliuretan – co to jest, jakie są jego właściwości i zalety?
Spis treści:
- Czym jest poliuretan?
- Zastosowanie poliuretanu podczas prac budowlano-remontowych
- Pianki poliuretanowe
- Podział pianek poliuretanowych
- Poliuretan – jak go użyć do łączenia elementów?
Czym jest poliuretan?
W życiu codziennym korzystamy z bardzo wielu surowców i materiałów, kiedy budujemy domy, urządzamy mieszkania i które ułatwiają nasze funkcjonowanie w świecie. Wśród nich znajdziemy produkty w pełni naturalne, częściowo przetworzone, a także w pełni wymyślone przez człowieka. Wiele z nich diametralnie odmieniło sposób produkowania określonych urządzeń, przyspieszyło naszą pracę lub sprawiło, że przemieszczamy się szybciej, jeździmy sprawniej i żyjemy bezpieczniej. Jednym z nich jest właśnie poliuretan. Co to jest poliuretan i jak można go wykorzystać?
Poliuretan – zastosowanie go jest niemal nieograniczone. To polimer, który składa się z dwóch surowców – poliolu i izocyjanianu. Pozyskuje się je oba z ropy naftowej. W celu wytworzenia poliuretanu miesza się je z dodatkowymi komponentami – katalizatorami, środkami spulchniającymi i stabilizatorami. Dzięki dodaniu ich w odpowiednich proporcjach i poddawaniu dalszym specjalnym procesom można uzyskać tworzywa o doskonałych i różnorodnych właściwościach czy zastosowaniach.
Poliuretan jest łatwiej topliwy niż poliamid, co ułatwia jego przetwarzanie, jednak ma mniejszą odporność mechaniczną. Ze względu na wymienione właściwości, jest bardzo chętnie wykorzystywany do produkcji elastycznych włókien spandeksowych, czyli np. elastanu lub lycry. W zależności od dodawanych do niego składników może przybierać postać stałą lub występować jako pianka w różnych rodzajach skupienia.
Poliuretan pojawił się w przemyśle i produkcji już w pierwszej połowie XX wieku, ale największą popularność zyskał w ostatnich dwudziestu latach. Jest bardzo łatwy w wykorzystaniu i stanowi ciekawą alternatywę dla innych materiałów, takich jak guma, metal, ceramika, a nawet dla betonu czy drewna.
Poliuretan – właściwości i jego cena powodują, że wypiera wiele dotychczas używanych produktów. Podczas jego wytwarzania można uzyskać stosunkowo mały ciężar. Dobrze poddaje się obróbce, więc nie wymaga dużych nakładów finansowych na jego przetworzenie i dostosowanie do poszczególnych celów. Z drugiej strony, po dodaniu specjalnych suplementów, potrafi być twardy i odporny nawet na bardzo silne uszkodzenia. Zyskuje coraz to nowe zastosowania, np. w komunikacji czy usługach, i bardzo prawdopodobne, że za kilka lat stanie się głównym surowcem, z którego będą powstawać urządzenia i technologie wokół nas.
Zobacz też: Elewacja z betonu – nie tylko w odcieniach szarości
Zastosowanie poliuretanu podczas prac budowlano-remontowych
Aby lepiej scharakteryzować poliuretan – zastosowanie i jego właściwości, warto skupić się na poszczególnych gałęziach przemysłu i produkcji, w których jest wykorzystywany.
Bardzo ciężko jest omówić tę grupę produktów, odnosząc się tylko do przemysłu budowlanego i remontowego. Poliuretan pojawia się wszędzie – to nie tylko materiały czy technologie budowlane, ale też maszyny, urządzenia wykorzystywane przy produkcji, środki transportu czy pojazdy samobieżne. Polimer jest używany przy produkcji mebli, wyposażenia mieszkania czy w instalacjach wodno-kanalizacyjnych. Ten opis dobitnie pokazuje jak bardzo różnorodny to materiał.
