Ułatwiają pracę z drewnem, metalem, a także innymi materiałami. Narzędziami ręcznymi możemy operować ręcznie, ale mogą być one także montowane na stojakach i pełnić wówczas funkcję narzędzi stałych. Rodzaj ich użycia zależy przede wszystkim od zakresu wykonywanej pracy oraz wygody osoby, która z nimi pracuje.

Elektronarzędzia w swojej budowie posiadają część mechaniczną oraz elektryczną – które wspólnie stanową całość konstrukcyjną. Aby operowanie tymi narzędziami było bezpieczne, ważne jest nie tylko użytkowanie ich w warunkach ogólnie przyjętych za właściwe, ale także stan techniczny urządzenia. Na szkoleniach BHP powinniśmy otrzymać wszystkie niezbędne informacje o tym, jak używać takich narzędzi właściwie, zważając na bezpieczeństwo swoje oraz osób pozostających w bliskim otoczeniu.

Elektronarzędzia – niezbędne informacje
Elektronarzędzie to urządzenie napędzane silnikiem elektrycznym lub magnetycznie, przeznaczone są do wykonywania określonej pracy mechanicznej: łączenia wyznaczonych elementów, obróbki, przygotowania do dalszego użytku. Elektronarzędzia, którymi z zasady powinno się łatwo operować powinny być dostosowane do częstego przenoszenia oraz swobodnego chwytu w ręce.

Przede wszystkim jednak, urządzenie to powinno być tak wykonane, by jego wykorzystanie było bezpieczne i spełniało określone w przepisach normy. Urządzenia te powinny posiadać osłony bezpieczeństwa, które będą uniemożliwiały bezpośredni kontakt ze źródłem prądu.

Do elektronarzędzi najczęściej zalicza się: wiertarki, wkrętarki, nożyce do cięcia, pilarki, wycinarki, gwinciarki, polerki oraz strugarki i inne. Więcej narzędzi tutaj: https://www.castorama.pl/produkty/narzedzia-i-artykuly/elektronarzedzia-przenosne-i-akcesoria.html

Aby urządzenie mogło zostać uznane za bezpieczne na każdym z nich powinniśmy odnaleźć następujące informacje:
- napięcie znamionowe lub jego zakres w V,
- symbol rodzaju prądu,
- częstotliwość znamionową lub jej zakres w Hz, chyba że narzędzie jest zasilane tylko prądem stałym lub jego częstotliwość nie przekracza 60 Hz,
- moc znamionowa w W, jeśli przekracza 25 W,
- prąd znamionowy w A, jeśli jest większy od 10 A,
- symbol wskazujący na zgodność z prawem i obowiązującymi normami,
- oznaczenie modelu lub typ i numer fabryczny, 
- znak handlowy oraz producent.

Elektronarzędzia dzielą się również na 3 klasy, które dostarczają nam informacji o niebezpieczeństwie porażenia prądem. Informacja o nich również powinna być podana do informacji użytkownikom, którzy będą pracować z urządzeniem. Następujący podział zakłada:

- Klasę I – dla urządzeń, które posiadają pełną izolację podstawową wraz z uziemieniem,
- Klasę II – dla urządzeń posiadających izolację podwójną lub wzmocnioną, bez opcji uziemienia,
- klasa III – dla urządzeń zasilanych napięciem bezpiecznym, które nie przekracza 50 V i 29 V.

Wreszcie BHP dla przechowywania narzędzi elektrycznych zakłada trzymanie ich wyłącznie w miejscach suchych, najlepiej szczelnie zamykanych, tak, by wilgoć nie mogła się do nich dostać. Jeśli natomiast z przyczyn od nas niezależnych urządzenie zostanie zalane, powinno być ono niezwłocznie wyłączone z eksploatacji i oddane do przeglądu. Takiego sprzętu nie powinniśmy ani naprawiać samodzielnie, ani pozostawiać do wysuszenia, licząc, że woda, która dostała się do jego wewnętrznych elementów konstrukcyjnych, nie uszkodziła ważnych dla jego działania części.

Uwaga!

Narzędzia uszkodzone należy odłożyć w widoczne miejsce, odpowiednio oznaczone np. nie używać, narzędzia uszkodzone. Taka czytelna informacja obowiązuje przede wszystkim w zakładach, warsztatach, w których zatrudniamy pracowników.

Jakie elektronarzędzia kupować?

Pamiętajmy, że tylko uznani producenci mogą nam zagwarantować wysoką jakość oferowanego produktu. Na takich elektronarzędziach znajdziemy oznaczenie CE, które informuje nas o tym, że urządzenie spełnia wymagania określone w zasadach bezpieczeństwa.

Czy wiesz, że…

Oznaczenia CE możemy poszukiwać zarówno na obudowie sprzętu, jak i na jego opakowaniu. Niekiedy z przyczyn czysto praktycznych możliwa jest tylko ta druga opcja.

Ogólne zasady BHP podczas stosowania elektronarzędzi należy podzielić na 3 etapy: przygotowanie narzędzia do pracy, wykonywanie czynności – praca właściwa, zakończenie pracy.

Oto najważniejsze z zasad, które obowiązują każdego, kto wykonuje czynności z użyciem elektronarzędzia.

