Instalacje elektryczne
Instalacje elektryczne to jedna z najważniejszych części urządzeń elektrycznych, bez których nie moglibyśmy korzystać z różnorodnych urządzeń elektrycznych na co dzień. Instalacje elektryczne składają się z kompleksowych systemów połączeń, włączników, osprzętu i kabli, które umożliwiają przesyłanie energii elektrycznej z jednego miejsca do drugiego.
Ochronniki przeciwprzepięciowe – niezbędna ochrona instalacji elektrycznej
Codzienne korzystanie z instalacji elektrycznej w domu lub pomieszczeniach gospodarczych wiąże się z różnego rodzaju zagrożeniami, do których należą także przepięcia. Są one nagłymi skokami napięcia w sieci, które co prawda trwają krótko, ale pomimo tego mogą spowodować uszkodzenie urządzeń elektrycznych. Aby zapewnić sobie pod tym względem bezpieczeństwo elektryczne, warto zainwestować w ochronniki przeciwprzepięciowe.
Uziemienie instalacji i ochrona odgromowa to podstawa odpowiedniego zabezpieczenia budynku przed skutkami przepięć elektrycznych. W sytuacji, gdy w domu nie ma zamontowanej instalacji odgromowej, niezbędna jest ochrona wewnętrzna, do której zaliczają się ochronniki przeciwprzepięciowe. Ich działanie polega na przejęciu fali przepięciowej i odprowadzeniu jej do uziomu, zamiast do instalacji. Warto dodać, że chociaż wymóg instalowania ochronników dotyczy nowych bądź modernizowanych budynków, to jednak rozsądnym rozwiązaniem jest ulokowanie ich też w już istniejących budowlach.
Zakup i montaż ochronników to ważna inwestycja w bezpieczeństwo sprzętu elektronicznego znajdującego się w domu. Groźne dla urządzeń przepięcia mogą się bowiem pojawić nie tylko wtedy, gdy piorun uderzy w zamieszkiwany przez Ciebie budynek. Często do uszkodzenia telewizorów, komputerów czy radioodbiorników dochodzi wskutek wyładowania mającego miejsce w okolicy Twojego domu. Urządzenia te jako zabezpieczenia elektryczne ochronią także instalację przed przepięciami spowodowanymi awariami lub zwarciami doziemnymi.
Ochronniki przeciwprzepięciowe – rodzaje i typy urządzeń
Ochronniki przeciwprzepięciowe jako ważny element instalacji elektrycznej powinny być dobrane i zamontowane przez specjalistę elektryka. Źle zainstalowane urządzenia nie tylko nie zapewnią należytej ochrony, ale mogą stworzyć dodatkowe zagrożenie dla domowych sprzętów. Pomoc specjalisty jest także bardzo cenna ze względu na fakt istnienia na rynku różnych rodzajów i typów ochronników. Wybór odpowiednich modeli jest uzależniony od wielu czynników – znaczenie ma częstotliwość wyładowań na danym terenie, rodzaj zasilania budynku czy też rodzaj sprzętów, które mają być chronione przed przepięciami.
Prawidłowa ochrona przed przepięciami wymaga zainstalowania ochronników typu 1, 2 oraz 3. Ich montaż jest uzależniony od miejsca, w którym mają się znaleźć zabezpieczenia elektryczne. I tak ochronniki przeciwprzepięciowe typu 1 instaluje się w złączu budynku. Typ 2 powinien być ulokowany w rozdzielnicy budynku. Miejscem montażu ochronnika typu 3 jest z kolei bezpośrednie sąsiedztwo chronionego odbiornika.
Ze względu na rodzaj urządzenia ochronniki przeciwprzepięciowe dzieli się na warystorowe i iskiernikowe. Różnią się one technologią działania. Ochronniki iskiernikowe mają większą zdolność do odprowadzenia przepięcia do ziemi. Istotne jest, aby ochrona tego rodzaju obejmowała wszystkie instalacje znajdujące się w budynku i była uzupełniona o właściwie poprowadzoną instalację uziemiającą. Warto także rozszerzyć system o ochronniki nadprądowe, które zabezpieczą ochronniki przeciwprzepięciowe przed skutkami przepięć.
Ochronniki warystorowe – na czym polega ich działanie?
Działanie ochronników warystorowych polega na ograniczeniu poziomu napięcia prądu płynącego w obwodzie elektrycznym. Warystor jest w tej sytuacji rezystorem tj. opornikiem, który zmienia swój opór w zależności od przyłożonego do niego napięcia. Ochronniki przeciwprzepięciowe warystorowe zmniejszają swój opór wraz ze wzrostem napięcia, co pozwala na odpływ do uziomu prądu wygenerowanego przez przepięcie. Kiedy fala przepięciowa zanika, rezystancja warystora wraca do normalnej wartości.
Zaletą ochronników warystorowych jest brak prądu następczego, czyli prądu pojawiającego się po tym, gdy przestanie płynąć prąd wygenerowany przez przepięcie. Na rynku są dostępne ochronniki przeciwprzepięciowe warystorowe typu 1, 2 i 3 o zróżnicowanych parametrach technicznych. Urządzenia te mogą pracować w temperaturze od -40 °C do +85 °C. Niektóre modele są wyposażone w akustyczny sygnał potwierdzający zadziałanie ochronnika. Ważne jest, aby każdorazowo po zakończeniu sezonu burzowego skontrolować stan warystora.
Ochronniki iskiernikowe – specyfika działania
Ochronniki przeciwprzepięciowe iskiernikowe są odcinającym rodzajem ogranicznika przepięć. Ich działanie opiera się na iskierniku, dzięki któremu możliwe jest szybkie przejście ze stanu nieprzewodzenia do stanu przewodzenia. W trybie normalnej pracy ochronnik tworzy przerwę w obwodzie. W momencie pojawienia się przepięcia przez urządzenie zaczyna płynąć prąd wyładowczy, które jest odprowadzany do uziomu. Wadą tego rodzaju urządzenia jest możliwość pojawienia się prądu następczego.
Różne modele ochronników iskiernikowych także różnią się między sobą parametrami mającymi wpływ na ich środowisko pracy. Podobnie jak w przypadku urządzeń warystorowych, także te ochronniki powinny być dobrane do miejsca, w którym będą zamontowane. Z uwagi na ryzyko pojawienia się prądu następczego zaleca się, aby ochronę przeciwprzepięciową uzupełnić w tym przypadku o ochronniki nadprądowe, które zabezpieczą także sam ochronnik iskiernikowy przed uszkodzeniem.