Pianki poliuretanowe
Poliuretan – zastosowanie go w postaci pianek odnajdujemy głównie podczas wykonywania rozmaitych rodzajów instalacji. To na piance najczęściej osadza się stolarkę okienną lub drzwiową. Pomaga w stworzeniu pełnej izolacji termicznej i akustycznej w pomieszczeniach. Pianka poliuretanowa jest niepalna, bardzo szczelna, a przy tym lekka i odporna na wilgoć. Spełnia większość norm, jeżeli chodzi o zabezpieczenie przeciwpożarowe w budynkach użyteczności publicznej lub centrach handlowych.
Poliuretan w postaci pianki może być zastąpiony płytą lub specjalną otuliną. Wszystkie te formy polimeru są odpowiednie do izolacji ścian zewnętrznych dachów, balkonów, tarasów i podłóg. Najczęściej spotyka się płyty poliuretanowe o długości do 250 cm i szerokości od 50 do 125 cm. Można je ze sobą łączyć na pióro i wpust lub specjalnymi zakładkami. Łatwo się je docina i formuje, są bardzo plastyczne i lekkie, dzięki czemu z ich montażem mogą poradzić sobie nawet początkujący majsterkowicze.
Otulina jest najpopularniejsza, gdy chce się zabezpieczyć rury z instalacjami lub łącza kanalizacyjne. Przybiera ona postać kształtki, którą mocuje się na rurze. Następnie łączy się ją przy użyciu taśm spinających lub samoprzylepnych. To bardzo wygodna metoda zabezpieczania domowych instalacji i ochrony niewielkich elementów hydraulicznych. Ma różną grubość i twardość, można ją przecinać i zginać w różnych kierunkach.
Poliuretan – zastosowanie tego produktu to w większości jednak klasyczna, płynna pianka. Zazwyczaj jest sprzedawany w postaci wygodnych i ergonomicznych tub lub rurek z aplikatorem, co ułatwia precyzyjne umieszczenie substancji w docelowym miejscu. Świetnie łączy się z produktami wykonanymi z drewna, metalu i tworzyw sztucznych. Co to jest poliuretan płynny? To pianka, która po uwolnieniu jej za pomocą przycisku z aplikatora, wypełnia całą przestrzeń i dopasowuje się kształtem, by po kilku sekundach lub minutach zastygnąć i stać się twardą i stabilną.
Pianka wypełnia się szczeliny dylatacyjne, uzupełnia szpary i ubytki, powstałe na skutek użytkowania w izolacji termicznej, zwłaszcza wykonanej ze styropianu. Bardzo często znajduje zastosowanie podczas ocieplania wanien stalowych lub akrylowych. Pod wannę wpuszcza się odpowiednią ilość substancji, która po zastygnięciu jest pokrywana betonem, płytkami lub innym elementem dekoracji. Dzięki temu woda w wannie dłużej jest ciepła.
Pianka dobrze ochroni i zabezpieczy wyloty przewodów instalacyjnych, rur i kominów. Możesz ją wykorzystać nie tylko w pomieszczeniu, ale także poza domem, na dachu lub w pomieszczeniach gospodarczych. Jest odporna na zmiany temperatury i trudne warunki atmosferyczne. Jednocześnie dzięki temu, że jest to bardzo lekki poliuretan – właściwości te pozwalają na umieszczenie go w miejscach, gdzie konstrukcja wymaga korzystania wyłącznie z delikatnych i niezbyt ciężkich tworzyw i półproduktów. Dotrzesz z nią w miejsca, do których nie możesz dosięgnąć ręką lub takie, których nie widać gołym okiem.
Przeczytaj także: Prawdy i mity o hydroizolacji fundamentów
Podział pianek poliuretanowych
- pianki zwykłe;
- pianki zimowe;
- pianki niskorozprężne;
- pianki poliuretanowe dwuskładnikowe;
- pianki o podwyższonej odporności ogniowej;
- pianki o zwiększonej wydajności;
- pianki ekologiczne.
