Wszystko o odpowietrznikach i separatorach powietrza
Dla instalacji grzewczych oraz chłodniczych dużym zagrożeniem jest znajdujące się w nich powietrze. Nie tylko wpływa ono na poczucie naszego dyskomfortu, za sprawą emitowanego hałasu, ale także jest czynnikiem sprzyjającym korodowaniu instalacji oraz wpływającym na zwiększone koszty eksploatacji instalacji. Przed tymi negatywnymi skutkami obecności powietrza w systemach rur chronią odpowietrzniki oraz separatory powietrza.
Obecność powietrza w instalacji – konsekwencje
Powietrze w instalacjach centralnego ogrzewania dostaje się do nich podczas napełniania poszczególnych urządzeń wodą. Znajduje się ono również w cieczy w postaci rozpuszczonej, a wydziela się z niej w trakcie podgrzewania.
Jak już wspomnieliśmy na początku, może wiązać się to z szeregiem konsekwencji. Należą do nich nie tylko szumy dobiegające z grzejników, ale także ich zapowietrzanie, korodowanie wnętrza przewodów czy szybsze zużywanie się i spadek wydajności pompy.
Odpowietrznik a separator
Oba wymienione akcesoria spełniają ważną rolę w odpowietrzaniu instalacji. Odpowietrzniki miejscowe automatyczne montuje się w najwyższych punktach instalacji, przy samych grzejnikach. Specyfika ich działania wymaga, by znajdowały się w pozycji pionowej. Odpowietrzniki takie umożliwiają jednak usunięcie powietrza dopiero w momencie, gdy po przejściu przez całą instalację, dotrze ono punktu końcowego zładu. Skutkuje to możliwością wywierania przez gaz negatywnych skutków opisanych powyżej. Separator powietrza montuje się natomiast na początku układu grzewczego, bo tuż za kotłem centralnego ogrzewania albo wymiennikiem ciepła. Dzięki temu powietrze nie dostaje się do dalszej części instalacji i nie powoduje szeregu negatywnych zjawisk.
Wykorzystywany jest tutaj fakt, że w miejscu, gdzie woda ma największa temperaturę, wydzielana jest największa ilość powietrza. Dlatego separator może najskuteczniej usuwać powietrze, będąc zamocowanym tuż za źródłem ciepła.
Rodzaje odpowietrzników i separatorów
Wśród odpowietrzników (zwanych także zaworami odpowietrzającymi) znajdziemy następujące modele:
- odpowietrzniki ręczne – uruchamiane za pomocą kluczyka, mogą być mocowane przy samych grzejnikach lub wraz z zaworami oddzielającymi piony instalacji, co jest możliwe również w każdej pozycji. Są łatwe w obsłudze, lecz niezbyt wydajne,
- samoczynne odpowietrzniki z pęczniejącą uszczelką – posiadają uszczelkę, która będąc sucha, wyłapuje powietrze dzięki małemu zaworowi. Gdy uszczelka zostanie namoczona, spęcznieje – nie pozwalając na wydostanie się wody. W zależności od konkretnego modelu takie odpowietrzniki mogą być mocowane w pionie bądź w poziomie,
- odpowietrzniki automatyczne – powinny być montowane wraz z zaworami sprężynowymi umiejscowionymi przed nimi. Odpowietrznik tego typu wyposażony jest w pływak, który unosi się na skutek wypełniania instalacji wodą i opada wraz z jej poziomem.
Wśród separatorów dostępne są natomiast modele:
- odśrodkowe – wykorzystują zjawisko centryfugi, polegające na oddzieleniu się od siebie na skutek działania siły odśrodkowej różnych frakcji: separator taki wprawia wodę w ruch wirowy, a na skutek tego powietrze – jako frakcja lżejsza – oddziela się od wody, a następnie przemieszcza się do dalszych partii urządzenia, które są już wentylowane,
- koalescencyjne – wykorzystują zjawisko łączenia się małych pęcherzyków powietrza w większe i zdolności szybkiego przemieszczania się w wodzie. Pęcherzyki powietrza łącząc się w coraz większe – w pewnym momencie są w stanie oderwać się od cieczy i zostać usunięte za pomocą zaworu pływakowego.