1. Przed pracą:

Przeczytajmy dokładnie instrukcję obsługi urządzenia, skupiając się nie tylko na opisie poszczególnych jego części, ale również na warunkach pracy, które powinniśmy zapewnić, aby miejsce było bezpieczne.

Kiedy już wiemy, jak obsługiwać urządzenie, z jakich części się składa, sprawdźmy jego stan techniczny – czy posiadamy komplet narzędzi, czy jakaś część nie została uszkodzona. Zainteresować powinny nas widoczne uszkodzenia korpusu narzędzia, przewodu lub wtyczki. Przyjrzyjmy się także częściom skrawającym – wiertłom, frezom, tarczy szlifierskiej. Jeśli stan techniczny jakiegokolwiek elementu konstrukcyjnego budzi nasze wątpliwości – oddajmy narzędzie do serwisu.

Upewnijmy się następnie, że dopełniliśmy wszelkich starań, aby stanowisko pracy było bezpieczne, zwróćmy uwagę na moc oświetlenia oraz możliwość sterowania światłem. Naszą uwagę powinien zwrócić także stan instalacji elektrycznej, w tym także przyłączy. Blat roboczy powinien być suchy, podłoga czysta.

Również i my powinniśmy odpowiednio przygotować się do pracy. Konieczne jest nałożenie kombinezonu ochronnego, okularów oraz rękawic. Szczególnie jeśli wykonywane czynności zakładają obróbkę i odrzut elementów skrawających.

Kiedy mamy pewność, że wcześniej wymienione aspekty są spełnione, możemy rozpocząć sprawdzanie pracy narzędzia. Powinno ono działać równo, bez drgań oraz nadmiernego hałasu.

Jeśli w czasie sprawdzania pracy urządzenia, ono na chwilę zatrzyma się – należy uznać, że zostało uszkodzone i zwrócić je do punktu naprawy.

ZABRANIA SIĘ:

- Rozpoczynania pracy, kiedy urządzenie widoczne uszkodzenie.
- Samodzielnej naprawy elementów należących do przyłączy instalacji elektrycznej – jeśli nie posiadamy odpowiednich kwalifikacji do przeprowadzania takich czynności.
- Podłączania urządzeń do sieci, w sposób inny, niż za pomocą wtyczek.
- Pracy bez odpowiedniego zabezpieczenia ciała: bez okularów ochronnych oraz rękawic (a także pracy w mokrych rękawicach).
- Uruchamiania urządzenia na otwartej przestrzeni w warunkach dużej wilgotności – w czasie deszczu, śnieżycy.
- Pracy z elektronarzędziem w warsztacie niewystarczająco oświetlonym, w którym mamy problem z oceną warunków panujących np. w strefie roboczej.

2. W czasie pracy:

Zadbajmy o czystość naszego miejsca pracy. Przede wszystkim używajmy środków ochrony osobistej, na te części naszego ciała, które są najmocniej narażone na uszkodzenie. Ponadto systematycznie usuwajmy odpady oraz nie przestawiajmy narzędzi za każdym razem, gdy są one w użyciu – wprowadzając niepotrzebny chaos. Po każdej wykonanej czynności odkładajmy je na miejsce.

Dużą rolę w zakresie bezpieczeństwa odgrywa posadzka – ważne, aby była sucha i czysta. Zabrudzenia oraz mokre elementy posadzki mogą doprowadzić do poślizgnięcia.

Czy wiesz, że…

Ochrona ciała jest kluczowym elementem bezpiecznej pracy z elektronarzędziem. Dlatego przy pracach o dużym natężeniu hałasu, bezwzględnie należy stosować ochronniki słuchu, przy obróbce zaś, gdzie mogą pojawić się odpryski – nosić powinniśmy okulary ochronne, a przy dużym zapyleniu półmaski ochronne. W niektórych pracach związanych z dużym drganiem przydadzą się ponadto rękawice antywibracyjne.

ZABRANIA się:

- Dotykania dłonią ruchomych elementów elektronarzędzia, a także dociskania narzędzia siłą swojego ciała bezpośrednio do blatu.
- Odkładania elektronarzędzia przed zatrzymaniem się jego elementów ruchomych.
- Dotykania ruchomych części narzędzi, bezzwłocznie po zakończonej pracy – zwykle są jeszcze gorące.
- Obrabiania elektronarzędziem materiału trzymanego w ręku, na kolanach lub przytrzymywanego stopą.
- Stania na przewodach elektrycznych lub na nierównym, chwiejącym się podłożu.
- Stosowania elektronarzędzia z osprzętem o parametrach niezgodnych z podanymi w instrukcji obsługi.

3. Po pracy:

Porządek w miejscu pracy, jest bardzo ważny w odniesieniu do efektywnego i szybkiego wykonania wszystkich zaplanowanych czynności, dlatego po każdej pracy należy posprzątać. Narzędzia przecieramy szmatką i odkładamy do walizek lub skrzyń. Blat roboczy przecieramy, a posadzkę zamiatamy lub odkurzamy. Sprawdzamy stan techniczny wszystkich urządzeń.

Jeśli praca któregoś z elektronarzędzi budzi nasze wątpliwości, udajemy się do serwisu. Jest to o tyle ważne, wówczas, gdy w naszym warsztacie pracuje kilka osób. W ten sposób chronimy innych przed pracą z niesprawnym – a co za tym idzie – także niebezpiecznym sprzętem.

Data publikacji: 21.01.2016