Pianki zwykłe to najpopularniejsza grupa produktów. Charakteryzuje je duża uniwersalność i niska cena. Twardnieją pod wpływem kontaktu z wilgocią, znajdująca się w powietrzu lub obecną w podłożu. Z tego powodu, gdy wilgotność powietrza spada poniżej 35%, pianka nie zadziała prawidłowo. Gorzej radzą sobie także w niskich temperaturach. Poniżej 5°C nie mogą się odpowiednio związać. Ich czas pełnego utwardzania wynosi zazwyczaj do 4 godzin. Standardowa wydajność z jednej puszki oscyluje w okolicy 40–50 litrów. Mogą być sprzedawane oddzielnie jako puszki, z aplikatorem lub pistoletowe
Pianki zimowe różnią się od zwykłych tym, że mogą działać skutecznie nawet poniżej 25 stopni. Kolejna grupa – pianki niskorozprężne – rozprężają się w mniejszym zakresie. Dzięki temu unikniesz rozpychania łączonych ze sobą elementów. Wykorzystuje się je w szczególności do bardzo precyzyjnych prac, np. podczas montażu okien wielkoformatowych. Wykazują się dużą elastycznością. Mają też o wiele lepszą niż tradycyjne pianki jakość izolacji akustycznej oraz walory ociepleniowe.
Pianki dwuskładnikowe twardnieją dzięki połączeniu się dwóch niezależnych składników. W tym przypadku wilgotność nie ma znaczenia. Są wyjątkowo gęste i bardziej niż klasyczne produkty odporne na uszkodzenia. Mogą być używane na mrozie i w trudnych warunkach atmosferycznych. Mogą zastępować z powodzeniem klej. Twardnieją też szybciej niż pianki jednoskładnikowe.
Pianki o podwyższonej odporności przeciwogniowej są klasyfikowane do grupy B1, jako wyjątkowo odporne na zagrożenia pożarem. Możesz je wykorzystać w mieszkaniach lub domach, budowanych z drewna lub podczas montowania drzwi i okien przeciwpożarowych. Podnoszą standard i bezpieczeństwo budynku.
Pianki o zwiększonej wydajności posiadają silne właściwości rozprężane, można je aplikować nie tylko w pozycji pionowej, ale też odwracając opakowanie do góry nogami lub korzystać z niego, układając go bokiem.
Ostatnią grupę stanowią pianki ekologiczne – nie zawierają izocyjanów. Chroni to przede wszystkim osoby nakładające materiały w zamkniętych i słabo wentylowanych pomieszczeniach. Jest to także dodatkowa zaleta dla osób, którym zależy na zdrowym i ekologicznym mieszkaniu. Ekologiczną piankę wybierają osoby, decydujące się na ekologiczne i naturalne surowce do zbudowania swoich mieszkań.
Poliuretan – jak go użyć do łączenia elementów?
Ciekawym zastosowaniem są kleje, powstałe z poliuretanu. Charakteryzują się dużą przyczepnością i szybkim czasem schnięcia. Nie mają zbyt intensywnego zapachu, więc nie są silnie toksyczne. Dodatkowo są łatwe w użyciu i powszechnie dostępne. Poliuretan łączy także instalacje budowlane – powstają z niego rury, złącza i otuliny do nich. Tego rodzaju rury znajdują zastosowanie do przesyłania wody, a także jako izolacje i rury do prowadzenia instalacji elektrycznych.
Podczas remontów domów z poliuretanu wykorzystuje się listwy przypodłogowe, listwy maskujące, obramowania, dekoracje na ścianach i wykończenia przysufitowe. Są idealnym wykończeniem w budynkach, w których panuje zbytnia wilgoć. Elementy wykończeniowe mają różną wielkość, kształt i kolory, a dzięki ich plastyczności można je wygodnie modyfikować.
Niewątpliwą zaletą poliuretanu jest jego niski koszt produkcji i różnorodność produktów, jakie wytwarza się z jego użyciem. Z tego powodu staje się dużą konkurencją dla ciężkich metali, trudnego w obróbce drewna i mas lub klejów, które wymagają długiego czasu schnięcia. Warto korzystać z jego zalet, gdyż wszechstronność polimerów jest odpowiedzią na szybki rozwój technologii i odpowiada na współczesne wyzwania cywilizacji. To materiał, który ułatwia życie i pozwala nam cieszyć się z codziennych rozwiązań.
Data aktualizacji: 09.08.2024